Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Srebrenitsa katliamında yakınlarını kaybeden ailelerin, Hollandalı Birleşmiş Milletler (BM) askerlerinin mahkemeye çıkartılması yönündeki başvurusunu reddetti.
İtiraz başvurusunda bulunan kurban yakınları, 1995’te yaşanan Srebrenitsa soykırımında kaybettikleri yakınlarının ölümünden savaş zamanı bölgede görevli olan BM Barış Gücü askerlerini sorumlu tutmuştu.
Hollanda'daki mahkemede 2013’te görülen davada, suç unsuru bulunmamıştı. Hollanda'da temyize götürülen davadan sonuç alınmayınca, aileler konuyu AİHM'e taşımıştı.
Karar
Deutsche Welle’nin haberine göre, Strasbourg’daki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Srebrenitsa’daki katliam sırasında BM’ye bağlı birliklerin komutanı olarak görev yapan Thom Karremans ve iki askerin mahkemeye çıkartılmasına gerek olmadığına karar verdi.
Mahkemeden 22 Eylül’de yapılan açıklamada, Hollanda’da bu konunun yeterince incelendiği ve söz konusu üç Hollandalı askerin sorumluluğu olduğuna dair şüphenin bulunmadığı ifade edildi. Ayrıca Hollanda mahkemelerinin yürüttüğü soruşturmanın yetersiz olarak tanımlanamayacağı ve daha önce yürütülen davaların tarafsız ve adil olmadığına dair işaret bulunmadığı belirtildi.
Srebrenitsa katliamının üç kurbanın yakınlarının AİHM’ye yaptığı itiraz “kabul edilemez” olarak nitelendirilerek, reddedildi.
Ne olmuştu?
Bosna-Hersek’in Srebrenista kenti 1995 yılındaki iç savaş sırasında BM Güvenlik Konseyi tarafından güvenli bölge ilân edilmiş ve Hollandalı BM askerleri güvenliği sağlamakla görevlendirilmişti. Ancak Bosnalı Sırpların eski generali Ratko Mladiç liderliğindeki Sırp birlikleri kente girince, BM askerleri karşı koymamıştı.
Yaşanan olaylar sırasında BM çevirmeni Hasan Nuhanoviç, babası ve erkek kardeşi ve BM için çalışan teknisyen Rıza Mustafiç, Hollandalı birliklerin bulunduğu BM üssüne sığınmıştı. Ancak Hollandalı askerlerin üsten çıkardığı üç Boşnak daha sonra Sırp birlikleri tarafından öldürülmüştü. Daha sonraki günlerde Sırp birlikleri tarafından yapılan katliamda ise yaklaşık 8 bin Boşnak yaşamını yitirmişti.
Söz konusu üç kurbanın yakınları AİHM’ne başvurarak, Hollandalı BM askerlerinin olaydaki sorumluluğunun araştırılarak, mahkemeye çıkartılmasını talep etmişti. Kurban yakınları, Hollandalı askerlerin söz konusu kişileri bilerek ölüme gönderdiğini iddia etmişti.
"Artık tüm çareler tükendi"
AİHM’ne başvuruda bulunan katliamdan sağ kurtulan Hasan Nuhanoviç, Associated Press (AP) ajansına yaptığı açıklamada, “işte bu, artık tüm çareler tükendi” dedi.
Kurban yakınlarının avukatı Liesbeth Zegveld de, Alman Haber Ajansı'na (DPA) yaptığı açıklamada geride kalanların bu karardan çok üzgün olduğunu belirtti. BM misyonlarında bazı hataların yapıldığını ancak bunlar hakkında hiçbir zaman soruşturma açılmadığını savunan Zegveld, mahkemenin kararını “yanlış ve siyasi” olarak nitelendirdi. (UB/YY)
