Fotoğraf: AA
İngiltere'deki atık plastik ve çöplerin önemli bir kısmının Türkiye'ye gönderildiğinin ortaya çıkması sonrası Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) konuyu Meclis Gündemine taşıdı.
Londra'da yaşayan gazeteci Kit Chellel, Londra'da attığı plastik çöpün 3 bin 200 kilometre kat ederek Adana'ya geldiğini yazdı. "Bir poşetin 3200 kilometrelik yolculuğu, geri dönüşümle ilgili karmaşık gerçeği ortaya koyuyor" başlıklı yazısında Chellel, araştırması için üç plastik çöp poşetinin içine GPS cihazı koydu. Ardından da rotasını takip etti. Bir poşetin Londra'da kaldığını aktaran Chellel, diğer iki poşetin İngiltere, Hollanda, Almanya, Polonya üzerinden Adana'ya geldiğini ortaya çıkardı. Ancak çöpün ulaştığı yer bir geri dönüşüm merkezi değildi.
CHP Mersin Milletvekili Alpay Antmen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'a "Türkiye ne kadar atık malzeme ve çöp almıştır? Bu atık ve çöplerin ağırlıkları ve malzemesi nedir? Alınan ülkeler hangileridir?" diye sordu.
"Çöpün yüzde 40'ı Türkiye'ye"
2020'de İngiltere'nin en çok plastik atık gönderdiği ülkenin Türkiye olduğunu ifade eden Antmen şunları söyledi:
"2020'de 540 bin ton plastik atığı ülke dışına ihraç eden İngiltere, bu atıkların yüzde 40'ını Türkiye'ye göndermiştir. Bu olayın kamuoyunda büyük rahatsızlık yaratmasının ardından, toplam plastik atık ithalatının yaklaşık yüzde 70'ini oluşturan polietilen ürün grubundaki atıkların ithalatı yasaklanmıştır. Ancak bu düzenleme kısa ömürlü olmuş ve birkaç ay sonra Resmî Gazete'de yayımlanan bir tebliğ ile kaldırılmıştır."
Önergesinde, Kit Chellel'in ABD merkezli yayın organı Bloomberg'teki yazısına da yer veren Alpay Antmen, İngiltere ve bazı Avrupa ülkelerinin, çöplerini Türkiye'ye göndererek bu ülkelerin doğaları yerine Türkiye'nin doğasında ve çevre sağlığında riskler oluştuğunu belirtti.
Antmen, "Çoğu zaman bu atıkların geri dönüşümden geçmek yerine yakıldığı ve zehirli kimyasalların havaya ve toprağa karışmasına yol açtığı belirtilmiştir. Türkiye'deki atık sahalarında her hafta şüpheli yangınlar çıkıyor. Çevre örgütleri ve uzmanlar, bu plastik atıkların halk sağlığı ve çevre için büyük risk yarattığına dikkat çekiyorlar. Maalesef bu iktidar eliyle Türkiye Avrupa'nın çöplüğü yapıldı" dedi.
CHP'li Vekil Alpay Antmen'in önergesinde yer alan sorular şunlar:
- 2019 Ocak ayı ila 2022 Nisan ayı arasında geçen sürede; Türkiye ne kadar atık malzeme ve çöp almıştır? Bu atık ve çöplerin ağırlıkları ve malzemesi nedir? Alınan ülkeler hangileridir? Hangi ülkeden ne kadar atık ve çöp ithal edilmiştir?
- Bahsi geçen tarih aralığında İngiltere'den Türkiye'ye ne kadar atık ve çöp gelmiştir? Bunların miktarları ve türleri nelerdir? Bu gelen atık ve plastik türleri doğada ne kadar sürede yok olmaktadır?
- Türkiye'ye gönderilen bu atık ve çöp malzemeleri nerelerde kullanılmış ve hangi atık tesislerinde ne zaman dönüştürülmüştür? Bu dönüşüm ve yeniden kullanım sonucunda havaya salınan zehirli kimyasal türleri, oranları ve miktarları nedir?
- Bu plastik atık ve çöplerin ne kadarı kapalı ne kadarı açık alanda bekletilmiştir? Bunların doğaya ve toplum sağlığına zarar verdiği iddiaları doğru mudur? Varsa bunlar nelerdir? Konuyla ilgili uzman ve akademik birimlerden gerekli uyarı, önlem ve destek alınmış mıdır?
(AÖ)
