Uluslararası Af Örgütü, 24 Ocak Uluslararası Eğitim Günü’nde Taliban rejiminden kaçan 19 yaşındaki Afganistanlı Robina Azizi’yi anlattı.
Robina Azizi, 2021 yılında Taliban’ın yönetimi ele geçirmesinin ardından Afganistan’dan kaçtı. Şu anda Almanya’da yaşayan Azizi, eğitim hakkından mahrum bırakılan Afgan kız çocukları için fırsat yaratmak amacıyla çevrimiçi bir topluluk olan Değişim Yolundaki Kızlar'ı (Girls on the Path of Change - GPC) kurdu. Bu toplulukta Afgan kız çocukları kendi hikayelerini paylaşmak ve çevrimiçi eğitim almak için destekleniyor.
Bu girişimlerin desteklenerek güçlendirilebileceğini söyleyen Af Örgütü, Afgan kız çocuklarına yönelik baskı döngüsünün durdurulması için uluslararası toplumun Taliban hükümetine karşı sürekli harekete geçmesi gerektiğini vurguluyor.
"Hayatta kalmak için geldim"
19 yaşındaki Robina Azizi, 2021’de Taliban’ın iktidarı ele geçirmesinin ardından Afganistan'ın kuzeyindeki Belh şehrinden kaçtı. Bu süreçte yaşadıklarını ise şöyle anlattı:
Büyük hedeflerim vardı; bir gün ülkeme ve düzgün bir eğitimden mahrum bırakılan kız çocuklarına yardım etme umuduyla saygın bir üniversitede okuyacağıma dair kendime söz vermiştim. Her gün mükemmel notlar almayı hedefliyordum. Ertesi sabah okula gitmek için can atardım. Geceleri uyuyamazdım.
10 Ağustos 2021'de bir okul sınavını bitirdikten sonra arkadaşlarımla birlikte eve dönecektim. Ancak sanki kötü bir şey olacakmış gibi hissediyordum. Eve dönerken Mezar-ı Şerif'in sokaklarına ve ara sokaklarına sanki onları bir daha göremeyecekmişim gibi baktım. Eve geldiğimde annem eşyalarımızı topluyordu.
Annem bana “Uçak biletinizi ayırttık. Buradan ayrılmak zorundayız. Taliban Belh'in ilçelerini kontrol altına aldı. Şehre girebilirler. Taliban kızları esir alıyor ve onları evliliğe zorluyor. Babanın, erkek kardeşinin ve kız kardeşinin hayatı tehlikede. Buradan gitmeliyiz. Sen hep Taliban'a karşı yazılar yazdın. Eğer yazılarını bulurlarsa seni de öldürürler.” dedi.
Ertesi gün ailemle birlikte başkent Kabil'e uçtuk. Her şeyi geride bıraktım: okulumu, sınıf arkadaşlarımı, sınavlarımı, hayallerimi ve kitaplarımı.
Biz geldiğimizde Kabil henüz düşmemişti ve kızlar hâlâ okula gidiyordu. Onlara katılmayı çok istiyordum. Kendi kendime şöyle yazdım: 'Hayatta kalmak için geldim'. Bu cümle benim mantram oldu. Her gün Taliban'ın korku saçtığı ve daha fazla vilayeti ele geçirdiği haberleri geliyordu. Yine de okula geri dönebilmek için Belh'e dönmeyi umut ediyordum.
Ancak beş gün sonra, 15 Ağustos'ta Taliban'ın Kabil'e geri dönüşüne tanık olduk. Devlet Başkanı kaçtı ve Taliban birkaç saat içinde kontrolü ele geçirerek bir ay sonra ortaokul çağındaki kız çocuklarının eğitimini yasakladığını duyurdu.
"Evlerimizden savaşmak zorunda kalsak bile pes etmemeliyiz"
Azizi, çevrimiçi eğitim topluluğunu kurma sürecini şöyle anlattı:
Eğitime geri dönme umudum elimden alındığında bir şeyler yapmam gerektiğini anladım. Kitaplarıma döndüm ve daha iyi bir gelecek için çabalamaya başladım. Kabil'de kurslar buldum, İngilizce öğrenmeye ve yeniden okumaya başladım.
Ders çalışmak için dışarı çıkmak tehlikeli olduğundan kursları gizlice almaya çalıştım. Binlerce soruna rağmen kendim ve ülkemin kızları için mücadele edeceğime dair kendime söz verdim. Afgan aileleri arasında farkındalık yaratmaya başladım, kızlarının eğitiminin önemini anlamalarını sağlamaya çalıştım ve eğitimlerine devam etmelerine izin vermeleri için onları teşvik ettim.
Daha sonra, eğitmenlerimin yardımıyla çevrimiçi bir okula kaydoldum. Oradayken diğer kızları da bana katılmaları için cesaretlendirdim ve İngilizce kurslarında onlara yardımcı oldum. Yeteneklerimi geliştirmek ve hikayemi paylaşmak için Tolo gibi medya kuruluşlarıyla ve diğer yayın programlarıyla kız çocuklarının eğitiminin önemi hakkında konuştum.
Sonunda ailemle birlikte hayatımızı kurtarmak ve benim okula devam edebilmemi sağlamak için Afganistan'ı terk etmek zorunda kaldık. Sınıf arkadaşlarını, dostlarını, moralini yitirmiş ve yardıma ihtiyacı olan pek çok Afgan kız çocuğunu desteklemem gerektiğini biliyordum. Ne de olsa Afganistan'da eğitimden mahrum bırakılmanın nasıl bir şey olduğunu bizzat yaşamıştım. Her zaman bu kızları düşündüm ve onların yanında olmak istedim.
Sonunda onların seslerini duyurmak, yaşadıkları zorlukları ve hikayelerini başkalarıyla paylaşmak ve çevrimiçi şekilde eğitimlerine devam edebilmeleri için bir yol yaratmak amacıyla Değişim Yolundaki Kızlar'ı kurdum.
Afganistan'ın güçlü, eğitimli kadınlara ihtiyacı var. Evlerimizden savaşmak zorunda kalsak bile pes etmemeliyiz. Birlikte sağlam durmalı, kararlılıkla ilerlemeli ve dünyaya Taliban'ın cehaletinin bilgi ve eğitimin gücüyle boy ölçüşemeyeceğini kanıtlamalıyız.
UCM'den Taliban'a tutuklama emri talebi
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Savcılığı, 23 Ocak'ta Afganistan’da insanlığa karşı işlenen toplumsal cinsiyete dayalı zulüm suçlarında suç şüphesi taşıdıkları gerekçesiyle Taliban Dini Lideri Hibetullah Ahundzade ve Başyargıç Abdülhakim Hakkani hakkında tutuklama emri çıkarılması için başvuruda bulundu. Savcılığın başvurusu, UCM Ön Yargılama Dairesi hakimleri tarafından değerlendirilecek.
(EC)
