Alabama’da kürtaj hakkı, 15 Mayıs 2019’da yasaklandı. Yeni yasa, 22’si erkeklerden üçü kadınlardan oluşan 25 senatör tarafından onaylandı. Yasanın altı ay içinde yürürlüğe girmesi bekleniyor.
ABD’de binlerce kadının yeni yasayı protesto etti ancak pek çok Cumhuriyetçi eyalette kürtaj hakkını kısıtlama içeren yasalar senatonun gündeminde.
“Kalp atışı tasarısı” ne getiriyor?
Kürtaj hakkının yasallaştırılması ABD’de 1973 yılında kabul edilmişti. ABD tarihine Roe v Wade adıyla geçen davayla kadınların hamileliğini sonlandırma hakkı belirli kısıtlamalarla kabul edilmişti.
“Kalp atışı tasarısı” olarak anılan yeni yasa, ilk olarak 2013’te Kuzey Dakota’da geçip, ceninin kalp atışının saptandığı andan itibaren kürtajı yasaklıyor.
Alabama’ya başka eyaletler de eklendi
2019 Mayıs ayında Alabama’dan geçen yeni yasa, ensest veya tecavüz sonucunda dahi hamile kalan kadınların kürtaj hakkını yasaklıyor. Yeni yasa, sadece anne sağlığı hayati risk altındaysa kürtaja izin veriyor.
Alabama’nın ardından, hamileliliğin altıncı haftasından sonra kürtaj hakkını yasaklayan kısıtlayıcı yasalar, Georgia, Kentucky, Louisiana, Mississippi, Kuzey Dakota, Ohio ve diğer birkaç eyalette de geçti. Güney Carolina, Minnesota ve Batı Virginia gibi Cumhuriyetçi eyaletlerde de “Kalp atışı tasarısı” senatonun gündeminde.
New York, Vermont, Maine, Nevada gibi Demokrat eyaletlerde ise kürtaj haklarının genişletilmesi ve medikal yardım içeren yasalar senatodan geçti.
Trump ne demişti?
ABD Başkanı Donald Trump’ın Alabama’daki yeni yasa kabulü sonrası açıklaması “Ben çok güçlü bir kürtaj karşıtıyım, sadece üç istisnam var, tecavüz, ensest ve anne hayatını korumak” dedi.
Trump açıklamalarından sonra, Yüksek Mahkeme’den muhafazakarlığı ile dikkat çeken hakimleri Neil Gorsuch ve Brett Kavanaugh ile kürtaj yasalarının kısıtlanması için hazırlanan taslak için buluştuğunu ve yardımcı olabilecek fikirlerini paylaştığını ekledi.
Kürtajın yasaklanması kadın hayatını tehlikeye atıyor
Dünya Sağlık Örgütü’nün araştırmasına göre, kürtaj karşıtı yasalar, kürtaj oranını düşürmüyor, aksine kadın ölümlerine ve sakatlanmalarına neden oluyor.
Dünya genelinde, her sene yaklaşık 5 milyon kadın kürtaj olmak için hastaneye yatıyor, yetersiz ve güvensiz medikal koşullardan dolayı yaklaşık 47 bin kadın hayatını kaybediyor.
Kalkınmış ülkeler arasında, ABD yüzde 26,4 ile anne ölüm oranı ile ilk sırada yer alıyor. Cinsel sağlık ve üreme hakları üzerine çalışan Guttmacher Enstitüsü, yeni yasa ile kadın ve çocuk sağlığının daha çok tehlike altında olduğunu belirtiyor ve güvenli kürtajın gerekliliğinin uyarısını yapıyor.
Yeni yasa neden ayrımcı?
Uluslararası Af Örgütü’nün araştırmalarına göre, yeni yasa, düşük gelirli, göçmen, mülteci ve genç kadınları daha çok mağdur ediyor. Afroamerikan kadınların, güvensiz ortamlarda kürtaj yaptırması, diğer kadınlara göre üç kat daha fazla ölümle sonuçlanıyor.
Diğer ülkelerden destekler devam ediyor
Güney Kore’de de devam eden kürtaj yasağı karşıtı protestolar, “Sizin kavganız bizim kavgamız!” sloganı ile ABD’deki kadınlara destek veriyor.
İrlanda’da 2018’in sonunda geçen kürtaj hakkı yasası ile kazanan kadınlar, ABD’deki kadınlara sosyal platformlar üzerinden “İrlanda’da kürtaj yasakları kaldıralı bir yıl olmadı, yanınızdayız” şeklinde desteklerine devam ediyor. (EEY/EMK)
* Fotoğraflar: Vox, nbc_news, washingtontimes.com
*Bu haberi, Ekin Eylem Yıldız derleyip çevirdi.