Almanya'nın yeni yurttaşlık yasası 27 Haziran 2024 itibarıyla yürürlükte. Yeni düzenlemelere göre, başka bir dizi değişikliğin yanı sıra, AB üyesi olmayan ülke vatandaşlarının, oturma izniyle Almanya'da beş yıl, özel durumlarda üç yıl kaldıktan sonra, yeniden oturma iznine gerek kalmaksızın ve asli vatandaşlıklarını koruyarak Almanya vatandaşlığa geçmelerine olanak tanınacak.
SAĞ, YASAYA KARŞI "HAYIR" BLOKU OLUŞTURDU
Almanya: "Çifte Vatandaşlık" tasarısı sonunda yasalaştı
Almanya'da yaşayan yabancıların sorunlarına eğilen iamexpat.de websitesinde yayımlanan Olivia Logan'ın haberine göre, Almanya'nın muhalefet partisi muhafazakar Hristiyan Demokratlar (CDU/CSU), güncel anketlerde de öngörüldüğü gibi, 2025 sonbaharında iktidara gelmeleri halinde yeni çifte vatandaşlık yasasını iptal sözü verdi.
CDU/CSU: "Çifte vatandaşlık istisna olarak kalmalı"
CDU/CSU parlamento grubu temsilcisi Alexander Throm, Salı günü Alman Haber Ajansı, dpa'ya yaptığı açıklamada, partisinin 2025'te seçimleri kazanması halinde Almanya'nın yeni vatandaşlık yasasını iptal edeceğini söyledi.
Throm, "CDU ve CSU bu başarısız reformu tersine çevirecek" dedi. "Çifte vatandaşlık istisna olarak kalmalı ve değerlerimizi paylaşan ülkelerle sınırlı olmalıdır."
Throm, dpa'ya yaptığı açıklamada, "Beş, hatta üç yıl içinde, entegrasyonun uzun vadede başarılı olup olmadığını kesin olarak belirlemek henüz mümkün değil." dedi. "Son dönemdeki hilafet gösterileri ve genellikle Alman pasaportu taşıyan kişilerce gerçekleştirilen yaygın İslamcı aşırıcılık, hepimiz için bir alarm sinyali olmalı."
Throm'un açıklaması, Mayıs başında Hamburg'da düzenlenen barışçıl bir mitinge göndermede bulunuyor. Bu mitingde yaklaşık 1.100 kişi, Deutsche Welle'ye göre "Almanya'da İslamofobik politikalar olarak adlandırdıkları politikaları ve Müslümanlara yönelik medya kampanyasını protesto et[miş]ti". Protesto, Almanya iç istihbarat yetkililerinin "aşırılık yanlısı" olarak sınıflandırdığı "Muslim Interactive" tarafından düzenlenmişti.
Angela Merkel liderliğindeki CDU/CSU hükümeti döneminde çifte vatandaşlığa kesinlikle imkan verilmiyordu. 2021'den bu yana "trafik lambası koalisyonu"na muhalefet eden CDU/CSU, yasanın Alman pasaportunu "ucuzlaştırdığını", ancak Ocak'ta 382 Federal Meclis üyesinin olumlu oy kullanması nedeniyle yasanın meclisten geçmesini önleyemediklerini söylüyor. Yasaya 234 karşı, 23 çekimser oy verilmişti.
CDU/CSU'nun 2025 seçimlerini
kazanma olasılığı
Son AB parlamento seçimlerinde CDU, oyların yüzde 30'unu alarak Almanya'da birinci parti konumuna ulaştı. Almanya'da yaşayanlara önümüzdeki Pazar Federal Meclis seçimleri yapılsa kime oy vereceklerini soran 23 Haziran anketinde de oyları aynı orandaydı. Aynı ankette, Olaf Scholz'un Sosyal Demokrat Partisi'nin (SPD) desteğinin yüzde 15'e gerilediği ortaya çıktı.
Bu açıdan, 2025 sonbaharında yapılacağı öngörülen Federal Meclis seçimlerinde CDU/CSU'nun kazanması olasılığı var. Ancak partinin yasayı iptali önünde bir dizi engel de var. Birincisi, hükümet kurabilmesi için muhtemelen yeni vatandaşlık yasasının geçmesini sağlayan SPD, Yeşiller ve/veya FDP ile koalisyon kurmaları gerekecek. AfD şu anda Almanya'da en çok oy alan ikinci parti (yüzde 17) olmasına karşın, CDU Temmuz 2023'te bu aşırı sağcı partiyle işbirliği yapmayacağını açıklamıştı.
Anketlerin seçim döneminde bazı kaymalar görmesi muhtemel ancak bunun hangi yönde olacağını bilmek mümkün değil. Bir başka gelişme de Almanya seçmenlerinin yavaş yavaş değişen demografisi. Vatandaşlık yasası henüz yürürlüğe girmemiş olsa da Almanya, 2023'te son 23 yılın en yüksek vatandaşlığa kabul sayısına ulaştı ve bir yılda 200 bin 100 yeni vatandaş kazandı.
Şu anda Almanya'da sekiz yılı aşkın süredir yaşayan tahminen 6 milyon yabancı var ve yeni beş yıllık süre kuralı kabul edildiğinde vatandaşlığa hak kazanacak olanların sayısı daha da çok. Bugün ve 2025 sonbahar seçimleri arasında kaç vatandaşlık başvurusunun işlem göreceği, yeni vatandaşların oylarını nasıl kullanacağı ve demografik değişimin seçim sonuçlarını nasıl etkileyeceğini şimdiden söylemek hemen hemen imkansız.
Almanya'da yaşayan Türkiye kökenlilerin durumu
Almanya Federal İstatistik Bürosu’nun (DESTATIS) güncel verilerine göre, toplam nüfusu 84 milyon 700 bin olan Almanya’da 2023 sonu itibarıyla 13 milyon 900 bin Almanya vatandaşı olmayan yabancı yaşıyor. Almanya’nın 60 yılı aşan iş gücü göçü tarihi kapsamında aile kökeninde ya da bireysel olarak göç tecrübesi olan 23 milyon 900 bin kişi ülkede hayatını sürdürüyor.
DESTATIS verilerine göre, 2023 itibarıyla Almanya’da Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı 1 milyon 548 bin kişi yaşıyor. Bunların 816 bini erkek, 732 bini kadın. Almanya pasaportu sahibi Türkiye kökenli insan sayısı da 1 milyon 530 bin düzeyinde.
İlk ölçümün yapıldığı 1967’de Almanya’da 172 bin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı yaşarken aile birleşimi uygulamasıyla birlikte bu sayı, 1974’te 1 milyonun üzerine çıktı. Aynı dönemde “misafir işçi” (“Gastarbeiter”) alımına son verilmesiyle birlikte artış hızı yavaşladı ama büyüme sürdü. 1981’de Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının sayısı 1 milyon 500 bini geçti ve 1995’e gelindiğinde 2 milyonu buldu.
2000’lerin başında uygulamaya geçen yeni yasalarla çifte vatandaşlığın kapsamı sınırlandırıldı ve bundan ötürü Alman vatandaşlığı alacak kişilerin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından ayrılması zorunlu hâle geldi. Bu değişikliğin sonucu olarak Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının sayısı 1 milyon 500 bin düzeyine indi ve günümüze kadar bu hacmini büyük oranda korudu.
Kaç Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı,
Almanya vatandaşlığı edinebilir durumda?
2010'dan beri tutulan vatandaşlık verilerine bakıldığında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını bırakıp Almanya vatandaşlığına geçen kişilerin sayısında kısmi dalgalanmalarla beraber bir düşüş söz konusu. 2012'de 33 bin Türk, Alman vatandaşlığına geçerken 2023'te bu sayı 10 bindi.
DESTATIS'in yaptığı hesaplamaya göre, 2023'te vatandaşlığa kabul edilen Türkiye kökenli 10 bin 735 kişi, Almanya’da ikamet eden ve vatandaşlığa geçişteki 6 yıllık ikamet süresi şartını sağlayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yalnızca yaklaşık yüzde 0,81’ine denk geliyor. Bu hesaplama yeni vatandaşlık yasasına göre yeniden kullanılırsa yaklaşık 1 milyon 325 bin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının Almanya vatandaşlığı alma hakkının bulunduğu söylenebilir.
Kaynak: perspektif.eu
(AEK)
