Raporda Halkın Demokrasi Partisi çağrısı üzerine Ankara'da yapılacağı açıklanan "Barış Mitingi" ve "Barış Yürüyüşü" etkinliğinin İçişleri Bakanlığı tarafından yasaklanması ve sonrasında gelişen olaylar şöyle değerlendirildi:
*Miting Hazırlık Çalışmalarının Engellendi. Ardından da yasaklandı.
*Halkın Demokrasi Partisi'nin (HADEP) mahalle komisyonlarının, ev ziyaretleri, mahalle toplantıları ve davetiye dağıtımı, gözaltına alınmalarla engellenmeye çalışıldı.
*Batman, Bingöl, Elazığ, Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Erzurum il teşkilatları basılarak yöneticiler gözaltına alındı.
*İçişleri Bakanı tarafından, 30 Ağustos Zafer Bayramı töreninden dolayı Hipodrom meydanında askeri teçhizattan ve donanımdan 2 gün içerisinde arındırmanın olanaklı olmayacağı açıklanarak diplomatik bir dille yasaklamanın esas adresini işaret etti.
*HADEP'in 1 Eylül Dünya Barış Günü ile ilgili hazırladığı afişlerin asılması yasaklandı.
*İHD Genel Merkezinin hazırladığı "Özel Sayı" bülteni ve afişleri yasaklandı.
*ÖDP Genel Merkezi tarafından bastırılan "Ülkede, bölgede ve dünyada barış" yazısının yer aldığı afiş Diyarbakır ve OHAL bölgesinde yasaklandı.
1 Eylül Öncesi Gözaltılar
*Diyarbakır'da Ağustos ayı boyunca 61 HADEP yönetici ve üyesi gözaltına alındı.
*31 Ağustos tarihinde Diyarbakır'dan Ankara'ya hareket etmek isteyen HADEP'liler Kantar mevkiinde bir araya geldiler. İnsanların bir araya gelmesine müdahale edilmezken 2 kilometrelik bir alan güvenlik kuvvetleri tarafından kordon altına alındı. Kitleyi taşıyacak olan araçların giriş ve çıkışları yasaklandı.
*Araçların Ankara'ya yolcu taşıması halinde güvenlik kuvvetleri tarafından her 100 km'de bir ceza kesileceği belirtildi. Kitle yaklaşık 3,5 saat bekletilmiş ve sayı 5 binin üstüne çıkmıştır. Topluluk içerisinde slogan atıldığı gerekçe gösterilerek toplanan kitleye polis müdahalesi başlamıştır. Yaklaşık 1 dakika süreyle silah atışı yapılmış ve ardından sert müdahaleler olmuştur. Polisin müdahalesi üzerine küçük bir grup çevik kuvvete taş atmak suretiyle karşılık verdiği de gözlenmiştir.
Olayda yaralananlar
İnşaat Mühendisleri Odası Diyarbakır Şube Başkanı Zülküf Karatekin , Türkiye Enerji İşçileri Sendikası (Tes-İş) Diyarbakır Şube Başkanı Ali Öncü'nün de aralarında bulunduğu 54 sivil yurttaş ve 11 polis memuru yaralanmıştır.
1 Eylül Dünya Barış Günü
*1 Eylül günü HADEP tarafından Dağkapı Dalokay çarşısı üzerinde yapmak istediği kitlesel basın açıklamasına izin verilmedi. HADEP il ve ilçe binalarının önü abluka altına alınarak giriş ve çıkışlar yasaklandı.
*Dağkapı semtinde ise, Dalokay çarşısına çıkan bütün yollar güvenlik çemberine alındı. Postane caddesindeki çay bahçeleri, ve kıraathaneler kapatıldı.
*Saat 14:00 sıralarında 31 Ağustos ve 1 Eylüldeki müdahale ve yaralamaları, güvenlik kuvvetlerinin sert tutumunu protesto etmek isteyen Demokrasi Platformu yöneticilerinin göndermek istediği protesto telgrafı engellenmek istendi.
*Güvenlik kuvvetleri ile görüşmelerin ardından, Platform temsilcilerinin temsili olarak telgraf göndermelerine müsaade edildi. Açıklama yapmalarına izin verilmedi.
*1 Eylül Günü 100 üstünde insan gözaltına alındı. Alınanlar daha sonra serbest bırakıldılar.
İHD raporunda sonuçlar
1- Kamu görevlileri yurttaşın barış içerisinde yaşama istemi ve hakkından ürkmekten ve olduğundan farklı tanımlamaktan vazgeçmelidir.
2- Diyarbakır'da güvenlik personelinin silah kullanımının üst düzey yöneticilerin inisiyatifi dışında geliştiğini tahmin ediyoruz. Her halükarda silah kullanımı ve kullananlar hakkında derhal soruşturma başlatılmalıdır.
3- Resmi yetkililer, topluluğa müdahale nedeni olarak küçük bir grubun yasadışı slogan atmasını göstermektedir. Birkaç kişinin slogan atması nedeniyle bütün bir topluluğu bir saldırının muhatabı haline getirmek hangi hukuk kaidesine uygunluk teşkil etmektedir?
4- Slogan attığı iddia edilenlerin güvenlik personeli kameralarından tespitinin olanaklı olduğu ve topluluğa müdahale edilmeksizin hukuksal mekanizmanın ve sürecin sonradan işletilebileceği gözetildiğinde haksız ve gereksiz müdahalenin hukuka aykırılığından dolayı ayrıca soruşturma başlatılmalıdır.(AB/NA)
