Haberin İngilizcesi için tıklayın
Gazeteci davalarını ve yargılamalarını raporlayan Press in Arrest, Ağustos 2020 Basın Özgürlüğü Raporu'nu açıkladı. Raporda gazeteci yargılamalarının bir aylık adli tatilin ardından koronavirüs gölgesinde yeniden başladığı ifade edildi.
Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ün, koronavirüse karşı adliyelerde sıkı tedbirlerin alınacağını açıkladığı ve duruşmalarda SEGBİS kullanımının yaygınlaşacağını ifade ettiği aktarıldı.
Raporda “Ağustos’ta yargılamalar adli tatil sebebiyle durdu, ancak gazetecileri ‘hizaya getirme’ girişimleri kendisini şiddet yoluyla gösterdi” ifadelerine yer verildi.
Gazetecilere yönelik soruşturma ve kovuşturma baskısının katlanarak devam ettiği ifade edilirken “Psikolojik ve fiziksel şiddet olayları da aynı hızda arttı” denildi.
Ağustos ayında en az 15 gazetecinin psikolojik ve fiziksel şiddete maruz kaldığı belirtilirken raporda şu ayrıntılara yer verildi:
- CHP’nin İzmir İl Gençlik Kongresi’nde çıkan kavga sırasında haber takibi yapan 6 gazeteci saldırıya uğradı. Kavga eden iki grup, bir süre sonra gazetecilere yöneldi. Görüntü çekmesi engellenen gazeteciler darp edildi. Bir gazetecinin telefonu gasp edildi, birinin bilgisayarı kırıldı, birinin kafasına sandalye fırlatıldı. Gazetecilerden biri darp raporu alarak şikayetçi oldu. İzmir Gazeteciler Cemiyeti, İzmir Genç Gazeteciler Platformu ve Çağdaş Gazeteciler Derneği İzmir Şubesi açıklama yaparak olayı kınadı ve gerekenin yapılmasını istedi. CHP İl Başkanlığı ise, Gazeteciler Cemiyeti’ne ‘özür’ ziyareti gerçekleştirdi. Ayrıca, saldırganların tespit edilmesi, disiplin sürecinin başlatılması ve olayın aydınlatılması için araştırma komisyonu kurduğunu duyurdu.
- Evrensel Gazetesi Diyarbakır Temsilciliği’nde çalışan gazeteci Cengiz Anıl Bölükbaş, 24 Ağustos 2020 günü, kendilerini polis olarak tanıtan 3 kişi tarafından, bir dükkanda ‘ikna’ edilmek üzere alıkonulduğunu, bir takım kişisel, ailevi ve mesleki bilgileri sıralandıktan sonra kendisine ajanlık dayatıldığını duyurdu.
- MHP MYK üyesi Osman Şişman, gazeteci Şirin Payzın’ı, Payzın’ın babasının vefat ilanını paylaşarak “Bülbül yuvasının kapana kısılmış, suyun öbür yakasının köksüz lağımcıları, Türk vatanında yaptıklarınız, yapacaklarınız için anlayacağınız dilden the end, Türk’ün kökleri sizleri sardıkça kuduracaksınız, nefes alamayacaksınız” diye tahdit etti.
- MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin danışmanı Yıldıray Çiçek, Karar Gazetesi yazarı Ahmet Taşgetiren‘i “Ülkücüler daha kendilerine ettiğin hakaretleri, attığın iftiraları unutmadı… Sakalını teker teker yolarlar bizden söylemesi…” sözleriyle tehdit etti.
- Gazeteci Gökhan Özbek, evine polis baskını yapıldığını, sosyal medya hesabından “Polis evimde arama yaptı. Bir ihbar üzerine geldiklerini ifade ettiler. Şimdi ayrıldılar. Polis kimliğini gösterdikten sonra içeri aldım” diye duyurdu.
- Kanal D muhabiri İbrahim Konar ve kameraman Volkan Kamber, haber takibi sırasında fiziksel saldırıya uğradı, teknik ekipmanları zarar gördü. Gazeteciler suç duyurusunda bulundu.
- Ordu Ünye’de yayın yapan “Haber Ünye Portalı” adlı internet haber sitesinin sahibi Samet Girmeç, iki kişinin “Hilmi Güler aleyhinde neden yazılar yazıyorsun” diyerek 40 dakika boyunca darp edildiğini ve ağzına silah namlusu sokulduğunu duyurdu. Girmeç, Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı hakkında “azmettirme”, kendisine saldıran iki kişi hakkında ise “Kasten yaralama, tehdit, hakaret, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma” iddialarıyla suç duyurusunda bulundu.
- Bursa Karacabey’de yayın yapan Yörem Gazetesi’nin sahibi Şaban Önen, Belediye Kamyon Garajı’nın otoparkında, 4 kişinin saldırısına uğradı. Önen’in, Belediye Başkanı’ın yakınlarının saldırısına uğradığı iddia edildi.
- Antalya’da gazeteci Yakup Kocabaş’ın evi kimliği belirsiz kişiler tarafından kurşunlandı.
En az 8 gazeteci gözaltına alındı, ifadeye çağrıldı; hakkında dava açıldı, soruşturma başlatıldı ve/veya suç duyurusunda bulunuldu:
- Batman’da uzman çavuş Musa Orhan’ın 18 yaşındaki İpek E.’ye cinsel saldırısını ilk haber yapan gazetecilerden biri olan İdris Yayla hakkında soruşturma başlatıldı. Gazeteci İdris Yayla, emniyet ifadesinde kendisine “Haberi hangi amaçla yaptın? Neden sosyal medyada paylaştın?” sorularının yöneltildiğini, “haber takibi sırasında aileye ve habere erişiminin engellendiğini” duyurdu.
- Gazeteci Mehmet Erol, bir dönem basın danışmanı olarak çalıştığı Demokratik Bölgeler Partisi’nin (DBP) sosyal medya hesabından yapılan paylaşımlar gerekçe gösterilerek, ifadeye çağrıldı. Erol, aynı gerekçeyle yargılanmış ve beraat etmişti. Erol, avukatı eşliğinde verdiği ifadesinde paylaşımların kendisinin DBP’deki görevinden ayrıldıktan sonra yapıldığını belirterek, suçlamaları kabul etmedi.
- Koronavirüs salgınının ilk zamanlarında başlatılan “Biz bize yeteriz Türkiyem” yardım kampanyası kapsamında kamuoyuyla IBAN numaraları paylaşılmış ve destek istenmişti. Gazeteci Hakan Aygün, kampanyayı sosyal medya hesabından yaptığı “Ey İBAN edenler’” paylaşımıyla eleştirmiş ve ”halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılamak” ile “hakaret” iddiasıyla tutuklanmıştı. İlk duruşmada serbest bırakılan Aygün’ün yargılaması devam ederken, hakkında bir iddianame daha hazırlandı ve yargılamalar birleştirildi. Aygün, bir kez daha aynı konuyla ilgili gözaltına alındı. İfadesinin ardından serbest bırakıldı.
- Gazeteci Eylem Akdağ, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesine karşı Ankara’da yapılan eylemi takip ederken gözaltına alındı.
- Yazar Sebahattin Önkibar, bir YouTube videosunda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği iddiası ile Erdoğan’ın kendisine dava açtığını duyurdu.
- Gazeteci Can Ataklı hakkında, Tele 1 TV’de sunduğu ‘Gün Başlıyor’ isimli programda yaptığı, “toplanan deprem vergilerinin nereye harcandığı” ile ilgili eleştirileri üzerinden “Cumhurbaşkanına hakaret” iddiasıyla 1 yıl 2 aydan 4 yıl 8 aya kadar hapis istemiyle dava açıldı.
- Rize Nabız Gazetesi İmtiyaz Sahibi ve Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) Rize Şube Başkanı Gençağa Karafazlı hakkında, “AKP Rize İl Genel Meclisi Başkanı ve eşinin FETÖ yargılamasından beraat etmesinin ardından bir kamu bankasında görevlendirilmesi” ile ilgili haberi gerekçe gösterilerek 50 bin TL’lik tazminat davası açıldı. Habere ve “haberin engelleme kararının haberine” erişim engeli getirildi.
- CHP İzmir Milletvekili ve partsinin Medya ve Kurumsal İletişimden Sorumlu Genel Başkan Başdanışmanı Tuncay Özkan, Türkiye Gazetesi yazarı Süleyman Özışık’ın kendisi hakkında bazı iddialara yer verdiği yazısı hakkında Özışık’a dava açacağını duyurdu.
Ağustos’ta ayrıca Adıyaman Gerger Fırat Gazetesi editörü ve yazarı Özgür Boğatekin'in, dönemin Gerger Kaymakamını eleştiren 4 yazısı nedeniyle yargılanıp 2015’te 'zincirleme şekilde iftira' suçlamasıyla 1 yıl 15 gün hapis cezasına çarptırıldığı ve cezanın 5 yıl sonra Yargıtay tarafından onanması nedeniyle cezanın infazı için hapse girdiği ancak ertesi gün koronavirüs önlemleri kapsamında infazı ertelenerek tahliye edildiği ifade edildi.
Adli tatil sebebiyle yargılamaların durduğu Ağustos'ta; Mart 2015’ten beri tutuklu yargılanan Mehmet Baransu ile Ahmet Altan, Yasemin Çongar ve Yıldıray Oğur hakkındaki beş yıldır süren davanın 29. duruşması görüldüğü aktarıldı.
Eylül ayında ise 7 ilde, en az 60 gazetecinin hakim karşısına çıkacağı belirtildi. (HA)
2020 İkinci Çeyrek - BİA Medya Gözlem: Basın Açıklaması
2020 İkinci Çeyrek - BİA Medya Gözlem: Tam Metin
2020 İkinci Çeyrek - BİA Medya Gözlem: Düzenlemeler, Tepkiler, Hak Aramalar
