Dünya Bankası desteğiyle 1993'de başlayıp Ekim 2001'de 8 yılda tamamlanan "Doğu Anadolu Su Havzaları Rehabilitasyon Projesi" ile 2003'te başlayacak Anadolu Su Havzaları Rehabilitasyon Projesi'nin ele alınacağı toplantı 7- 8 ve 10-12 Ocak tarihleri arasında iki aşamada gerçekleşecek.
Su havzalarındaki doğal kaynak aşınmasını normal seviyeye çekmek ve kırsal fakirliği önlemek amacıyla başlatılan projenin ilk bölümünde çalışanlar, ikinci bölüm çalışmaları için deneyimlerini aktarıyor.
Anadolu Turizm Otelcilik Meslek Lisesi toplantı salonundaki toplantının açılışına Mersin Valisi Akif Tığ , Köy Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Beyhan Çıngı, Ağaçlandırma Genel Müdür Yardımcısı İsmail Küçükkaya, Dünya Bankası Proje Koordinatörü Nedret Durutan, Orman Bakanlığı Doğu Akdeniz Bölge Müdürü Fahri Dağ ile üç kurumun bölge ve il yöneticileri katıldı.
13 ile 29 milyon dolar kaynak
Doğu Akdeniz Su Havzaları Rehabilitasyon Projesi Mersin'de İnköy, Sarıaydın, Güme, Ballı ve Sorgun mikro havzalarında gerçekleştirildi.
Dünya Bankası temsilcisi Nedret Durutan, açılışta, " doğal kaynaklardaki aşınma ile kırsal fakirlik arasında ve doğal kaynak aşınması
ve doğal afetler arasında doğrudan bir bağlantı bulunduğunu" söyledi:
"Aşınma arttıkça fakirlik ve doğal afetler, fakirlik ve afetler arttıkça da doğal kaynaklardaki aşınma çoğalıyor. "
Köy Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Beyhan Çıngı, " ikinci projede, ilk projede yer alan Kahramanmaraş, Sivas, Adana ve İçel'in de aralarında bulunduğu 13 ilin yer alacağını ve proje için 29 milyon dolar harcadıklarını" açıkladı.
Eğitimle de...
Ağaçlandırma Genel Müdür Yardımcısı İsmail Küçükkaya, eğitim ve sel konusunda konuştu:
* Havza rehabilitasyon çalışmaları ile sel felaketleri önlenebilir. Mersin'de İnköy, Sorgun ve Sarıaydın mikro havzalarındaki çalışmalarla buralardan kaynaklanacak seli önledik.
* Seller yüksek rakımlı havzalardaki çiftçilerin tarlaları yanlış işletmesinden kaynaklanıyorsa, bunu eğitimle değiştirebiliriz.
Nerede Aşınma, orada fakirlik
Dünya Bankası Temsilcisi Nedret Durutan projeyi şöyle değerlendirdi:
* Proje ile doğal kaynaklardaki aşınmaya ve buna bağlı olarak kırsal fakirliğe set çekilmeye çalışıldı.
* Aşınmanın olduğu yerde fakirlik, fakirliğin olduğu yerde doğaya baskı olur.
* Doğal kaynakların aşındığı yerde doğal afetlerin olur.
* Proje için kesinlikle yukarıdan hedef gösterilmedi. Hedef, havzalardaki köylülerle birlikte belirlendi.
* Daha önce erozyon, su ve toprakla ilgili olarak ayrı ayrı çalışan kurumlar, bu projede güç birliği yaptı.
Kurtarılan su havzaları
İçel Valisi Akif Tığ ise, projenin başarı ile tamamlanması ile su havzalarının daha fazla yok olmaktan kurtarıldığını ifade etti. Projenin İnköy, Sorgun, Sarıaydın ve Güme havzalarında başarılı olduğunu, rehabilitasyon çalışmalarının selleri önleyeceğini belirten Vali Tığ, projeye katılan tüm kurum ve kuruluşlarla personele teşekkür etti.
Anadolu Su Havzaları Rehabilitasyon Projesi Bilgilendirme ve Eğitim Toplantısı, Doğu Akdeniz Su Havzaları Rehabilitasyon Projesi hakkında bilgi verilmesiyle devam etti.
1993 yılında Elazığ, Malatya ve Adıyaman illeriyle başlayan, 1998 yılında Adana, Kahramanmaraş ve Sivas, 1999 yılında da Isparta, Antalya, İçel, Gaziantep ve Şanlıurfa illerinin katılımıyla 11 ilde, 88 mikro havzada, 716 bin 945 hektar alanda uygulanan Doğu Anadolu Rehabilitasyon Projesi için 78 milyon 334 bin dolar harcandı.
350 köy ile 280 bin kişinin faydalandığı proje kapsamında Mersin'de 5 mikro havzada çalışma yapıldı.
Islah için yapılanlar...
Tarsus İnköy, Mersin Sorgun, Silifke Sarıaydın ile Mut Güme ve Ballı mikro havzalarındaki rehabilitasyon çalışmalarına bir milyon 332 bin dolar harcandı.
Rehabilitasyon çalışmaları kapsamında yamaç ıslahı, meraların ıslahı, bozuk orman alanlarının ıslahı, bağcılığın geliştirilmesi, marjinal alan rehabilitasyonu, ağaçlandırma, oyuntu tahkimi, servis yolu, dikenli tel çekimi ve köylü eğitimi çalışmaları yapıldı.
Türkiye genelindeki çalışmalar sonucu 95 bin 316 hektar reel alanda erozyonla mücadele için ağaçlandırma ve rehabilitasyon çalışması gerçekleştirildi.
İsrail büyüklüğünde bir alan korumaya alındı
Ağaçlandırma Genel Müdür Yardımcısı İsmail Küçükkaya, şu ana kadar yapılan çalışmalarla İsrail büyüklüğünde toprak ve ağaçlığın korunmaya alındığını söyledi:
* Doğu Anadolu Su Havzaları Rehabilitasyon Projesi, Dünya Bankası tarafından örnek proje olarak gösteriliyor.
* Kuzey Afrika ülkeleri başta olmak üzere birçok ülke, proje çalışmalarını görmek ve bilgilenmek üzere Türkiye'ye başvuruyor.
Projenin ikinci aşaması olan Anadolu Su Havzaları Rehabilitasyon Projesi çalışmaları başladı.
Altyapı hazırlıklarının ardından 2003 yılında başlayacak projenin 2009 yılında tamamlanması bekleniyor.(RY/NM)
