Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSK-AR), asgari ücretlilerin son bir yılda fiyat artışları karşısında
alım gücünü nasıl kaybettiğini belirledi.
TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) madde Fiyatları, TÜFE endeksi ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerinden hareket eden DİSK-AR'a göre, 2011 ve 2012 Kasım ayı karşılaştırmasında, asgari ücretlilerin ekmek bazında alım gücünü yüzde 1,23 kaybetti. Bir başka ifadeyle, asgari ücretliler gelirleriyle 14 ekmek daha az alabiliyor.
Asgari ücretlinin fiyatı nedeniyle pek fazla kullanamadığı zeytinyağında alım gücü artarken, ayçiçeği yağından 2 litre 100 gram daha az alabiliyor.
Fiyatı nedeniyle kırmızı ete tercih ettiği tavuk etinden bir önceki yıla göre üç kilo daha az yiyebiliyor. Kuru fasulyede yaşanan alım gücü kaybı yüzde 2,53.
Daha az bebek bezi
Asgari ücretlinin alım gücünde en ciddi gerileme ısınma giderlerinde görülüyor.
Asgari ücret doğalgaz karşısında alım gücünü yüzde 12,7 düzeyinde kaybederken, odunda bu oran yüzde 7,9, kömürde yüzde 3,13 seviyesinde.
Elektrik ücreti karşısında asgari ücretin alım gücü yüzde 7, su karşısında yüzde 5,6 geriledi.
DİSK-AR'ın çalışmasında ulaşım zamlarının da asgari ücretliyi zorladığı gözüküyor.
DİSK-AR'ın hesaplamasına göre, asgari ücret tren ulaşımında alım gücünü yüzde 12 oranında kaybetti.
Tren banliyö ücretleri bir yılda yüzde 28 artışla 1,8 TL'den 2,3 TL'ye çıkarken, asgari ücret ile yapılacak sefer sayısı 364'ten 321'e geriledi. Şehir hatları vapurlarında ise alım gücü kaybı yüzde 5,27, metroda yüzde 3,1 oldu.
Bir başka veri de bebek bezi üzerine... Bebek bezi karşısında da alım gücünü yüzde 2,14 oranında yitiren asgari ücretli geçen yıla göre 44 adet daha az bebek bezi alabiliyor.
Parasız eğitim, sağlık
DİSK-AR'a göre, asgari ücret enflasyon sepetinde yer alan pek çok madde karşısında alım gücünü arttırdı, "ancak sepette yer alan en temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarında yaşanan artışlar can yakmaya devam etti."
"Asgari ücretlinin temel ihtiyaç kalemlerinin enflasyon içerisinde yeterli ağırlığa sahip olmaması, enflasyon verilerinin asgari ücretin yaşadığı yoksulluğu örten bir nitelik göstermesine neden oldu."
Asgari ücret araştırmasını duyuran DİSK-AR, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun lağvedilmesini, asgari ücretin belirlenmesi sürecinin bir toplu pazarlık süreci olarak ele alınmasını ve görüşmelerin kamuoyuna açık hale getirilmesini de istedi.
DİSK-AR'ın önerileri arasında şunlar da yer aldı.
* Asgari ücretle çalışanlar için elektrik, su, doğalgaz kullanımı asgari ihtiyaç sınırına kadar ücretsiz olmalıdır.
* Sabah 6.00-9.00 ile akşam 18.00-21.00 saatleri arasında ulaşım parasız olmalıdır.
* Eğitimde hiçbir ad altında para alınmamalı, eğitimin okul dışı giderleri devlet tarafından karşılanmalı, sağlık tümüyle parasız olmalıdır. (YY)
DİSK-AR'ın Asgari Ücretle Alım Gücü Raporu'na ulaşmak için tıklayınız.
