"Anayasa Platformu Girişimi" tarafından Ankara'da düzenlenen "Ulusal Çalıştay"da katılımcılar ortak sonuçlara ulaştı. Ulusal Çalıştay, 8-9 Aralık'ta düzenlenen konferansların sonuç bildirgesini dün (13 Aralık) açıkladı. Bildirgenin giriş kısmında şu analiz yer aldı:
"Ele alınan konuların bir kısmında farklı görüşler dile getirilmiş olsa da aşağıda örneklenen ilkelerde ortak aklın ortaya çıktığı söylenebilir. Ortak akıl mutabakat anlamına gelmemeli. Ulusal Çalıştay’ın temel amacı, anayasa yapım sürecine sivil toplumun katılım ve katkısını sağlamak."
Bildirgeye göre “Anayasa Platformu”, 1982 Anayasası'nın değiştirilemez hükümlerinde ve Avrupa Birliği (AB) uyum süreci çerçevesinde yapılan bir dizi anayasa değişikliğiyle benimsenen evrensel insan hakları standartlarını kazanım saydı.
Ortak sonuçlar neler?
Sonuçlardan bazıları şöyle:
- Tüm vatandaşlar kanun önünde eşittir hükmü Anayasada muhafaza edilmeli ve hiçbir gerekçeyle ayrımcılık yapılmamalı.
- Engellilerin, yaşlıların, ve çocukların hakları konudaki uluslararası sözleşmeler uyarınca öncelikli olarak korunmalı.
- Kadın-erkek eşitliğinin uygulamada da hayata geçirilmesini sağlayacak anayasal tedbirler alınmalı. Bu amaçla, özellikle kadınlar açısından sosyal ve siyasi alanda “pozitif ayrımcılık” ilkesi uygulanmalı.
- Temel hak ve özgürlüklerde, Türkiye’nin taraf olduğu temel hak ve özgürlüklere ilişkin sözleşmelerin hükümlerine aykırı kısıtlama yapılmamalı.
- Düşünce, ifade ve basın özgürlükleri etkin biçimde teminat altına alınmalı.
- Okul öncesi eğitim ve 12 yıllık temel eğitim zorunlu olmalı. Herkes bu haktan eşit ve ücretsiz olarak yararlanmalı.
- Kamu çalışanlarının toplu sözleşmeli, grevli, sendikal hakları tanınmalı.
- Sosyal güvenlik hakkı tüm çalışanlara eşit biçimde sağlanmalı.
- Seçmenle temsilcileri arasındaki bağlar güçlendirilmeli.
- Ülke barajı temsilde adaleti sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmeli.
- Siyasi katılımın bireyler ve sivil toplum örgütleri düzeyinde teşvik edilip artırılmasını sağlayacak hükümlere yer verilmeli.
- Kamu çalışanlarına siyaset yapma hakkı verilmeli.
"Yerel yönetimler ve yargı yeniden düzenlensin"
- Kuvvetler ayrılığı ilkesi, bir tarafın diğerine üstünlüğünü engelleyecek biçimde yeniden tanımlanmalı.
- Kürsü dokunulmazlığı hariç milletvekili dokunulmazlığı kaldırılmalı.
- Cumhurbaşkanının yetkileri sınırlandırılmalı.
- Yerel yönetimler güçlendirilmeli.
- Üniversitelerin bilimsel, mali ve idari özerkliği sağlanmalı.
- Hakim ve savcılara ilişkin konular “Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu” (HSYK) tarafından yürütülmeli.
- HSYK'ye siyasi müdahale olmamalı.
- Savunma makamı anayasal güvenceye alınmalı.
- “Kamu Denetçiliği” anayasal bir kurum haline getirilmeli.
- Anayasa Mahkemesi’ne başvurma hakkı, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve meslek örgütlerine de tanınmalı.
- Etkin bir devlet yardımları sisteminin hayata geçirilmesi için devletin gerekli önlemleri almalı.
- Kamu kaynağı kullanılan bütün bütçeler hesap sorulabilirlik esasına dayanmalı. (GG/TK)
* Sonuç bildirgesinin tam metni için tıklayın. (MS Word belgesi, 75K)