Özgürlüğünden Yoksun Gençlerle Dayanışma Derneği (ÖzGeDer), Ankara Barosu ve Adalet Bakanlığı'yla ortaklaşa, kanunla muhalefet halindeki çocuklara yönelik denetimli serbestlik uygulamalarının güçlendirilmesi başlıklı bir proje yürütüyor.
Ankara'da pilot olarak başlayan proje denetimli serbestlik mekanizmasına dahil olmasına gereken kurum vekuruluşlar arasıda etkin bir işbirliği oluşturmayı hedefliyor.
Bunun için ailelerin ve çocukların beklentileriyle, sistemde yer alacak kurumların kapasitelerini ortaya çıkaracak araştırmalar yapılacak. Ayrıca denetimli serbestlik mekanizmasının kamuoyuna tanıtılması için de faaliyet yürütülecek. Proje, Avrupa Birliği'nden (AB) sağlanan mali destekle yürütülüyor.
Ceza değil rehabilitasyon
Denetimli serbestlik, suça itilen çocukların cezaevlerinde cezalandırılmaları yerine toplum içinde rehabilite edilmelerini öngörüyor.
Dernek "Çocukların cezaevinde bulunmaları, özellikle ilk kez suça karışmış çocukların farklı suç ve suçlu tipleriyle ve suçu alışkanlık haline getirmiş kişilerle temasa geçerek, daha çok zarar görmelerine ve vermelerine neden olabiliyor" diyor.
"Denetimli serbestlik sistemiyle ise suça karışmış çocuğa toplumla barışma imkanı sunulurken, diğer yandan çeşitli açılardan destek görmesi sağlanıyor. Böylelikle hem çocuk hem de toplum çok yönlü olarak korunmaktadır. Ayrıca, denetimli serbestliğin maliyeti, çocuğun bir ceza infaz kurumuna girmesinin maliyetinden daha düşük."
Derneğin açıklamasına göre, Avrupa ülkelerinde “probation” ve “supervision” adıyla bilinen çocuk adaleti ara mekanizması Türkiye’de 70’li yılların ikinci yarısından bu yana var.
Daha önce gözetim adıyla bilinen bu ara mekanizma, 2005’ten bu yana hem yetişkinlere hem de çocuklara yönelik olarak, “denetimli serbestlik” adıyla yeniden uygulanmaya başlandı.
Bugüne kadar 133 şube müdürlüğü kuruldu ve yaklaşık bin 100 kadar uzman -sosyolog, öğretmen, psikolog- istihdam edildi.
Çocuk Adalet Sistemi
Uzmanlar ve çocuk hakları aktivistleri özellikle 2005'te AB'ye uyum kapsamında yapılan Türk Ceza Kanunu (TCK) ve diğer kanun değişikliklerinde konuyu gündeme getirmişti.
Uzmanlar, suça itilen ve kanunla muhalefet halindeki çocuklar için bütüncül ve ayrı bir çocuk adalet sistemi kurulmasını talep ediyor.(EÜ)
