Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) hakkında iki kez hak ihlali kararı vermesine rağmen tahliye edilmeyen Türkiye İşçi Partisi (TİP) Hatay Milletvekili Can Atalay’ın vekilliği 30 Ocak’ta düşürüldü.
Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesinin ardından Atalay’ın avukatları, TİP, DEM Parti ve CHP, AYM’ye başvurdu ve “Atalay’ın vekilliğinin düşürülmesinin yok hükmünde olduğu" ve Anayasa'nın 85’inci maddesi uyarınca kararın iptal edilmesi talep edildi.
22 Şubat’ta başvuruyu görüşen AYM Genel Kurul’u oy çokluğuyla “karar verilmesine yer olmadığına” hükmetti.
Ancak kararın üzerinden dört ayı aşkın süre geçmesine rağmen kararın gerekçesi açıklanmadı.
Yargıtay kararı Meclis'te okundu: Can Atalay'ın milletvekilliği düşürüldü
"İhlal dört aydır sürüyor"
bianet’e konuşan Atalay’ın avukatların Deniz Özen, gerekçenin açıklanmamasını ‘ihlalin sürdüğü’ anlamına geldiği söyledi.
Yüksek mahkemenin Atalay hakkında bugüne kadar üç kez ihlal kararı verdiğini hatırlatan Özen, şöyle konuştu: “25 Ekim 2023 tarihinde ‘milletvekilliği dokunulmazlığı gereği yargılamanın durması ve derhal tahliyesine’ karar vermişti. Fakat Yargıtay, Türkiye tarihinde benzeri olmayan bir karar verdi, ‘karara uymuyorum’ dedi ve tahliyeyi reddetti.
Ardından Anayasa Mahkemesi 21 Aralık 2023’te yeni bir karar daha verdi. Bu kararda ise Anayasa Mahkemesi kararına uyulmaması nedeniyle ‘bireysel başvuru hakkının’ ve ‘kişi hürriyeti ve siyasi faaliyet hakkının’ da ihlal edildiğini belirtti. Buna karara da Yargıtay 3. Ceza Dairesi uymadı. Ardından Can Atalay’ın milletvekilliği, Yargıtay kararı Meclis’te okunarak düşürüldü.
Biz bunun üzerine Anayasa Mahkemesi’ne yeni bir başvuru yaptık. 22 Şubat’ta başvurumuza yanıt verildi ve AYM ‘bu başvuruyla ilgili karar verilmesine yer olmadığına’ karar verdi. Ancak gerekçe açıklanmadı.”
AYM, Atalay'ın vekilliğinin düşürülmesini görüştü: Karar verilmesine yer yok
"Gerekçe açıklanırsa tahliye edilebilecek"
Yüksek mahkemenin gerekçeyi açıklamamasının “yeni bir hak ihlali yarattığını” belirten Özen, Anayasa’nın 85. Maddesine atıf yaptı:
“Anayasa bu tür bir başvurunun ne kadar sürede karara bağlanacağını hüküm altına almış. 85. madde diyor ki; ‘Bir kişinin milletvekilliği düşürülme kararı Meclis’te okunduktan yedi gün içinde Anayasa Mahkemesi’ne başvurusunu yapması gerekir.
Anayasa Mahkemesi’nin ise bu başvuruyu 15 gün içinde karara bağlaması gerekiyor. Biz yedi gün başvuru yaptık, yüksek mahkemede 15 gün içinde karar verdi. Ancak beş aydır kararın gerekçesinin açıklamasını ve Resmi Gazete’de yayımlanmasını bekliyoruz. 15 gün içinde karar verilmesi gereken önemli bir konunun gerekçesini aylardır açıklamamak hukuka aykırıdır. Kişi hürriyetinin ihlalinin devamı anlamına geliyor.”
Gerekçenin önemine vurgu yapan Özen, “Anayasa Mahkemesi kararın gerekçesinde, ‘Can Atalay’ın vekilliğinin düşürülmesi işleminin hukuken yok işleminde’ olduğunu tespit etmesi halinde Can Atalay’ın tahliye edilmesi anlamına gelecek” dedi.
Can Atalay'ın avukatları AYM'ye başvurdu: Meclis kararı hukuka aykırı
İki ayrı bireysel başvuru AYM'de bekliyor
Özen, ayrıca Anayasa Mahkemesi’ne yaptıkları iki ayrı bireysel başvurunun olduğunu hatırlattı ve devam etti:
“Bunlardan biri Gezi Davası’na ilişkin tüm sanıklar için yapılmış bir başvuru. Bir diğeri ise; iki ayrı AYM kararına uyulmamasına ve milletvekili olduğu halde tahliye edilmemesine ilişkin. Bu başvuru bölümler önünde ve yaklaşık dört aydır işleme alınmadı.
Anayasa Mahkemesi’nin olması gerektiği gibi ‘ben bu kişiyle ilgili iki ayrı ihlal kararı verdim uygulamadınız. Verdiğim ihlal kararları nedeniyle kişi hâlâ milletvekilidir dolayısıyla Meclis’te önceki kararı okutarak yaptığınız işlem yok hükmündedir’ demesini umuyoruz. Bu nedenle kararın gerekçesini bekliyoruz.”
HUKUKSUZLUĞA "ORTA YOL FORMÜLÜ"
AKP'nin Can Atalay çözümü: "Önce milletvekilliğini düşürelim, sonra AYM kararıyla geri alalım"
Kadıgil ve Urfa, AYM Başkanvekili ile görüştü
Türkiye İşçi Partisi (TİP) Sözcüsü ve İstanbul Milletvekili Sera Kadıgil ve PM üyesi Özgür Urfa da dün (10 Temmuz) Atalay’ın dosyasıyla ilgili Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Basri Bağcı ile görüştü.
Görüşme sonrası açıklama yapan Kadıgil, AYM Başkanvekili Bağcı’nın “kararın gerekçesinin hemen hemen hazır olduğunu ve en yakın zamanda da yayınlanacağı yönünde” bilgi verdiğini söyledi.
(RT)
