Raporda yer alan öneriler Komisyon üyelerince oybirliğiyle alınırken, okullarda dini simgelerin yasaklanmasına ilişkin öneriye bir üye muhalefet etti.
"Irkçılıkla mücadele edilmeli"
Laiklikle ilgili sorunları izleme ve çözüm önerisi getirmekle görevli Stasi Komisyonu, Cumhurbaşkanı Chirac'a dün sunduğu raporunda, Irkçılık ve Yahudi düşmanlığına karşı etkili şekilde mücadele edilmesini, tarihle ilgili eğitime kölelik, kolonizasyon, kolonilikten kurtulma ve göçmenlik gibi süreçlerin dahil edilmesini istedi.
Kilise ile devletin birbirinden ayrılmasının 9 Aralık 1905 tarihine rastladığına işaret eden Komisyon, Laik sorununun faklı boyutlarda yaşandığına ve raporla günümüz koşullarda duyulan ihtiyaçların tespit edildiğine dikkat çekti.
Stasi Komisyonu, Fransız toplumunun son yüzyılda, göçmenliğin etkisiyle inanç ve dini planda faklılık gösterdiğini belirtti. Sorunun, toplumda bu yeni dinlerin yerlerini saptamaktan ibaret olduğunu, bunu yaparken entegrasyonun başarılmasına ve siyaset ve dine alet edilmesine karşı mücadele edilmesi gerektiğini savundu.
Komisyon, yapılması gerekenin ulusal birliğin çeşitliliklere saygı temelinde yeniden düzenlemek olduğunu belirtti. Laikliğin, ortak bir yaşam sağladığı için, yeni bir gündem kazandığı belirtildi.
"Başörtü, kippa ve büyük haç yasak"
Kamu kurumlarına yükümlülüklerini hatırlatmakla başlayan Komisyon, yaşanan sorunlar ışığında şu önerileri sıraladı:
* Kamu çalışanları, tarafsızlık ilkesine kesin olarak saygı göstermelidirler. Kamu çalışanları, cinsiyet, ırk, din ve düşünceleri nedeniyle işlem göremezler.
* İnanç özgürlüğüne saygı temelinde, okul, kolej ve liselerde, siyasi ve dini aidiyete dair simge ve kıyafetler yasaklanmalı.
* Yasaklanan simge ve kıyafetler arasında, büyük haç, kippa gibi "göstermek amacıyla" takılan simgeler de yer alır.
* Madalya, küçük haç işaretleri, David yıldızı, Fatma eli veya küçük Kuran gibi mütevazı simgeler, belirgin simgeler olarak görülmemelidir.
* Irkçılık ve Yahudi düşmanlığına karşı kararlı şekilde mücadele etmek,
"Kürtçe eğitimi gündeme alınsın"
* Başta Milli Eğitim olmak üzere, bütün kamu kurumları bu konuda en ciddi şekilde tavır almaya çağırmak.
* Kamuda ayrımcı uygulamaların ortadan kaldırılması : Kentlerde gettoların ortadan kaldırılmasına destek olmak. Tüm yerleşimlerde okula girmeyi kolaylaştırmak.
* Bu yerlerde, sosyal kucaklaşmayı sağlayacak spor etkinliklere öncelik vermek,
* Alsace-Moselle'de, İslamın tercihli din dersi başlıklı arasına alınması ve dini eğitim tercihinin öğrencilere bırakmak,
* Öz kültür ve dil eğitim kurumlarının (ELCO) kaldırılarak zamanla yerine Yaşayan Dillerin öğretilmesine geçmek,
* Berberi ve Kürtçe gibi, devletlere ait olmayan yeni dillerin eğitiminin de gündeme alınması,
"Arapça öğrenim sağlanmalı"
* Sadece Kuran okullarında değil, Ulusal Eğitimde de Arap dilinin öğrenimi sağlanmalı.
* Tarihe ilişkin, kölelik, kolonizasyon, kolonilikten kurtulma ve göçmenlik gibi süreçler tarihimize dahil edilerek Tam bir eğitim sağlanması,
* Derneklere getirilen destek, kültürel dernekler lehine göre yeniden düzenlenmesi,
* Orduda ve cezaevlerinde Müslüman din görevlileri için kadro açılması,
* Ayrımcılıkla mücadele eden bir merciin kurulması,
* Özgür düşünce akımlarına ve rasyonel hümanistlere kamu televizyonlarında programlarında adil şekilde temsil edilmesinin sağlanması.
"Kurallar" ve "İnanç çeşitliliğine saygı"
Laiklikle ilgili bir yasanın çıkarılmasını da savunan Stasi Komisyonu, bu yasanın iki boyutlu olması gerektiğini, bir taraftan, kamu kurum ve özel şirketlerin işlerliğiyle ilgili kuralların ortaya konulması, diğer taraftan da, ülkede inanç çeşitliliğin sağlanması gerektiğini savundu.
Komisyon, inanç çeşitliliğine saygı başlığı altında, Kipur ve Kurban Bayramları'nda tüm okullarda tatil günü ilan edilmesi, şirketlerde çalışanlara, tatil günleri üzerinde bir gün izin almalarının sağlanmasını istedi. Ayrıca, bir İslam Araştırmaları Ulusal Okulu'nun kurulması da öneriler arasında yer alıyor.
Simge yasağına bir üye "muhalif"
Raporda yer alan öneriler Komisyon üyelerinin oybirliğiyle alınırken, okullarda dini simgelerin yasaklanmasına ilişkin öneriye bir üye muhalefet etti. (EÖ/BB)
* Yazıda Liberation gazetesinden yararlanıldı. Çeviren: Erol Önderoğlu)
