Dünya başkentlerini bisikletleriyle turlarken; amaçları büyük şehirlerde bisikletle dolaşabilmek için ortak bir bilinç yaratmak, trafiği yavaşlatmak ve kenti insancıl açıdan daha yaşanabilir kılmak.
Critical Mass adı nereden geliyor? Critical Mass sitesine göre; o bir yoğunluktur; bisikletliler bir araya toplanarak arabalara geçecek yer bırakmaz. Şöyle ki; bir araba büyüklüğünde bir boşluk önünüzde açılır açılmaz oraya dalar ve bir arkadaşınıza haber verirsiniz. Bu, toplumun ulaşım önceliklerine meydan okumanın mızrak başında duran bisikletçilerin kendilerinin bilincine varması eylemidir. Belirgin bir gündemi olmayan Critical Mass, rastlantının ayda bir örgütlenmesidir.
Kin ve sevgi
"Critical Mass" adlı kitabı yayıma hazırlayan ve aynı zamanda "Processed World" adlı derginin kurucularından biri olan Chris Carlsson bu oluşumun öncülerinden biri.
Carlsson kitabın önsözünde, "Critical Mass ismi kin ve sevgiyi çağrıştırıyor. Öyle ki bu oluşum petrol devleriyle onların emrindeki hükümet yöneticilerinin bizlere emrettiği değerleri reddeden bisiklet sürücülerinin mücadelesine dönüştü" diye yazıyor.
Bisikletçiler San Francisco'da olduğu gibi Melbourne, Milano, Berlin ve Bombay gibi yüzlerce büyük kentte bisikletin güvenilir bir biçimde kullanımını, bunun için gerekli zeminin hazırlanmasını talep ediyor.
İtalya'da 32 milyon bisiklet
Critical Mass, 1992'de Körfez Krizi döneminde doğdu. 1994'te onlarca kente yayıldı. Homojen bir hareket değil. Carlsson'un girişimi ile Amerika Birleşik Devletleri'nden (ABD) başlayan bu eylem çok hızlı bir biçimde Avrupa'ya yayıldı.
İtalya'da 32 milyon bisiklet kullanıcısı var; yılda yaklaşık "2 milyon 350 bin" bisiklet satılıyor. Kuzey Avrupa ülkelerine kıyasla, İtalya'da bisiklet kullanımı henüz yeni; çünkü İtalyanlar bisikletleriyle şehir trafiğine 1980'lerde girdiler.
Ekonomi ve ticaret şehri Milano'da bisiklet, "sol" kültüre ait bir obje. Critical Mass Milano grubu her perşembe akşamı 21.30'da Milano'nun merkezi Duomo yakınındaki Piazza delle Mercanti'den topluca harekete geçiyor.
Selelerin üzerinde 7'den 70'e insanlar bisikleti yaygınlaştırmak için Milano'yu birlikte turluyor.
Şehirlerde Bisiklet parkurları
Pek çok Avrupa başkentinde bisiklet kullanıcılarının güvenliği için yerel yönetimler yalnız bisiklet sürücülerine ait parkurlar yapıyor.
Bu konuda güzel bir örnek olarak Paris'te şu anda 197 kilometre bisiklet yolu var ve 2010'a kadar bu parkurun 500 kilometreye ulaşması hedefleniyor. Paris'te 3.2 km uzunluğundaki otomobil yolunu bisikletle 10-15 dakikada almak mümkün.
Parkur yoksa, risk var!
İtalya'da ise Ferrara bisiklet kullanımı açısından örnek bir şehir. Kent girişinde "bisiklet şehri" levhası karşılıyor sizi. Ferrara'da alışverişe çıkan yaşlı hanımlar, işe gidenler, okula giden çocuklar ve hatta şehrin belediye başkanı, özetle herkes bisiklet kullanıyor. Ferrara, sakinlerinin yüzde 30.9'u bisikleti ulaşım aracı olarak kullanan bir şehir olarak Avrupa'da birinci sırada.
Milanolular da gündelik yaşamlarında bisiklet kullanıyor. Ancak bisikletçilere özel parkurlar henüz yetersiz olduğundan kaza riskleri çok yüksek.
Critical Mass Milano grubu bisiklet kültürünü yaymak için uğraşıyor. Şehirde turlayan bazı Critical Mass üyeleri kendilerine "komünistler" diye bağırıldığını anlatıyor.
Zirveye hazırlık
Şehir turlarının yanı sıra kitap tanıtımları düzenliyor, uluslararası toplantılar olduğunda bisikletleri ile topluca boy gösteriyorlar.
Şimdi sırada 12 Aralık günü Milano'da düzenlenecek olan iklimsel değişimlerin ve Kyoto protokolünün ele alınacağı 0nu Zirvesi var.
Bu Critical Mass Milano grubu için önemli bir randevu. 0nlar "revolution", yani "devrim" yerine "velorution" yani "bisikletle devrim" sloganıyla her türden riski göze alarak pedal çevirmeye devam ediyorlar. (AK/NM)