Birçoğu Kuzey Atlantik Paktı (NATO) üyesi de olan Avrupa ülkeleri, ya zorunlu askerlik hizmetinden uzaklaştı ya da hizmette ağır kesintilere gitti. 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesinden 21'inde mecburi askerlik uygulaması yok. İçlerinden uygulamayı en son kaldıran ise İsveç oldu.
28 NATO üye ülkesinin 23'ünde ise tam zamanlı profesyonel askerlik uygulaması var. Türkiye'nin yanı sıra, başlıca NATO ülkelerinden Almanya'da da zorunlu askerlik uygulaması var. Ancak ntvmsnbc.com adresinin haberine göre Almanya'da da Temmuz 2011 itibariyle zorunlu askerlik kaldırılacak. Asker sayısını 240 binden 163 bin 500'e indirmeyi hedefleyen Almanya böylece 8 milyar avroluk (17 milyar 600 bin TL) tasarruf yapmayı planlıyor.
Mecburi askerlik uygulaması, Avusturya, Kıbrıs, Estonya, Finlandiya, Yunanistan ve Norveç'te ise devam ediyor.
Kıbrıs'ta 26 ay
Soğuk Savaş süresince ve 1990'larda Avrupa'da neredeyse her ülkede zorunlu askerlik uygulaması vardı. Soğuk Savaş tehdidi sona erdiğinde bile birçok Avrupa ülkesi uygulamayı sürdürdü. Örneğin Fransa, uygulamayı 2001'de kaldırdı.
Bugün ise, Avrupa'da en uzun zorunlu askerlik süresi, 26 ayla Kıbrıs'ta. Danimarka'da ise bu süre sadece 4 ay. Ancak Danimarka'da zorunlu askerlik sadece gönüllü sayısında düşüş varsa uygulanıyor.
AB ve NATO bölgeleri dışında, zorunlu askerlik uygulaması, Belarus, Makedonya, Moldova, Rusya, Sırbistan ve Ukrayna'da sürüyor.
Profesyonel ordu daha pahalı ama mantıklı
Birçok ülke ordu kadrosunu doldurmada zorlanıyor. Diğer bir sorun da, profesyonel ordunun, zorunlu askerlik uygulamasıyla oluşturulan ordudan daha pahalı olması.
Yine de AB'deki ulusal orduların çoğu, profesyonel ordularda uzmanlığın daha yaygın olması, personelin daha eğitimli olması ve denizaşırı görevler için daha uygun olması nedeniyle, küçülerek profesyonel ordu seçeneğini tercih ediyor.
Hammurabi kanunlarından bu yana var olan "askerlik", Fransız Devrimi sonrası Avrupa'da zorunlu hale gelmişti.
Bugün ise pek çok ülke, zorunlu askerliğe karşı mecburi kamu hizmeti gibi alternatifler geliştirse de bu alternatifleri geliştirmeyen tek NATO ülkesi olarak 15 aylık zorunlu askerlik hizmetiyle Türkiye. (AS/EKN)
* Bu haberde eucitizens.eu/ web sitesinden yararlanıldı.
