Genel değerlendirme
Slovenya Kopenhag siyasi kriterlerini yerine getirmeye devam etmektedir. Slovenya, Kamu çalışanları, kamu daireleri ve devlet yönetimi yasalarını kabul ederek, kamu yönetimi reformu alanında iyi ilerlemeler göstermiştir.
Mevzuat değişiklikleri ve sürmekte olan davaları azaltmak için alınan önlemlerle, yargı reformu devam etmiştir.
Slovenya bu konularda daha geniş adımlar atma gereğinin farkındadır. Ülke, insan hakları ve özgürlüklerini gözetmeye devam etmektedir.
Yargı sistemi
Slovenya'daki adli sistemin bağımsızlığı devam etmektedir. Ancak yürütme ve yasama organının adli sistemle ilişkisi bazı endişeler yaratmaktadır. Sürmekte olan dava sayısının azaltılmasında pek bir ilerleme kaydedilmemiştir.
Mahkeme işlemlerinin basitleştirilmesi için prosedürle ilgili mevzuatın değişmesi ve mahkeme idari personelinin sorumluluklarının artırılması dahil, yargı reformunun çok daha kapsamlı olması gerekmektedir.
Eğitim merkezi, adli personele Avrupa Yasası dahil, eğitim vermeye devam etmektedir. 2001'de her hakim ortalama beş günlük eğitim almıştır.Toplumda savunmasız kişiler için bedava yasal yardım sağlanmaktadır.
İnsan hakları ve azınlıkların korunması
Slovenya, insan haklarını ve özgürlüklerini gözetmeye devam etmektedir. Ülke başlıca uluslararası insan hakları anlaşmalarını kabul etmiştir. 2002 yılının Mayıs ayında Slovenya, tüm durumlarda idam cezasını ortadan kaldıran protokolü imzalamıştır.
Her durumda ayırımcılığı yasaklayan protokolü ise imzalamış, ancak hala onaylamamıştır. Ülkede ayırımcılık-karşıtı mevzuatın uygulanması konusunda daha fazla ilerleme kaydedilmelidir.
Sivil ve siyasi haklar
Sivil ve siyasi hakların korunması için bazı adımlar atılmıştır, ancak dikkat gösterilmesi gereken konular vardır.
Polis şiddeti
Şikayet Amirliği Ofisi polisin onur kırıcı davranışlarıyla ilgili sorunda ilerleme kaydedildiğini, çünkü polisin eleştirileri ciddiye aldığını belirtmektedir. Ancak, polisin davranışlarıyla ilgili şikayetlerin doğru değerlendirilmesi için daha fazla dikkat gösterilmelidir.
Bu şikayetler genelde gözaltındaki kişilere uygulanan aşırı şiddetle ilgilidir. Roman topluluğunun temsilcileri de polis şiddetini büyük sorun olarak göstermektedir.
İnsan kaçakçılığı
Slovenya insan kaçakçılığıyla mücadele için bir eşgüdümcü atamıştır. Slovenya, insan kaçakçılığında hem geçiş noktası hem de bir varış noktası olmaya devam etmektedir.
Ülkede, insan kaçakçılığını yasaklayan doğrudan bir yasa olmasa da, Slovenya suç yasasındaki bazı hükümler insan kaçakçılarını cezalandırmak için kullanılabiliyor.
Hükümet, insan kaçakçılığını önlemek için daha fazla adımlar atmalıdır.
Cezaevi koşulları
Slovenya'da cezaevi koşulları genel olarak uluslararası standartlara uymaktadır. Ancak cezaevleri aşırı kalabalıktır.
Yasal yardım
Toplumda savunmasız kişiler için bedava yasal yardım sağlanmaktadır. Bu hem sivil hem suç davaları için geçerlidir.
İltica
Slovenya, iltica konusunda bütün olarak ilerleme kaydetmiştir, ancak iltica yasası için mevzuatın uygulanması konusu hala sonlandırılamamıştır. Eski Yugoslav vatandaşlarının durumlarının düzenlenmesine devam edilmiştir.
Irkçılık konusunda nefret duyguları uyandırmak Slovenya kanunlarına göre suç sayılmaktadır.
Ancak şu ana kadar bu konuda herhangi bir yasal uygulama olmamıştır. Slovenya Şikayet Amiri ırkçılıktan kaynaklanan şiddet için daha katı önlemler talep etmiştir. Bu çabalar sürmelidir.
Slovenya Anayasası ifade özgürlüğünü garanti etmektedir.
Din özgürlüğü de Anayasa tarafından gözetilmektedir ve bu konuda herhangi bir sorunla karşılaşılmamıştır.
Eknomik, sosyal ve kültürel haklar
Ekonomik, sosyal ve kültürel haklar alanında önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Haziran ayında eşit imkanlar sağlayan bir yasa kabul edilmiştir. Kadın-erkek eşitliği anayasada da yer almaktadır.
Ancak ekonomi ve siyasette en üst görevlerdeki kadın sayısı düşüktür. Meclisin yüzde 13'ü kadındır ve hükümette kadın bakanlar yer almaktadır.
Anayasa, özürlü kişilerin haklarını gözetmektedir. Ancak engelli kişilere sağlanan koruma uluslararası standartlarla kıyaslandığında orta derecededir. Hükümet engellilerin eğitim almasına ve çalışmasa ön ayak olan politikalar benimsemiştir.
Sendikalar
Sendikalar, ilgili mevzuatların kabul edilmesi, maaş, iş ve emeklilik politikalarının belirlenmesi konularında aktif rol oynamaktadır. Mevzuat çalışanlara grev yapma hakkı vermektedir.
Azınlık hakları ve azınlıkların korunması
Slovenya'da yerel yönetim yasasında değişiklik yapılmış ve Roman azınlığına 20 belediyede temsil ekilme hakkı tanınmıştır. Bu değişiklik, azınlık hakları alanında iyi bir ilerlemedir.
Slovenya'da azınlık haklarının korunduğu söylenebilir. Ancak, Roman topluluğuna mensup kişiler, ayırımcılık ve sosyal eşitsizliklere maruz kalmaktadırlar.
Hükümetin Ulusal Azınlıklar Ofisi, azınlıkların korunması konusundaki mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını kontrol etmekte, eksikliklere dikkat çekmekte, ve hükümet ve devlet organları için yasa teklifleri hazırlamaktadır.
Ofis, azınlıkları temsil eden örgütlerle işbirliği içinde çalışmakta ve özellikle azınlık dillerinde yayın yapan medya ve kültürel aktiviteler için mali destek sağlamaktadır.
Slovenya Anayasası, Macar, İtalyan ve Roman azınlıklarına özel haklar tanımaktadır. Macar ve İtalyan azınlıklar kendi dillerinde eğitim alma hakkına sahiptirler.
Macarca ve İtalyanca bu toplulukların yaşadığı bölgelerde resmi dil olarak kabul edilmektedir. Bu iki azınlık, mecliste birer sandalyeye sahiptir.
Bu iki azınlığın haklarının kapsamlı şekilde korunduğu söylenebilir. Mayıs ayında yerel hükümet yasalarında yapılan değişikliklerle Roman azınlığına 20 belediyede dorudan temsil edilme hakkı tanınmıştır. Kapsamlı bir ayırımcılık-karşıtı mevzuat bu alanda önemli bir adım olacaktır.
Slovenya'daki 6,500 - 10,000 arası tahmin edilen Roman topluluğunun büyük çoğunluğu ülkenin insan başına en düşük geliri olan ve ikinci en yüksek işsizlik oranına sahip kuzey-doğu bölgesinde yaşamaktadır.
Roman toplumunun büyük çoğunluğu Slovenya'daki en yoksul nüfusu oluşturmaktadır. Hükümetin "Romanlar için Eşit Çalışma Hakları Programı" devam etmiştir.
Ancak özellikle iş ve sağlık alanlarında, Romanların sosyo-ekonomik bütünleşmesini sağlayacak politikalar gerekmektedir. Eğitim ve konut konularında da ilerleme gerekmektedir. (EA/NM)
