Anayasa Mahkemesi (AYM), Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül’ün tahliyesine ilişkin kararlarına dair “Anayasa ihlalidir” sözleri ve bu iddianın medyada yer alması üzerine açıklama yaptı.
AYM, internet sitesinden yaptığı açıklamada “bazı gazetelerde “iptal kararları” ile “ihlal kararları”nın karıştırılmasından kaynaklanan yanlış değerlendirmeler yapıldığı görülmüştür” dedi.
Açıklamada, Anayasa'nın 153. maddesinin birinci fıkrasındaki “İptal kararları gerekçesi yazılmadan açıklanamaz” hükmünü hatırlatan AYM “Anılan kural, Anayasa Mahkemesinin iptal davası ve itiraz başvurusu sonucu vermiş olduğu 'iptal kararları' için geçerli olup bireysel başvuru sonucu vermiş olduğu 'ihlal kararları' yönünden herhangi bir hüküm ifade etmemektedir” dedi.
Açıklama şu ifadeler yer aldı:
“Sayın Başkan’ın göreve gelmesinden hemen sonra iptal kararlarının gerekçesi yazılmadan açıklanmayacağı 20.3.2015 tarihli basın duyurusu ile kamuoyuyla paylaşılmış ve belirtilen tarihten bu yana Anayasa’nın anılan hükmüne titizlikle riayet edilmiştir.
Öte yandan, Anayasa’nın diğer hükümlerinde ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’da da gerekçesi yazılmaksızın bireysel başvuru kararlarının açıklanmasını yasaklayan bir hüküm bulunmamaktadır. Mahkememizin bugüne kadarki uygulamaları da bu yönde olup tutuklulukla ilgili ihlal kararları gerekçesi yazılmadan kısa karar şeklinde mahkemesine gönderilmekte ve kamuoyu tarafından yakından takip edilen bireysel başvurularla ilgili olarak basın açıklamaları yapılmaktadır.”
Adalet Bakanı Bozdağ dünkü açıklamasında AYM kararını “AYM kararının Anayasa ve yasayı ihlal olduğu açıktır” demiş, Twitter hesabından da “Anayasa Mahkemesi'nin verdiği "iptal kararları gerekçesi yazılmadan açıklanamaz."(Anayasa, md.,153/1)” diye yazmıştı.
Ne olmuştu?
AYM, MİT TIR’ları haberi nedeniyle 26 Kasım’dan beri tutuklu bulunan gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül’ün mahpusluğunu hak ihlali olarak değerlendirdi. AYM kararının ardından Gül ve Dündar serbest bırakıldı.
Kararın ardından Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan AYM’nin kararına ilişkin şunları söylemişti:
“Bana göre medyanın sınırsız özgürlüğü olamaz. Bu haberlerde bu ülkenin Başbakanına Cumhurbaşkanına burada da her türlü saldırı vardır. Kalkacak Cumhurbaşkanına Başbakana istediği gibi saldıracak da biz buna seyirci mi kalacağız? Anayasa Mahkemesi bununla ilgili bir karar vermiş olabilir ben bu karara ancak sessiz kalabilirim. Ama onu kabul etmek durumunda değilim. Ve verdiği karara da uymuyorum, saygı da duymuyorum. Çünkü ortada bir gerçek var. Bu bir beraat, tahliye kararı değildir. Aslında onlarla ilgili kararı veren mahkeme o kararında direnebilirdi.”
Erdoğan'ın açıklaması üzerine tartışma
Erdoğan’ın sözlerinin ardından Bozdağ’ın yanı sıra Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş Cumhurbaşkanı’nın sözlerini “Kendi görüşünü dile getirmiştir” şeklinde değerlendirmişti.
T.C. Cumhurbaşkanı; Anayasamıza göre "devletin ve hükümetin" başıdır ve Anayasanın uygulanmasını gözetir.
— Mustafa Akış (@mustafaakis) March 1, 2016
(Md.104)
AYM son kararında; 148. Md'ye aykırı bir biçimde yerel mahkeme yerine geçerek karar vermiş, tabii hakim ilkesini ihlal etmiştir.
— Mustafa Akış (@mustafaakis) March 1, 2016
Cumhurbaşkanı'mızın, AYM kararını eleştirmesi, "kişisel konumlanma" değil; "devletin ve hükümetin başı" sıfatıyla bir açıklamadır.
— Mustafa Akış (@mustafaakis) March 1, 2016
Kurtulmuş’un açıklaması üzerine Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mustafa Akış Twitter hesabı üzerinden “T.C. Cumhurbaşkanı; Anayasamıza göre "devletin ve hükümetin" başıdır ve Anayasanın uygulanmasını gözetir. Cumhurbaşkanı'mızın, AYM kararını eleştirmesi, "kişisel konumlanma" değil; "devletin ve hükümetin başı" sıfatıyla bir açıklamadır” demişti. (EA)
