Suriye'nin Afrin bölgesinde bulunan aslan heykelleriyle ünlü Ayn Dara Tapınağı'nın 3 bin yıllık bir geçmişi vardı. Yapılışı Demir Çağı'na uzanan tapınak aslan heykelleriyle ünlüydü.
TSK tarafından 23 Ocak 2018'de 17:05'te başlatılan operasyon kapsamındaki hava operasyonlarında tapınağın büyük hasar gördüğü ortaya çıktı. Fransa kökenli uluslararası haber ajansı AFP'nin muhabiri Delil Süleyman, tapınağın olduğu bölgeye giderek kalıntıları fotoğrafladı. Süleyman'ın haberine göre heykellerden geriye aslanların pençeleri kaldı.
Suriyeli ve Kürt yetkililer de, Türkiye'nin düzenlediği hava operasyonları nedeniyle tapınağın zarar gördüğünü açıkladı.
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) açıklamalarında harekat alanında bulunan "dini ve kültürel yapılar, tarihi eserler ve arkeolojik kalıntılar ile kamu yararına faaliyet gösteren tesislerin" hedefler arasında bulunmadığını kaydetti.
Ayn Dara Tapınağı'nın tarihi
Geç Hititler dönemine ait olduğu belirtilen Ayn Dara Tapınağı'nın M.Ö. 1300 ile 700 yılları arasında inşa edildiği düşünülüyor. Tapınağın adı ise, Afrin'de bulunan bir köyden geliyor.
Tapınakla ilgili atılan teorilerden biri buranın Akad mitolojisinde bereket, aşk ve savaş tanrıçası olan İştar için inşa edildiği yönünde.
Suriye Tarihi Eserler İdaresi'ne göre bu tapınak geçen haftaya kadar, "M.Ö. birinci binyıl içerisinde Suriye'de Aramiler tarafından inşa edilmiş olan en önemli anıtlar" arasında yer alıyordu.
Tapınağın bir tek arka bölümünün hasarsız olduğu belirtilirken bölgede yaşayan Ahmed Salih, AFP'ye bombardımanı şöyle anlattı.
"Saldırı o kadar güçlüydü ki, olduğumuz yerde sallandık. Daha sonra tepenin üstünden duman yükseldiğini gördüm."
Afrin tarihi eserler konseyi üyesi arkeolog Salih el Din Senno, Ayn Dara'nın yüzde 40 ile 50'sinin zarar gördüğünü söylerken, "Hasar giriş bölümünde başladı ve iç alanlara da uzandı. Efsanevi hayvanların heykelleri, tapınak muhafızları ve tanrıları simgeleyen diğer heykeller paramparça oldu. Parçalanan heykellerin parçaları 100 metrelik bir alana yayılmıştı" dedi.
Suriye hükümeti Türkiye'yi kınadı
Suriye hükümeti, Afrin'deki Kürt yönetimi ve muhalif gruplara yakınlığıyla bilinen Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Ayn Dara'daki yıkımdan Türkiye'yi sorumlu tutan açıklamalar yaptı.
Suriye Tarihi Eserler ve Müzeler Müdürlüğü, yaptığı açıklamada, "Afrin'in arkeolojik alanlarına Türkiye'nin yaptığı saldırıları" ve "Ayn Dara Tapınağı'nın yıkılmasını" kınadı.
AFP'ye isminin yazılmaması koşuluyla bir açıklama yapan bir UNESCO yetkilisi ise Ayn Dara Tapınağı'nın çok özel bir yapı olduğunu söyleyerek, "Bu tapınak, Suriye-Hitit dini mimarisinin önemli bir örneği ve Suriye'de benzer yapılar içerisinde en derin arkeolojik kazıların yapılabildiği yer" ifadelerini kullandı.
Operasyon bölgesindeki tarihi kalıntılar
- Hristiyanlığın ilk mabetlerinin hala yeryüzünde kalmak için direndiği Lêlûn dağı.
- Nebi Huri tepesinde Hurilerden kalma kale, eteğinde Romalıların yaptırdığı tiyatro.
- Hangi zamandan kaldığı henüz bilinmeyen taştan yapılmış aslan heykellerinin koruduğu Ayn Dara tapınağı...
- Neandertallerin yaşadığı Dudêrî mağarası. (PT)
*Kaynak: AFP'den Delil Süleyman'ın haberi, BBC Türkçe, Yeni Özgür Politika Deniz Bilgin'in yazısı.
