ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), adil yargılama yapılmadığını, sanıklara ifadelerini değiştirmeleri için işkence uygulandığını bildirdi.
AB, Özbekistan yetkililere yasak getirdi
Ayrıca, Avrupa Birliği (AB), dün (Pazartesi), aralarında Özbekistan İçişleri ve Savunma Bakanlarının da bulunduğu, Andican olaylarının kanlı şekilde bastırılmasından "doğrudan sorumlu" 12 yetkili için AB topraklarına giriş yasağı getirdi.
AB, bu ülkeye, "iç baskılarda" kullanılabilecek silah ve malzemeleri kapsayan bir ambargoyu da ilan etti.
Andican sanıklarıyla ilgili kararını açıklayan Özbekistan Yüksek Mahkemesi, beş sanığa 20'şer yıl, birine 18 yıl, üçüne 17'şer yıl, ikisine 16'şar yıl ve dördüne de 14'er yıl hapis cezası verdi.
Mahkeme, sanıkların "Anayasal düzeni yıkarak İslami esaslara dayalı bir düzen kurma girişiminde bulunduklarını ve vahim suçlar işlediklerini" açıkladı.
Mahkeme kararında, CNN ve Associated Press (AP) gibi uluslararası medya kuruluşları da "Özbekistan'a karşı medyatik bir komplo" yürütmekle suçlandı.
Eylül sonunda yargılanmaya başlayan 15 sanık, davalarının ilk gününde suçlu olduklarını kabul etmiş, Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov'dan af dilemişti. Sanıklardan bazıları, kendi idamlarını dahi istemişti.
Özbekistan Rusya ile yakınlaştı
12 Mayıs'ta Andican'da bir cezaevini kuşatan silahlı bir grup, hapisteki 23 iş insanının serbest bırakılmasını sağlamak istiyordu. İsyana müdahale eden Özbekistan ordusu, birçok tanığa ve gazetecilere göre, barışçıl eylem yapanlara ateş açtı.
İsyancıları destekleyen bu eylemciler, diğer yandan demokrasi ve adalet talep ediyordu. İnsan hakları örgütleri, isyanda yüzlerce kişinin öldürüldüğünü iddia ederken, Taşkent yönetimi sadece 187'inin öldüğünü açıklayarak bağımsız uluslararası bir soruşturma yürütülmesini reddediyor.
Olayların gelişimiyle ilgili resmi tezini AB ve ABD'ye anlatamayan Özbekistan ise, kendisine destek veren Rusya'ya yanaşıyor. Cumhurbaşkanı Kerimov, Rusya lideri Vladimir Putin ile stratejik bir anlaşmaya varmak için dün Moskova'daydı. (EÖ/KÖ)