ÖZEL AVRUPA KONSEYİ ZİRVESİ TOPLANIRKEN
Avrupa Birliği kıtanın yeniden silahlandırılması için 800 milyar avro tahsis ediyor

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von Leyen, Ukrayna'ya desteğe yönelik ortak eylemi pekiştirme ve Avrupa savunmasını güçlendirme amacıyla 6 Mart Perşembe günü Brüksel'de toplanacak zirve öncesinde AB liderlerine sunduğu planla birlikte gönderdiği mektupta "Yeni bir çağ başlıyor" dedi.
Von der Leyen, Brüksel'de gazetecilere yaptığı açıklamada 150 milyar avroluk bir kredi olanağı ve büyük ölçekli savunma yatırımlarını serbest bırakma adımlarını içeren planı özetlerken "'Avrupayı Yeniden Silahlandırma (ReArm) [planı]', güvenli ve direngen bir Avrupa için yaklaşık 800 milyar avroluk savunma harcamasını harekete geçirebilir." dedi.
Üye devletlerin onayına bağlı bulunduğundan öneriler kapsamında fonların ne kadar hızlı sağlanabileceği ya da savaş alanında destek olarak Kiev'e ne kadar hızlıca aktarılabileceği henüz netlik kazanmadı.
Avrupa Dış İlişkiler Konseyinden Camille Grand, AFP'ye [planın] "Bazı satın almaların finanse edilmesine veya hızlandırılmasına yardımcı olabil[eceğini]" söyledi.
"Sonuçlar[ın] 'hemen' değil haftalar veya aylar içinde görülmesi daha olası, ancak fark yaratır, çünkü Amerika'nın kısıtlamaları etkisini o zaman göstermeye başlayacaktır."
Beş maddelik plan
Söz konusu planın başlıca beş maddesi şunlar:
-- AB'nin, üye devletlerin kamu açıklarını gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) yüzde 3'ünün altında tutmasını zorunlu kılan katı bütçe kurallarını hafifletmesi ve böylece savunma harcamalarını artırmalarını sağlaması.
Von der Leyen, bu önlemle dört yıl içinde 650 milyar avronun serbest bırakabileceğini öne sürdü.
-- İkinci olarak, üye devletlere savunma yatırımları için 150 milyar avroluk kredi sağlamak üzere yeni bir "araç" [oluşturma] çağrısı.
Von der Leyen, "Avrupa ölçeğindeki kapasite alanlarından -- örneğin: hava ve füze savunması, topçu sistemleri, füzeler ve mühimmat dronları ve dron karşıtı sistemler-- bahsediyoruz," dedi.
"Bu teçhizatla, üye devletler Ukrayna'ya desteklerini büyük ölçüde artırabilirler. Yani, Ukrayna için acil askeri teçhizat," dedi.
-- Üçüncü bileşen, mevcut AB bütçesinin "savunmayla ilgili yatırımlara daha fazla fon yönlendirmek" için kullanılmasını içerecek.
Üye devletlerin daha düşük gelirli Avrupa ülkelerinin kalkınması için ayrılmış "uyum" fonları denilen fonları yeniden kullanmalarına izin verilmesi de dahil olmak üzere bu bunları savunma için kullanmaları.
-- Son iki eylem alanı, AB'nin kredi kurumu olan Avrupa Yatırım Bankası'nı (EIB) kapsıyor. AB devletleri, savunma şirketlerine açılan kredi sınırlamalarının kaldırılmasını ve şirketlerin sermayeye ulaşmasına yardımcı olmak üzere bir tasarruf ve yatırım birliği istiyorlar.
Salı günü AB liderlerine gönderilen ayrı bir mektupta, EIB başkanı Nadia Calvino, uygun yatırımların kapsamının AB'nin "yeni politika öncelikleriyle" uyumlu hale getirilmesi için "daha da genişletilmesi" çağrısında bulunacağını yazdı.
Açık ve mevcut tehlike
Perşembe günü toplanacak Brüksel zirvesi -- hafta sonundaki İngiltere ve NATO'nun da dahil olduğu hafta kriz görüşmelerinin ardından -- Avrupa'nın ABD'nin Ukrayna'dan ve daha genel olarak Avrupa müttefiklerinden uzun vadeli desteğini çekmesi olasılığını değerlendirmekte olduğu bir dönemde gerçekleşecek.
Brüksel, üye devletlere acilen yeni bir temel silahlanma paketi oluşturmaları için baskı yapsa da perşembe günü bir anlaşmaya varılıp varılmayacağı belirsiz.
Ancak Avrupa liderleri arasında, Trump yönetiminin NATO müttefiklerinden temel talebi olan Rusya'ya karşı savunmayı güçlendirmek maksadıyla askeri harcamaları önemli ölçüde artırma ihtiyacı konusunda geniş bir fikir birliği oluştu.
Von der Leyen savunma seçeneklerini ana hatlarıyla belirtirken "Avrupa, hiçbirimizin birer ergin insan olduğumuzdan bu yana görmediğimiz ölçekte açık ve mevcut bir tehlikeyle karşı karşıya," diye yazdı .
"En önemli ve tehlikeli zamanlarda yaşıyoruz," dedi. "Bu Avrupa için bir karar anı ve bir adım öne çıkmaya hazırız."
(AEK)