Barınamıyoruz Hareketi'nin yüksek kiralar ve yurt pahalılığı nedeniyle yaşanan barınma problemine dikkat çekmek için başlattığı eylemler, Türkiye'nin farklı il ve ilçelerinde devam ediyor. Hareket, ilk eylemini 19 Eylül'de İstanbul Kadıköy Yoğurtçu Parkı’nda gerçekleştirdi. Öğrenciler, polisin engellemek istemesine rağmen parktaki nöbetlerini tamamladılar.
TIKLAYIN - "Barınmak, ciddi bir maddi yük haline geldi"
Haftasonu başlatılan "Barınamıyoruz Hareketi", diğer kentlere de yayılıyor. İzmir, Ankara, Kocaeli ve Gümüşhane gibi çeşitli kentlerde öğrenciler, kira ve yurt pahalılığını protesto etmek için parklarda gece nöbeti düzenliyor.
Üniversiteliler, bundan böyle her gece sokakta olacaklarını "Sesimizin duyulması için bize başka seçenek bırakmadılar. Ama artık bizi görmezden gelemeyecekler" diyerek duyurdu.
Eylemin ikinci gününde öğrenciler Beşiktaş Şairler Parkı'nda sabahladı. Çevrede yaşayanlar, öğrencilere yemek ve içecek getirerek öğrencilerin nöbetine destek oluyor.
Öğrencilerin kentlere yayılan diğer eylemleri ise şöyle:
Ankara
Ankara 100. Yıl Mahallesi İlhan Erdost Parkı'nda öğrenciler çadır kurdu. Polis ekipleri parka gelerek öğrencilerden kurdukları çadırları kaldırmalarını istedi. Çadırların kaldırılmasına karşı çıkan dokuz üniversiteli dün akşam saatlerinde gözaltına alındı.
İzmir
İzmir'de de ev kiralarının yüksek olması, yurtlarda yer olmamasına karşı öğrenciler "Yurtsuzlar" adı altından bir araya gelerek "Barınamıyoruz Hareketi"ne destek oluyor. Üniversite öğrencileri çadır kurarak eylem başlattı.
Büyükşehirlerde ev kiralarının artması, üniversite öğrencilerinin barınma sorunu yaşamasına nedeniyle devlet yurtlarında yer bulamayan öğrenciler, özel yurt ve kiralık evlerin pahalı olmasından dolayı "Yurtsuzlar" adı altına toplanarak Buca ilçesinde bulunan Hasan Ağa bahçesinin ormanlık alanında çadır eylemi başlattı. Bir grup öğrenci de Bornova Aşık Veysel Parkı'nda bir araya gelerek eylemlerini sürdürüyor.
İzmir Bornova Aşık Veysel Parkı’nda halılarımızı serdik, çantalarımızı yastık yaptık, geceyi burada geçireceğiz.
— Barınamıyoruz Hareketi (@barinamayanlar) September 20, 2021
Barınma temel haktır, hakkımız olanı alacağız!#SokaktaKaldık pic.twitter.com/TF13Ty7yVk
Kocaeli
Kocaeli'nde de eylemlerini sürdüren öğrenciler, "Geceleri sokaklarda, bankların üzerinde yatıyoruz. Barınma hakkımız için her gün sokakta olacağız. Hep beraber kazanacağız" diyor.
Nöbetimizin ikinci gününde Kocaeli İzmit Cumhuriyet Parkı’ndayız!
— Barınamıyoruz Hareketi (@barinamayanlar) September 20, 2021
Barınamayanları yanımıza, sesimizi büyütmeye çağırıyoruz. #SokaktaKaldık pic.twitter.com/MAF2a3iEcE
Barınamıyoruz Hareketi'nden Kemal Yılmaz taleplerini bianet'e şöyle anlatmıştı:
"Öğrencilerin fahiş fiyatlarla karşılaşmadan, nitelikli yurtlarda kalabilmesi, karşılanabilir kiralar ödeyerek yaşam kalitesinden ödün vermeden kalabileceği evler, daha geniş ve daha ucuz apartlar."
Erdoğan: "Elinize dilinize dursun"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cumartesi günü ABD ziyareti öncesinde yurt konusunda şunları söylemişti:
"Yurt konusunda Türkiye'de bugüne kadar hiçbir iktidarın yapmadığı yatırımları yaptık. Şu anda bir milyona yakın yatak kapasitesi olan yurtlarımız var. Üniversite öğrencilerinin aldığı burs 45 liracıktı. Ya elinize dilinize dursun...Şu anda bunlar 650 liraya çıktı. Nereden nereye geldik?"
Cumhurbaşkanı Erdoğan daha sonra resmi Twitter hesabından, "Gençlerimizle aramıza yalanların girmesine izin vermeyeceğiz" diyerek Türkiye'deki yurt sayılarını paylaştı:
- Toplam yurt sayısı : 769
- Yurt yatak kapasitesi : 719 bin 567
- Yurt yatak tipleri : Yüzde 89 baza ve karyola
- Yurt bulunan il ve ilçe sayısı : 81 il 241 ilçe
- Beslenme yardımı : 570 TL/AY
- Kredi/Burs verilen öğrenci sayısı : 1 milyon 449 bin 387
- Öğrenci (Lisans) bursu fiyatı : 650 TL
- Öğrenci (Yüksek Lisans) bursu fiyatı : 1300 TL
- Öğrenci (Doktora) bursu fiyatı : 1950 TL
Ülkemizin geleceğini emanet edeceğimiz gençlerimizle aramıza, birilerinin kendi siyasi çıkarları için sürekli olarak ürettiği yalanların girmesine izin vermeyeceğiz.
— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) September 20, 2021
Son 19 yılda adeta bir devrim gerçekleştirdiğimiz eğitim-öğretim imkânlarımızı inşallah daha da genişleteceğiz. pic.twitter.com/GeEaGTl9CP
"Barınamıyoruz Hareketi" ise Erdoğan’a şöyle yanıt verdi:
"“Erdoğan düne kadar susuyordu. Şimdi konuşuyor, yurtlarla övünüyor ama KYK yurtlarının toplam üniversiteli sayısının yüzde 10’unu bile karşılamadığını saklıyor."
Öğrencilerin ev tutabilmesinin imkanı yok
Yükseköğretim Kurulu'nun (YÖK) 15 Ağustos'ta örgün eğitime geçileceğini açıklamasıyla birlikte üniversiteye yeni giren ve halihazırda üniversitede okuyan gençler kiralık evlerin fahiş fiyatta olması, yurt zamları, çoğu yurdun kampüse uzak olması, tüm bunların yanı sıra yurtlarının kapasitesinin yetersiz olması yani talebi karşılayamaması, apartların da aynı şekilde ücretlerini artırması gibi çeşitli sorunlarla karşı karşıya kaldı.
Yüz yüze eğitim kararının açıklanmasının ardından kira fiyatları son bir yıla göre İstanbul'da yüzde 80, Ankara'da yüzde 55, Izmir'de yüzde 49, Muğla’da yüzde 51, Aydın'da yüzde 54, Antalya'da yüzde 40 arttarken; Nevşehir, Muş ve Batman'da bu oran yüzde 60'a, Bursa, Konya, Erzurum ve Samsun'da yüzde 50'ye vardı.
Ev koşullarına göre somut kriterlere göre yapılacak değerlendirmelerle kira fiyatları denetlenmeden, öğrencilerin kaldığı evlere maddi destek sağlanmadan, bu evlere dair yıllık yapılacak kira zam oranı düşürülüp sabitlenmeden öğrencilerin bu artışlarla beraber ev tutabilmesinin ise imkanı yok.
KYK ödemeleri yetersiz
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı örgün Eğitim 2020-2021 İstatistikleri'ne göre Türkiye'de örgün aktif öğrenim gören öğrencilerden 969 bin 237'si geri ödemeli devlet kredisi, 447 bin 554'ü burs alıyor.
Yurt çıkabilen öğrenciler için KYK yurtlarının ücretleri aylık 230 TL'den 390 TL'ye kadar değişiyor. Bu ücretler, aylık 650 TL olan KYK kredi/burs miktarının yarısına denk gelirken, depozito miktarı ile beraber bu denklik tamamına ulaşıyor.
Yurda çıkamayan öğrencilerin ise eve çıkabilme imkanı yok.
8 milyon öğrenciden 700 bini yurtta
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı örgün Eğitim 2020-2021 İstatistikleri'ne göre Türkiye'de örgün aktif öğrenim gören yaklaşık 8 milyon öğrenciden sadece 700 bini KYK yurdunda kalabiliyor. Istanbul'da en kötü koşullara sahip özel yurt ücreti aylık 1250 TL iken bu miktar 8 bin TL'ye kadar ulaşıyor.
Aylık 650 TL olan KYK kredi/burs miktarının en az iki katına denk gelen özel yurt ücretleri yurdun tamamında yerel piyasaya göre benzer şekilde fahiş seyrediyor.
KYK yurtlarında yer bulamayan yaklaşık 7 milyon 300 bin öğrencinin ise sadece son bir yılda Türkiye ortalamasında yüzde 40, bazı bölgelerde yüzde 3001e varan kira arttışları ile beraber KYK kredi/bursu dışında başka bir maddi destek olmadan eve çıkabilmesinin imkanı yok.
Yıl | Burs/Kredi miktarı (TL) | Asgari ücret | Burs/Kredi miktarı asgari ücretin yüzde kaçı? | |
2002 | 45 | 184 | 25,45 | |
2003 | 65 | 226 | 28,31 | |
2004 | 90 | 303 | 29,7 | |
2005 | 110 | 350 | 31,42 | |
2006 | 130 | 380 | 34,21 | |
2007 | 150 | 419 | 35,79 | |
2008 | 160 | 503 | 31,8 | |
2009 | 180 | 546 | 32,96 | |
2010 | 200 | 599 | 33,38 | |
2011 | 240 | 659 | 36,41 | |
2012 | 260 | 740 | 35,13 | |
2013 | 280 | 804 | 34,82 | |
2014 | 300 | 891 | 33,67 | |
2015 | 330 | 1.054 | 31,3 | |
2016 | 400 | 1.300 | 30,76 | |
2017 | 425 | 1.400 | 30,35 | |
2018 | 470 | 1.603 | 29,32 | |
2019 | 500 | 2.020 | 24,97 | |
2020 | 550 | 2.324 | 23,66 | |
2021 | 650 | 2. 825 | 23 |
(SO)