Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) dün açıkladığı Temmuz dönemi işgücü istatistiklerini değerlendiren Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) tarım dışında bütün sektörlerde istihdam artışları yaşandığına işaret etti. İstihdamda işgücünden daha yüksek artışın yaşanmasının işsizliği düşürdüğünü bildirdi.
Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ve Araştırma Görevlisi Hamza Mutluay tarafından hazırlanan raporda mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü verilerine göre tarım dışı işsizlik oranının Temmuz’da Haziran’a kıyasla yüzde 0,6 puan azaldığı ve yüzde 15,9 olarak gerçekleştiği ifade edildi.
Bu dönemde tarım dışı istihdamın 568 bin kişi artarken, tarım dışı işgücünün 493 bin kişi arttığı aktarıldı.
TIKLAYIN - TÜİK: İşsizlik oranı yüzde 13,4
Raporda şu ifadelere yer verildi:
"Sektörel verilere göre tarım dışında bütün sektörlerde istihdam artışları yaşanmıştır. İnşaat sektöründe 111 binlik istihdam artışı kaydedilirken, sanayi ve hizmetlerde de sırasıyla 57 ve 399 binlik istihdam artışı kaydedilmiştir. Tarım sektöründe 28 binlik istihdam azalışı yaşanmıştır.
Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre kadın istihdamındaki 165 binlik artışa karşılık, işgücünde 216 binlik artış yaşanmıştır. Mevsim etkilerinden arındırılmış kadın tarım dışı işsizlik oranı bu gelişme sonucunda yüzde 0,1 puan artarak yüzde 19,1 seviyesine yükselmiştir.
Erkek işgücü ve istihdamında sırasıyla 323 ve 423 binlik artış kaydedilmiştir. Bu gelişme sonucunda erkek tarım dışı işsizlik oranı yüzde 0,8 puan azalarak yüzde 14,6 olarak gerçekleşmiş, tarım dışı işsizlik oranındaki toplumsal cinsiyet farkı yüzde 0,9’luk artış göstermiştir.
Tarım dışı bütün işgücü göstergelerinde yükseliş
Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre Temmuz 2020 döneminde (Haziran-Temmuz-Ağustos) Haziran 2020 dönemiyle (Mayıs-Haziran-Temmuz) kıyaslandığında tarım dışı işgücü 493 bin artarak 26 milyon 55 bine yükselmiştir. Bu gelişme sonucu tarım dışı işgücü seviyesi Şubat 2020 seviyesinden 761 bin daha aşağıda kalmıştır (26 milyon 816 bin).Tarım dışı istihdam ise 568 bin artarak 21 milyon 912 bin kişi olarak kaydedilmiştir.
Mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işgücü, istihdam ve işsizlik oranı
Temmuz 2020 tarım dışı istihdam seviyesi, Şubat 2020 seviyesinin halen 962 bin altındadır. Tarım dışı işsiz sayısı ise Haziran dönemine kıyasla 75 bin kişi azalarak 4 milyon 143 bin olarak kaydedilmiş, tarım dışı işsizlik oranı da yüzde 15,9 seviyesine gerilemiştir.
Haziran döneminde hem işgücünde hem de istihdam oranında meydana gelen artışlar Temmuz döneminde de devam etmektedir. Bu gelişmeler sonucunda işgücüne katılım oranı Temmuz döneminde Haziran dönemine kıyasla yüzde 48,6’den yüzde 49,3’e yükselmişken, istihdam oranı ise yüzde 41,8’ den yüzde 42,6’ ya yükselmiştir. Son bir yılda işgücüne katılım oranındaki kayıp yüzde 3,6 puan olarak gerçekleşirken son bir yılda istihdam oranında gerçekleşen kayıp yüzde 2,8 puandır.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü, istihdam ve tarım dışı işsizlik oranı
Çalışmaya hazır olup iş aramayanlarda azalma
İşgücü tanım icabı istihdamdakiler ile iş arayanların (işsizler) toplamından ibarettir. İşgücündeki istisnai gelişme, işini kaybedenlerin ve ilk kez işgücü piyasasına girecek olanların bir bölümünün “iş bulamayacağını” düşünerek iş aramaktan vazgeçtiğini göstermektedir. Bu davranış önemli ölçüde TÜİK tarafından “iş bulma ümidi olmayanlar” ve “diğer” olarak sınıflandıranların sayısındaki artışa yansımaktadır.
‘İş bulma ümidi olmayanlar’’ sayısındaki Ocak 2019’dan beri süregelen ve pandemi döneminde ivmelenen artış, Haziran’da tersine dönmüş, Temmuz’da ise 300 bine yakın bir düşüş göstermiştir. İş aramayıp çalışmaya hazır olanların sayısında Haziran döneminde görülen düşüşler, Temmuz döneminde de devam etmiştir. İş aramayıp çalışmaya hazır olanlar ile işsiz sayısının toplamı Haziran dönemine kıyasla 380 bin kişi azalarak 8 milyon 253 bin kişi kaydedilmiştir.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısı, iş bulma ümidi olmayanlar ve toplamı
İstihdam, tarım hariç tüm sektörlerde arttı
Mevsimsellikten arındırılmış sektörel istihdam verilerine göre Temmuz 2020 döneminde Haziran 2020 dönemine kıyasla tarım hariç tüm sektörlerde istihdam artışları kaydedilmiştir. İnşaat sektöründeki 111 binlik artışla birlikte son üç dönemdeki artış 373 bin olarak gerçekleşmiştir. Temmuz 2020’de sanayi istihdamı 57 bin artış gerçekleştirmiştir. 7 dönemdir süregelen azalıştan sonra Haziran dönemi ile artışa geçen hizmet istihdamı, Temmuz döneminde de artış eğilimini sürdürmüştür (399 bin). Tarım istihdamında ise Haziran dönemine kıyasla 28 binlik istihdam azalışı kaydedilmiştir.
Sektörlerin istihdam değişimi (bin kişi)
Son bir yılda tarım dışı işgücünde ve istihdamında sert düşüş
Temmuz 2020 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yıllık istihdam kaybı 893 bindir (yüzde 3,9). Buna karşılık Temmuz 2020 döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla tarım dışı işsiz sayısında artış yerine azalışlar görülmektedir. Son bir yılda işgücünde yaklaşık 1 milyon 257 bin kayıp yaşanırken işsiz sayısı yaklaşık 364 bin azalmıştır.
Tarım dışı işgücü, istihdam ve işsiz sayısında yıllık değişimler
Kadın işsizlik oranında artış
Temmuz 2020 döneminde kadınların tarım dışı işsizlik oranı Haziran 2020’ye kıyasla yüzde 0.1 puan artarak yüzde 19,1 olarak kaydedilmiştir. Erkeklerin işsizlik oranı ise 0,8 puan azalarak yüzde 14,6 olarak gerçekleşmiştir. Kadın işgücünde ve istihdamında sırasıyla 217 ve 165 binlik artış kaydedilirken, erkek işgücünde ve istihdamında sırasıyla 323 ve 423 binlik artış kaydedilmiştir.
İstihdamdan işgücünden daha hızlı artması sonucu erkek tarım dışı işsizlik oranında azalışlar görülürken işgücünün istihdamdan daha hızlı artması sonucu kadın tarım dışı işsizlik oranında ise artış kaydedilmiştir. Temmuz 2020’de kadın tarım dışı işsizlik oranı yüzde 0,1 puan artarken, erkeklerde bu oran yüzde 0,8 puan azalmıştır. Bu gelişmeler sonucu tarım dışı işsizlik oranlarındaki toplumsal cinsiyet farkı yüzde 0,9 puan artarak yüzde 4,5 puana yükselmiştir."
Mevsim etkilerinden arındırılmış kadın ve erkek tarım dışı işsizlik oranları (%)
(HA)