75. Uluslararası Film Festivali (Berlinale), 13 Şubat’ta Almanya'nın başkenti Berlin'de başladı. Bu seneki festivalde 19 film, büyük ödül "Altın Ayı" için yarışacak ve festival boyunca çeşitli kategorilerde 74 ülkeden toplam 240 film gösterilecek.
23 Şubat’a dek sürecek festival ile ilgili İsrail’e Akademik ve Kültürel Boykot için Filistin Kampanyası (PACBI), tüm uluslararası sinemacılara boykot çağrısı yaptı. Boykota katılanlar arasında On Strike Berlinale ve PALINALE gibi kuruluşlar var.
İsrail’e karşı boykot, yatırımların geri çekilmesi ve yaptırımlar hareketi BDS’nin de desteklediği boykot çağrısında “Sinemacılar, Filistin mücadelesine zarar vermemek ve İsrail’in soykırımı ile apartheid rejimini aklamaktan kaçınmak gibi temel bir etik sorumluluğa sahiptir. Berlinale, Alman hükümetinin Gazze'deki soykırımda İsrail ile ortaklığına suç ortağıdır ve Filistinlilerle dayanışma içinde olan sinemacıları koruyamamaktadır,” dendi.
“Filistin özgür olacak”
Filistin'in kurtuluşu için mücadele eden ve baskıya karşı küresel direniş üzerine diyaloğu teşvik eden film ve müzik festivali PALINALE, dün (16 Şubat) "Queerpanorama"nın yönetmeni Jun Li’nin, Berlinale'yi boykot eden İranlı oyuncu Erfan Shekarriz'in mesajını okuduğu videoyu paylaştı. Shekarriz’nin mesajı şöyle:
“Bu filmi izlerken, milyonlarca Filistinli, Batı tarafından finanse edilen İsrail’in acımasız yerleşimci sömürge devleti altında boğuluyor. Alman yönetimi, Berlinale de dahil olmak üzere kültürel kurumlarıyla, bir şekilde, apartheid soykırıma, Filistin halkının yok edilmesine katkıda bulunuyor.
“Alman halkını, Filistin hakkında konuşurken açıkça otoriter, faşist ve korkutucu bir politik iklimde ifade özgürlüğü için mücadele etmeye devam etmelerini çağırıyorum. Filmimiz özgürlük ve kurtuluş hakkında. İster queer ister Filistinli olun; hepimiz özgür olana kadar, hiçbirimiz özgür değiliz. Bu filmi izlerken, bu odadaki herkesi, 1948'ten bu yana Almanya destekli işgal altında hayatlarını ve geçim kaynaklarını kaybeden masum Filistinli çocukları, anneleri, babaları ve kardeşlerimizi onurlandırmaya çağırıyorum. Filistin özgür olacak.”
🎬 #bianetDetay 75. Uluslararası Film Festivali’ne yönelik boykot kampanyası devam ediyor.
— bianet (@bianet_org) February 17, 2025
İranlı oyuncu Erfan Shekarriz: "İster kuir ister Filistinli olun; hepimiz özgür olana kadar, hiçbirimiz özgür değiliz."
✍️ Derleyen: @tucyilhttps://t.co/TwQSUcBxF5 pic.twitter.com/LGiiEa3Biq
Tilda Swinton’dan Filistin’e destek
Boykot çağrılarına rağmen festivale katılan İskoç oyuncu Tilda Swinton ise 14 Şubat’ta yaptığı açıklamada kendisi açısından festivale katılmanın, katılmamaktan daha faydalı olabileceğini, düşündüğünü söyledi.
Swinton, oyunculuğa ara verme kararı aldığını da duyurdu. En az yıl sonuna kadar film çekmeyeceğini belirten Swinton, “Bildiğimiz gibi sinema, acımasız bir sevgilidir ve ben uzun süredir onun baskısı altındaydım,” dedi. Reuters’ta yer alan habere göre, Swinton, açıklamasına şöyle devam etti:
“Bir bakıma, şu anda hepimizin başa çıkmak zorunda olduğu en zor şey, çaresizlik ve zayıflık hissi. Bu yüzden yapabileceğimiz her güçlü eylem ya da jest, bana iyi bir seçenek gibi görünüyor. Boykot etmenin çoğu zaman elimizdeki en güçlü şey olmasını kesinlikle anlıyorum. BDS’ye büyük bir hayranlık ve saygı duyuyorum ve bu konuyu derinlemesine düşünüyorum.
“Bugün, dün, yarın ve ertesi gün burada olmamın nedeni, bunun bilinçli bir karar olması. Festivalin bana sunduğu platformun, kişisel bir değerlendirme sonucunda, daha faydalı olabileceğine inandım. Bu tamamen kişisel bir karardı ve tüm sorumluluğunu üstleniyorum.”
Swinton, Onursal Altın Ayı ödülünü alırken yaptığı konuşmada da ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’yi “Ortadoğu’nun rivierası” (bölgeyi turistik ve lüks bir tatil merkezi haline getirme) yapma planlarını ve savaş suçlularını destekleyen, “açgözlülüğe bağımlı” politikalar yürüten hükümetleri sert bir şekilde eleştirdi.
Festival yönetiminden açıklama
Festival yönetimi ise tüm bu tartışmaların ve boykot çağrılarının önünü almak için, henüz festival başlamamışken, 6 Şubat’ta yaptığı açıklama ile “festivalin ifade özgürlüğü konusundaki duruşunu netleştirdiğini” öne sürdü.
Diyalog ve fikir alışverişine odaklanan bir SSS (Sıkça Sorulan Sorular) metninde, Tricia Tuttle’ın sanat yönetmeni olarak ilk kez görev yaptığı festivalin organizatörleri, festivalin Almanya’daki kritik genel seçimlerden hemen önce gerçekleşmesi nedeniyle gündemde olması muhtemel konulara değinerek şu açıklamayı yaptı:
“Misafirlerimizin, yasal çerçevede ifade özgürlüğü hakkı bulunmaktadır. Aynı zamanda, sinemacılarımızın eserlerinin ardındaki itici güçler ve dünyaya dair deneyimlerini paylaşma hakkını da destekliyoruz. Berlinale, farklı bakış açılarını memnuniyetle karşılar –bu durum gerilim veya tartışma yaratsa bile.
“Birbirimizi dinleyip öğrenebileceğimiz bir ortam yaratmayı hedefliyoruz ve saygılı bir diyalog ile belli bir kültürel hassasiyet talep ediyoruz. Ayrıca, misafirlerimizin ifade özgürlüğü kapsamında konuşmalarına izin verildiğinde, başkalarının da aynı özgürlük çerçevesinde onlara katılmayabileceğini anlamalarını bekliyoruz. Bu da ifade özgürlüğünün bir parçasıdır.” (TY)
