ABD'nin 3 Kasım 2020'de yapılması planlanan başkanlık seçimlerinde Demokrat Parti'de 11 aday adayı başkanlık koltuğuna ulaşabilmek için yarışıyor. Bugüne kadar 17 isim yarıştan çekildiğini açıkladı.
Demokrat Parti'nin bu yıl öne çıkan adayları, şu ana kadarki kamuoyu yoklamalarındaki sıralamalarına göre şöyle:
- Eski Başkan Yardımcısı Joe Biden
- Vermont Senatörü Bernie Sanders
- Massachusetts Senatörü Elizabeth Warren
- Minnesota Senatörü Amy Klobuchar
- Indiana'daki South Bend'in Belediye Başkanı Pete Buttigieg
- İş insanı Tom Steyer
Mevcut tabloda eski Başkan Yardımcısı Joe Biden, Vermont Senatörü Bernie Sanders ve Massachusetts Senatörü Elizabeth Warren, eski South Bend Belediye Başkanı Pete Buttigieg şimdilik önde görünüyor. İş insanı ve eski New York Belediye Başkanı Michael Bloomberg, Hawaii Vekili Tulsi Gabbard, Minnesota Senatörü Amy Klobuchar, milyarder yatırımcı Tom Steyer, bilişimci Andrew Yang, Colorado Senatörü Michael Bennett ve eski Massachusetts Valisi Deval Patrick yarışa halen devam eden isimler.
Başkanlık yarışında Demokrat Parti'nin adaylarından ikisi kadın ve biri de gay. Ortak vaatleri arasında; iklim kriziyle mücadele, LGBTİ+ hakları, kürtaj gibi haklar var. Üç adaya ve vaatlerine yakından bakalım:
Amy Klobuchar: Hastaneden zorla atılınca...
Avukat ve Minnesota'dan kıdemli bir senatör. Minnesota'nın Demokrat Parti üyesi olan Minnesota Demokrat-Çiftçi-İşçi Partisi'nin (DFL) bir üyesi, daha önce Hennepin İlçe Avukatı olarak görev yaptı. Klouchbar, 10 Şubat 2019'da Minneapolis'teki Boom Island Park'ta bir kampanya duyurusu düzenledi. 2020 seçimlerinde ABD Başkanı için Demokratik adaylık adaylığını açıkladı.
Klobuchar'ın büyükbabası, Minnesota'nın kuzeyindeki demir madenlerinde çalışıyodu. Babası Jim bir gazeteciydi ve annesi Rose 70 yaşına kadar ilkokul ikinci sınıf öğretmeniydi.
Amy’nin kızı Abigail doğduğunda hastaydı. Abigail yoğun bakımdayken, Amy sadece 24 saat sonra sigorta kuralları nedeniyle hastaneden taburcu edildi. Bu deneyimin, yeni doğan kızıyla birlikte hastaneden zorla çıkarılmasının ardından Klobuchar, yeni doğum yapan annelerin en az 48 saat hastanede kalmasını zorunlu hale getiren bir federal yasa çıkarılması için mücadele etmek amacıyla siyasete atıldı. Başkan Bill Clinton’ın da desteğiyle bu düzenleme federal bir yasa haline getirildi.
2006'da Minnesota'nın ilk seçilmiş kadın ABD Senatörü oldu ve 2012 ve 2018'de yeniden seçildi. 2009 ve 2010'da Demokrat Parti'de "yükselen yıldız" olarak tanımlandı.
Klobuchar, Aralık 2018 Iowa seçmenleri anketinde Demokratik potansiyel adaylar arasında dördüncü sırada yer aldı.
Bir dönem, Klobuchar'ın çalışanlarını sık sık kötüye kullandığına ve aşağıladığına, resmi işlerde olduğu gibi öfkesini yönetmek için çok fazla zaman harcadığına yönelik iddialar söz konusuydu. Ve bununla ilgili makaleler kaleme alınmıştı. Öte yandan Klobuchar'ın şu anki ve eski çalışanları bu makalelere itiraz eden 60'ın üzerinde açık mektup imzaladı.
Ekonomik Bakım Yasası'nı yerinde tutmak ve iklim değişikliği ile mücadele etmek istiyor. Herkes için bedava sağlık hizmeti, herkes için bedava üniversite, öğrenci borçlarının tamamen silinmesi politikalarına karşı çıkıyor. LGBTİ+ haklarını ve kürtajı destekliyor.
Vaatleri
- Şiddetli hava ve piyasa dalgalanmalarından etkilenen çiftçiler için artan sigorta programlarını bir öncelik haline getirilmesi.
- Ofisteki ilk 100 günü boyunca Temiz Güç Planı ve gaz kilometre standartlarını eski haline getireceğini ve yeşil işlere ve altyapıya yatırım yapmak için mevzuat önereceğini söyledi. Ayrıca, ilk gününde ABD'nin Paris İklim Değişikliği Anlaşması'na tekrar katılacağını söyledi.
- Öğrencilerin, öğrenci kredilerini daha kolay yeniden finanse etmelerini önerdi.
- Müttefiklerle birlikte durmayı ve açık bir amaca sahip olmayı taahhüt etti.
- 2013 Senato göç reformu tasarısı için oy kullandı ve hâlâ kapsamlı göç reformunu destekliyor.
Klobuchar'ın Uncovering the Dome ve Senatör Next Door adında iki kitabı bulunuyor.
Elizabeth Ann Warren
Amerikalı politikacı ve eski akademisyen ve 2013'ten beri Massachusetts'ten kıdemli ABD Senatörü olarak görev yapıyor. Aynı zamanda iflas hukuku alanında uzmanlaşmış bir hukuk fakültesi profesörü.
Kampanya sitesinde kendisiyle ilgili şu bilgiler var: “Elizabeth on iki yaşındayken babası kalp krizi geçirdi ve uzun süre işsiz kaldı. Annesi, telefonlara cevap verdiği bir şirkette asgari ücretle çalışıyordu. Bu iş onları evsiz kalmaktan kurtardı. Üç erkek kardeşi askerdi. Elizabeth kızı Amelia’yı 22 yaşında doğurdu. Amelia iki yaşına geldiğinde, Elizabeth hukuk okumaya başladı. Rutgers Üniversitesi, Houston Üniversitesi, Texas-Austin Üniversitesi, Michigan Üniversitesi, Pennsylvania Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi'nde 30 yılı aşkın süre hukuk profesörüydü. Orta sınıf ailelerin karşı karşıya olduğu finansal baskılar konusunda ABD’nin en iyi uzmanları arasında sayılıyor."
Kasım 2012'de Warren, Massachusetts'teki ABD Senatosu seçimlerini kazandı ve görevdeki Cumhuriyetçi Scott Brown'ı yenerek Massachusetts'ten ilk kadın senatör oldu. Warren, 2018'de Cumhuriyetçi aday Geoff Diehl'i yenerek geniş bir farkla yeniden seçildi. 9 Şubat 2019'da 2020 ABD başkanlık seçimlerinde adaylığını açıkladı.
2016 ABD başkanlık seçimlerine katılan taraftarlar, Warren'ı olası bir başkan adayı olarak öne sürdüler, ancak Warren tekrar tekrar 2016'da cumhurbaşkanlığına aday olmayacağını söyledi. 9 Haziran 2016'da, Kaliforniya Demokrat ilkesinden sonra Warren, Clinton'u resmen cumhurbaşkanlığına onayladı. Clinton'u onayladığı sorulara yanıt olarak Warren, başkan yardımcısı olmaya hazır olduğuna inandığını söyledi.
29 Eylül 2018'de Holyoke'de bir belediye binası toplantısında Warren, 2018 ABD seçimleri bittikten sonra 2020 seçimlerinde cumhurbaşkanlığına aday olmaya "kesin bir şekilde bakacağını" söyledi. 31 Aralık 2018'de Warren, cumhurbaşkanlığına aday olacak bir keşif komitesi kurduğunu açıkladı.
Vaatleri
- Başkanlık vaadi, ekonomide büyük bir yapısal değişimle emekçilerin ekonomik gücünü artırmak.
- Zenginlere yönelik varlık vergisinin çıkarılması ve öğrencilerin kredi borcunun iptal edilmesi.
- Warren hane başına 50 milyon doların üzerindeki varlıklar için yıllık yüzde 2 vergi ve 1 milyar doların üzerindeki varlıklar için yüzde 1 vergi uygulayacak.
- Herkese mümkün olan en düşük maliyetle sağlık sigortası sağlanması gerektiğini vurgulayan Warren, kendi önerdiği sistemde orta sınıf ailelerin sağlık sigortası için daha az para ödeyeceğini vaadediyor. Önerdiği plana göre, maliyetler sadece şirketler ve varlıklı aileler için artacak.
- Warren, geçen hafta kapsamlı bir LGBTİ+ politika planı yayınlayarak, cinsel yönelim ve cinsiyet temelli ayrımcılığa karşı mücadeleye yönelik tedbir ve kaynak yönetimi taahhütlerini açıkladı.
- Bu tedbirler arasında, LGBTİ+ bireylere yönelik sivil hakların korunmasını artıracak Eşitlik Yasası’nı için çalışmak ve ayrımcılığın önlenmesi için Dini Özgürlük Restorasyon Yasası’nın değiştirilmesi gibi politikalar yer alıyor.
- Warren, trans bireylerin orduda görev almasını yasaklayan ve LGBTİ+ insan haklarını denetlemek için Dışişleri Bakanlığına özel bir elçi atayan Trump’ın yönetim politikasını tersine çevireceğini de ifade diyor.
- LGBTİ+ planında, ABD’de yakın zaman önce öldürülen transeksüel bireylere de dikkat çeken Warren, “Bir başkanın bu kişilerin adlarını söyleme ve anılarını onurlandırma zamanı” diyerek, trans bireylere yönelik şiddete ilişkin önlemler alınacağı sözü veriyor.
- ABD’yi yüzde 100 temiz enerjiye taşımak için 10 yıllık bir plan çerçevesinde 3 trilyon dolar harcama taahhüdünde bulunan Warren, fosil yakıtlara bağımlı rafinaj ve kömür madenciliği endüstrilerindeki çalışan gruplarını korumak için de politikalar üreteceğini ifade ediyor.
- Warren’ın hedefleri arasında, 2028 yılına kadar yeni ticari ve konut binalarında yüzde 100 “sıfır karbon kirliliği”, 2030 yılına kadar tüm yeni otomobiller, otobüsler ve hafif/orta dereceli kamyonlar için yüzde 100 “sıfır emisyon standartları” ve 2035 yılına kadar elektrik üretiminde yüzde 100 “sıfır emisyon” yer alıyor.
Warren'ın birkaç kitabı şöyle; This Fight Is Our Fight: The Battle to Save America's Middle Class, The Two-Income Trap: Why Middle-Class Parents Are (Still) Going, A Fighting Chance.
Pete Buttigieg
37 yaşındaki emekli asker ve South Bend Belediye Başkanı. ABD'nin açık eşcinsel olan en genç adayı.
Buttigieg, Harvard Koleji ve Oxford Üniversitesi'nden mezun oldu. 2007-2010 yılları arasında McKinsey&Company yönetim danışmanlığı şirketinde danışman olarak çalıştı. 2009-2017 arasında Amerika Birleşik Devletleri Donanma Rezervi'nde teğmen rütbesine ulaştı. Deniz istihbarat subayıydı. 2014 yılında yedi ay boyunca Afganistan'da görev yaptı ve Ortak Hizmet Değerlendirme Madalyası aldı.
Göreve başlamadan önce Buttigieg, Demokratlar Jill Long Thompson, Joe Donnelly ve John Kerry'nin siyasi kampanyalarında çalıştı. Buttigieg, Ocak 2012 ile Ocak 2020 arasında Indiana South Bend'in 32. belediye başkanı olarak görev yaptı. Indiana, South Bend belediye başkanı seçildiğinde, 100 binden fazla nüfusa sahip bir şehrin en genç belediye başkanı oldu. 2015 yılında Buttigieg, oyların yüzde 80'inden fazlasıyla yeniden seçildi.
Buttigieg, Ocak ayında bir keşif komitesi kurduktan sonra, 2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri kampanyasını 14 Nisan 2019'da başlattı. Demokratik adaylığı arayan ilk eşcinsel kişi oldu ve kampanyasını 'kuşak değişikliği' fikri üzerine kurdu.
23 Ocak 2019'da Buttigieg, önümüzdeki 2020 seçimlerinde ABD Başkanı için bir keşif komitesi kurduğunu açıkladı. Seçilirse, en genç ve ilk açık eşcinsel Amerikan başkanı olacak. (Fotoğraf: peteforamerica.com)
Vaatleri
- Buttigieg kürtaj haklarını ve kürtaj hizmetleri için federal fonları en aşırı durumlar dışında engelleyen Hyde Değişikliğinin kaldırılmasını desteklemektedir.
- İklim değişikliğiyle mücadele için üç bölümden oluşan bir plan yayınladı; temiz enerji işleri yaratarak temiz bir ekonomi oluşturmak, afet yardımı ve önlenmesine yatırım yaparak esnekliği artırmak, iklim değişikliğine karşı uluslararası mücadelede ABD'nin rolünün artırılması.
- Seçildiği takdirde ABD'nin Paris İklim Anlaşması'na olan bağlılığını geri kazanacağını ve Yeşil İklim Fonu'na verdiği sözü iki katına çıkaracağını söyledi.
- Sera gazı emisyonlarını azaltmak için güneş paneli sübvansiyonları ile karbon vergisi ve temettü politikasını destekliyor.
- Temmuz 2019'da Buttigieg, sendika pazarlık gücünü güçlendirmek, asgari ücreti 15 dolara çıkarmak ve ulusal ücretli aile izni sunmak için bir plan yayınladı.
- Ağustos 2019'da Buttigieg, zihinsel sağlık hizmetlerini genişletmek ve bağımlılıkla mücadele etmek için 300 milyar dolarlık bir plan yayınladı.
- Trump'a göre düzenlenen transseksüel askeri katılım yasağına karşı çıkıyor.
- Buttigieg, ücretsiz kolej eğitimine karşı çıkıyor çünkü yüksek gelirli aileleri, üniversiteye gitmeyen düşük gelirli insanlar pahasına haksız yere sübvanse ettiğine inanıyor.
Buttigieg'inShortest Way Home: One Mayor's Challenge and a Model for America's Future adında bir kitabı bulunuyor.
Cumhuriyetçi Parti’de durum
Cumhuriyetçilerde başkan adayı mevcut Başkan Donald Trump olduğu için birçok eyalette Cumhuriyetçi Parti ön seçim düzenlemeyecek. Cumhuriyetçilerin 3 Kasım seçimleri için resmi başkan adayı 24-27 Ağustos tarihleri arasında Charlotte'de açıklanacak. Genelde partiler daima var olan başkan ile ikinci dönem seçimlerine giriyor. Bununla birlikte resmi anlamda yarışa katıldığını açıklayan iki aday adayı daha bulunuyor. Bunlar eski Illinois vekili Joe Walsh ve eski Massachusetts Valisi William Weld.
Cumhuriyetçi Parti, 2. dönemi için zaten yarışa tek başına giren Trump'a verdiği desteği göstermek için şimdiden 7 eyalette ön seçimleri iptal etti. Ancak diğer eyaletlerde ön seçimlerin yine de yapılması planlanıyor.
Başkanlık seçimi hakkında
Başkanlık seçimleri Amerika Birleşik Devletleri'nin başkan ve başkan yardımcısını seçmek amacıyla 1972 yılından başlayarak her 4 yılda bir Kasım ayının ilk pazartesi gününü izleyen salı gününde yapılıyor.
Amerika Birleşik Devletlerinin 58. Başkanlık seçimleri 8 Kasım 2016 tarihinde yapılmıştı. Demokrat Partili Barack Hussein Obama üst üste iki dönemde de görev aldı. Eyaletlerde yapılan ön seçimler sonucunda partiler yeni dönem seçimlerindeki adaylarını belirledi.
Demokrat Parti, Amerika Dışişleri eski Bakanı olan Hilary Clinton'ı aday olarak göstermişti. Cumhuriyetçi Parti ise aday olarak 2000'li yılların başında Reform Partisi ile başkan adayı olan ve adaylıktan kısa süre sonra istifa eden iş insanı Donald Trump'ı seçti. Libeteryen Parti ise Cumhuriyetçi Parti'de bir zamanlar görev almış ve New Mexico valiliği görevini de üstlenmiş Gary Jonhson'ı aday göstermişti. Seçimlerdeki son aday ise Yeşil Parti'nin adayı Jill Stein'dı.
8 Kasım 2016 seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump 276 delege kazanarak resmi olmayan sonuçlara göre, ABD'nin 45. başkanı oldu. Trump'ın 2020 seçimlerinde yeniden seçilip seçilemeyeceğini büyük oranda belirleyecek olan tartışmalar sürüyor.
(Demokrat Parti'nin sembolü eşek; Cumhuriyetçi Parti'nin ise fil)
*Kaynak: New York Times, Politico.com, AA, BuzzFeed News, The Washington Post, BBC, Euronews, Democracy Now, ThoughtCo, adayların kampanya siteleri..
(SO)