Birleşmiş Milletler Genel Kurulu (BMGK), İsrail'in işgal altında tuttuğu Suriye'nin Golan Tepeleri'nden 4 Haziran 1967'ye kadar tamamen çekilmesi kararını üye devletlerin çoğunluğunun onayıyla yeniledi.
92 ülke "Suriye Golanı" başlıklı karar için "evet", 9 ülke "hayır" oyu kullandı 65 ülke çekimser kaldı.
Karar, "İsrail'in 14 Aralık 1981'de işgal altındaki Suriye Golanı'na kendi yasalarını ve yargı yetkisini dayatma kararının, Güvenlik Konseyi'nin 1981 tarihli ve 497 sayılı Kararında teyit edildiği gibi, hükümsüz ve her türlü meşruiyetten yoksun [olduğu]"na hükmediyor.
Karar ayrıca "İsrail'i bu kararı iptale, ilgili Güvenlik Konseyi kararlarının uygulanmasında 4 Haziran 1967 tarihine kadar işgal altındaki Suriye Golanı'ndan tamamen çekilmeye" çağırıyor.
Suriye'nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilci Yardımcısı Dr. el-Hakam Dandi oylama sonrası yaptığı açıklamada, "Üye devletlerin çoğunluğunun 'Suriye Golanı' başlıklı karar tasarısı ve ayrıca Filistin'le ilgili kararlar lehine oy kullanması, bu ülkelerin uluslararası hukuk ilkelerine ve Birleşmiş Milletler Şartı'na olan bağlılığını ifade ediyor" dedi.
Dandi, BM Genel Kurulu'nun elli yılı aşkın bir süredir her yıl kabul ettiği kararlarda, işgalci taraf olan İsrail'i sürekli olarak Suriye Golanı'ndaki işgalini sona erdirmeye çağırdığını ancak, "İsrail'in uzlaşmazlığının ve Güvenlik Konseyi ve Genel Kurul'un ilgili kararlarını uygulamayı reddetmesinin, Birleşmiş Milletler'in İsrail'i Golan'daki işgali sonlandırmaya zorlama konusundaki kabul edilemez yetersizliğini de ifşa ettiğini" dile getirdi.
Arka plan
İsrail, Suriye sınırları içerisinde yer alan Golan Tepeleri'ni 1967'de Altı Gün Savaşları sırasında işgal etmişti. 1981'de bölgeyi ilhak etti; ancak ilhak kararı uluslararası anlamda kabul edilmedi. Bölgede fiili İsrail işgali sürüyor.
1973 yılında Yom Kippur Savaşı’nda Suriye, Golan Tepeleri’nin küçük bir bölümünü geri aldı. Mayıs 1974’de Birleşmiş Milletler’in girişimleriyle İsrail ile Suriye çatışmayı sonlandırma kararı imzaladı. Bu anlaşmayla Golan Tepeleri’nin Suriye’deki kısmında askerden arındırılmış bölge bırakıldı.
İsrail ve Suriye arasındaki anlaşmaları denetlemekle görevlendirilen Birleşmiş Milletler Ateşkes Gözlem Gücü (UNDOF) kuruldu. Askerden arındırılmış bölgede UNDOF faaliyetini 2014’de IŞİD saldırılarına kadar sürdürdü.
UNDOF görevine başladığından 2014’e kadar bölgede askerden arındırılmış geçiş noktaları Birleşmiş Milletler barış gücünün denetiminde bulunuyordu.
Golan'da görev yapan UNDOF'un bölgede 1000 askeri bulunuyordu. Bölgede en son görev yapan UNDOF askerleri Avusturya, Hindistan, Filipinler ve Hırvatistan ordularının görevlendirdiği birliklerden oluşuyordu.
İran silahlı güçleri meselesi
Golan Tepeleri'nin Suriye bölümünü ele geçirilmesi Rusya ve İran’ın destek vermesi İsrail ile yeni bir krize neden olmuştu. İran ve Hizbullah’ın da bulunması İsrail tarafından protesto edilmişti.
Rusya Kunetra’nın ele geçirilmesinin ardından İran ve Hizbullah güçlerinin askerden arındırılmış bölgenin 85 kilometre gerisine Suriye topraklarına geri çekildiğini duyurmuştu.
Rusya: “Bölgeden çekileceğiz”
2 Ağustos 2018 günü Rusya Savunma Bakanlığı üst düzey yetkililerinden Sergey Rudskoy, Golan Tepeleri sınır bölgesinde Rusya askeri polisinin devriye gezmeye başladığını açıkladı.
Rudskoy, İsrail’in Golan’daki gelişmelerden rahatsızlığını bildiklerini askerlerinin bölgede uzun kalmayacağını ve görevi BM güçlerine ve Suriye’ye devredeceklerini açıklamıştı.
BM Barış Gücü Golan Tepeleri'ne geri döndü
BM Barış Gücü İsrail - Suriye sınırında Golan tepelerindeki tampon bölgeye geri dönmeye başladı.
BM Suriye savaşı dolayısıyla 2014'de bölgeden ayrılmıştı.
TIKLAYIN - İsrail-Filistin Sorununun Tarihçesi: 1897'den 2018'e
* Kaynaklar: Euronews, BBC Türkçe, AA
(AEK)