* Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA) - Arşiv
Rusya'dan Avrupa'ya doğalgaz sağlamak üzere inşa edilen Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hatlarında önce basınç düşüklüğü, ardından sızıntı haberlerinin gelmesinin ardından bir açıklama yapan İsveç Ulusal Sismik Ağı (SNSN), Baltık Denizi'nin altındaki söz konusu boru hatlarındaki sızıntıların yakınında iki patlama tespit edildiğini duyurdu.
Anadolu Ajansı'nın (AA) aktardığına göre, SNSN öğretim görevlisi Björn Lund İsveç devlet televizyonu SVT'ye dün (27 Eylül) verdiği demeçte, bif gün öncegaz ağının bulunduğu bölgede 2,3 büyüklüğünde hissedilebilir depreme benzer bir sarsıntı tespit edildiğini açıkladı.
Lund, "İlk patlamanın Danimarka'nın Bornholm adasının güneydoğusunda erken saatlerdeydi. O geceki ikinci ve daha güçlü patlama, adanın kuzeydoğusundaydı. Sarsıntıların nedeni ise hiç şüphe yok ki bölgede meydana gelen iki büyük patlamadan kaynaklanıyor."
Genellikle su altında meydana gelen patlamalar hakkında bilgi alabildiklerini kaydeden Björn Lund, "Bu patlamada herhangi bir bilgi alamadık" dedi. Lund, Patlamanın nasıl olmuş olabileceği konusunda spekülasyon yapmak istemiyorum" açıklamasında bulundu.
İsveç İstihbarat Teşkilatı (SEPO), söz konusu doğalgaz sızıntıları ile ilgili bir soruşturma başlattığını duyurdu.
Danimarka: Kasıtlı eylemlerden kaynaklandı
SNSN'nin açıklaması öncesi konuyla ilgili değerlendirmede bulunan Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen de Kuzey Akım 1 ve 2 boru hattında gaz sızıntılarının kasıtlı bir eylemden kaynaklandığını söyledi.
Frederiksen, dün (27 Eylül) düzenlediği basın toplantısında, yetkililerin bunun kasıtlı bir eylem olduğunu belirttiğini ve doğalgaz sızıntılarının kaza sonucu meydana gelmediğine inandıklarını aktardı.
Danimarka Enerji Bakanı Dan Jorgensen de gaz sızıntılarının kaza nedeniyle olmadığını, patlamalar sonucu meydana geldiğini aktardı.
İsveç Başbakanı Mangdalena Andersson da bölgede meydana gelen ilk patlamanın üç ayrı sızıntıya neden olduğunu söyledi: "Muhtemelen bu kasıtlı bir sabotaj. Hükümet olarak durumu çok ciddiye alıyor ve ortaklarımızla birlikte bilgi toplamaya devam ediyoruz."
AB: Kasıtlı eylemlere karşılık verilecek
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, sızıntılarla ilgili yaptığı açıklamada, Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarındaki gaz sızıntılarının soruşturulması gerektiğini, enerji altyapısını bozan kasıtlı eylemlerin en güçlü karşılığı bulacağını söyledi.
Gaz sızıntıları sonrasında Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ile telefon görüşmesi yapan von der Leyen, görüşme hakkında sosyal medyada paylaştığı mesajda, boru hatlarına yönelik sabotaj eylemini değerlendirdiklerini aktardı. Von der Leyen, özetle şöyle yazdı:
Şimdi olayların soruşturulması, açıklığa kavuşturulması ve nedeninin ortaya çıkarılması azami önem arz ediyor. Aktif Avrupa enerji altyapısını bozmaya yönelik kasıtlı herhangi bir eylem kabul edilemez ve mümkün olan en kuvvetli karşılığa sebep olacaktır.
ABD: Soruşturmaya yardıma hazırız
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar ile ikili görüşmesi sonrası gazetecilere yaptığı açıklamada, gaz sızıntılarının soruşturulduğunu açıkladı:
"Bu sızıntıların bir saldırı ya da sabotaj sonucu meydana geldiğine yönelik haberleri henüz teyit etmedik... Anladığım kadarıyla bu sızıntıların Avrupa'nın enerji akışı üzerinde ciddi bir etkisi olmayacak."
Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre ise günlük basın brifinginde, bu konuda herhangi bir spekülasyonda bulunamayacağının kaydetti.
Avrupa ülkelerinin konuyu soruşturduğunu hatırlatan sözcü, "Biz de onlara soruşturma konusunda gerekli yardımları sağlamaya hazırız" dedi.
Der Spiegel: ABD haftalar önce uyarmıştı
Öte yandan, Almanya'nın Der Spiegel dergisinin haberine göre, ABD, Almanya Federal Hükümetini olaydan haftalar önce Baltık Denizi'nde gerçekleşebilecek olası saldırılar konusunda uyarmıştı.
Der Spiegel'e göre, Merkezî İstihbarat Teşkilatı (CIA) hükümet ile 2022 yaz aylarında bu konuda bilgi paylaşmıştı.
Biden, "bunu yapabilecek durumdayız" demişti
Öte yandan, ABD Başkanı Joe Biden'ın 8 Şubat 2022 tarihinde, Rusya Ukrayna'yı işgal etmeden önce Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ile birlikte düzenlediği ortak basın toplantısında söyledikleri yeniden gündem oldu.
Biden, bu toplantıda, "Eğer Rusya Ukrayna'yı işgal ederse, yani Rusya güçleri Ukrayna sınırını geçerse," henüz kullanıma açılmayan ve ABD'nin itiraz ettiği "Kuzey Akım 2'nin ortadan kalkacağını" söylüyor.
Bir basın mensubunun projenin kontrolünün Almanya'da olduğunu hatırlatarak sorduğu "Peki, bunu nasıl yapacaksınız?" sorusuna Biden, "Söz veriyorum, bunu yapabilecek durumdayız" şeklinde yanıt veriyor.
"Teşekkürler ABD"
Sızıntı haberlerinin ardından Polonya eski Dışişleri Bakanı, eski Savunma Bakanı Yardımcısı Avrupa Parlamenteri Radek Sikorski, sosyal medya hesabından Baltık Denizi'ndeki doğalgaz sızıntısını gösteren bir fotoğraf paylaşarak "Teşekkürler ABD" yazdı.
Sikorski, Kuzey Akım'ın "tek mantığının" Rusya Devlet Başkanı Putin'in "Doğu Avrupa'ya şantaj yapabilmesi veya Doğu Avrupa'ya cezasızlık ile savaş açması olduğunu" söyledi. Sikorski, Ukrayna ve Baltın Denizi'ndeki ülkelerin Kuzey Akım'a 30 yıl boyunca karşı çıktığını kaydetti.
Thank you, USA. pic.twitter.com/nALlYQ1Crb
— Radek Sikorski MEP (@radeksikorski) September 27, 2022
Baltık Denizi'ndeki sızıntı
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, 27 Eylül'deki açıklamasında Baltık Denizi'nde Rusya'dan Avrupa'ya giden bir boru hattında üç sızıntı tespit edilmesinde sabotaj ihtimalini "göz ardı edemeyeceğini" söylemişti.
İsveç Denizcilik İdaresi, Rusya'ya ait Kuzey Akım 1 ve 2 boru hattında iki sızıntı olduğunu bildirerek gemilerin bölgeye yanaşmaması uyarısında bulunmuştu.Kuzey Akım 2 projesinin yürütücü firması Nord Stream 2 de aynı gün Danimarka'nın Bornholm adasının güneydoğusundaki gaz boru hattında bir sızıntı tespit edildiğini doğrulamıştı.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy da Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarındaki hasarların sabotaj nedeniyle yaşanmış olabileceğini belirtmiş, "Hiçbir ihtimali göz ardı edemeyiz. Bu, acil araştırma gerektiren benzeri görülmemiş bir durum. Gelişmelerden ötürü son derece endişeliyiz" demişti. (SD)
