"Herkes İçin Adalet" Projesi Kadın Hakları Danışma ve Uygulama Koordinatörlüğü'ne yapılan başvurulardan hazırlanan rapora göre, baroya, 2004 yılı içinde şiddete uğrayan 311 kadın başvurdu.
Başvuran kadınların yüzde 3.3'ünün aile içi, yüzde 3.5'inin de aile dışında şiddete maruz kaldıkları belirtilirken, kadınların aile içinde eşlerinden, babalarından veya kardeşlerinden şiddet gördükleri üzerinde duruluyor.
Diyarbakır'da kadınların yüzde 63'ü dayak yiyor
Diyarbakır Barosu'nun yaptığı araştırmada başvuran kadınların yüzde 65'inin sözel şiddete, yüzde 63'ünün fiziksel, yüzde 54'ünün ekonomik, yüzde 20'sinin cinsel ve yüzde 62'sinin de duygusal şiddete maruz kaldıkları ortaya çıktı.
2004 içindeki başvurulara göre, şiddete uğrayan kadınlardan 27'sinin şikayette bulunduğu ancak sadece 10 kadının 4320 sayılı Aileyi Koruma Yasası'ndan yararlanmak istediği belirtiliyor.
Diyarbakır Barosu'ndan Nadide Kurul, bianet'e, Diyarbakır mahkemelerinde 4320 sayılı yasa uygulamasına ilişkin yaptıkları çalışmaları şöyle anlattı:
4320 Sayılı Yasayla ilgili yedi yılda 183 dava
"Yasanın çıktığı 1998'den itibaren Diyarbakır'daki bir Sulh Hukuk Mahkemesi ve üç Asliye Hukuk Mahkemesi'nde yapılan taramalarda, 2005 yılı Eylül ayına kadar 183 davanın açıldığı gözlendi.
"Bu davalardan 104'nde çeşitli tedbirlerin uygulanmasına karar verilirken, 79 davada ise tedbir uygulanmasına yer olmadığı, red veya görevsizlik kararları verildiği tespit edildi.
Diyarbakır Barosu "Herkes İçin Adalet" Projesi Kadın Hakları Danışma ve Uygulama Koordinatörlüğü, yapılan başvuru ve mahkemelerdeki davaların araştırılması sonucu hazırladıkları raporu yıllara göre değerlendirmesini yaptı."
1998 Yılı
Yıl içinde toplam 26 dava açıldı. Bu davalar Cumhuriyet Savcılığının ihbar ve talebi ile Sulh Hukuk mahkemesine gönderilen dosyalar.
Tedbir talebinde bulunanın 'şikayetinden vazgeçtiğini, şiddet uygulayanla barıştığını' belirtmesi sebebiyle 21 dosyada tedbir uygulanmasına yer olmadığı yönünde karar verildi.
Sadece beş dosyada tedbir kararı verildi. Tedbir türü olarak da yasanın 1/a bendi 'şiddete ve korkuya yönelik davranışlarda bulunmama' uygulandı.
Kararların incelenmesinden çıkan sonuç ise dava tarihi ile karar tarihleri arasında uzun sürelerin olduğu yolunda. Yalnızca bir dosyada, dava tarihinden itibaren bir ay içinde karar verildiği araştırmadan çıkan sonuç oldu. Diğer dosyalarda ise iki aydan on aya varan sürelerde kararların verildiği gözlendi.
Baro,tedbir kararının hemen verilmemesinin yasanın uygulanmamasına neden olduğunu tespit etti. İncelenen dosyalarda, dosya üzerinden inceleme yerine duruşma yapılarak kararlar verildiği, verilen uzun aralı duruşma günleri nedeniyle tedbir talebinde bulunanın şiddet uygulayanla barışarak şikayetinden vazgeçtiği açıklandı.
1999 Yılı
1999 yılında Sulh Hukuk Mahkemesine Cumhuriyet Savcılığı ihbar ve talebi ile toplam 27 başvuru yapıldı.. Açılan davaların 24 tanesinde mağdurların şikâyetlerinden vazgeçmeleri veya tarafların duruşmaya gelmemeleri nedeniyle tedbir uygulanmasına yer olmadığı kararları verildi.
Toplam üç dosyada 1/a bendi 'şiddete ve korkuya yönelik davranışlarda bulunmama' tedbir kararı uygulandı.
Bu yıl, dava tarihleri ile karar tarihleri arasındaki sürenin bir ay ile beş ay arasında olduğu belirtildi.
Toplam dokuz dosyada dava tarihinden itibaren bir ay içinde karar verildi. Diğer dosyalardaki zaman ise iki ayla dokuz ay arasında değişiyor.
1999 yılındaki tespit yine, kararların hemen verilmemesinin sonucu olarak, şiddete uğrayan kadının, şiddet uygulayanla barışması sonucu şikayetinden vazgeçmesine neden oluyor.
2000 Yılı
Cumhuriyet Savcılığının ihbar ve talebi ile Sulh Hukuk Mahkemesinde toplam 17 dava açıldı. Bu davaların yedi tanesinde mağdurların şikayetlerinden vazgeçmeleri veya tarafların duruşmaya gelmemeleri nedeniyle tedbir uygulanmasına yer olmadığı kararı verildi.
10 davada ise tedbir kararının verildiği gözlendi. Bu dosyalarda tedbir türü olarak yasanın 1/a bendi''şiddete ve korkuya yönelik davranışlarda bulunmama' ile 1/e bendi 'silah ve benzeri araçlarını zabıtaya teslim edilmesi' ve 1/f bendi 'alkollü veya uyuşturucu herhangi bir madde kullanılmış olarak ortak konuta gelmemesi veya ortak konutta bu maddeleri kullanmaması' uygulandı.
Dava tarihleri ile karar tarihleri arasındaki süre bu yıl bir ay ile on ay arasında. Toplam üç dosyada dava tarihinden itibaren bir ay içinde karar verildi.
Diğer dosyalarda ise iki aydan on aya varan sürelerde kararların verildiği tespit edildi. Tedbir kararının hemen verilmemesi bu yılda da yasanın uygulanmamasına sebep oldu. Çünkü incelenen dosyaların hepsinde dosya üzerinden inceleme yerine, duruşma yapıldığı görüldü.
Yine, verilen uzun aralı duruşma günleri nedeniyle tedbir talebinde bulunanın şiddet uygulayanla barışarak şikayetinden vazgeçti.
2001 Yılı
2001 yılında açılan dava sayısı çok düşük.. Cumhuriyet Savcılığının talebi ile sekiz ve mağdurun Sulh Hukuk Mahkemesinden talebi ile iki olmak üzere toplam 10 dava açıldı.
Bu davaların iki tanesi tedbir uygulanmasına yer olmadığı kararı ile sonuçlandı. Sekiz dosyada ise tedbir uygulanmasına karar verildi.
2002 Yılı
2002 yılında 4320 Sayılı Aileyi Koruma Yasası'nın uygulanmasında aşama kaydedildi. Bu yıl dava tarihi ile karar tarihi arasındaki sürenin kısaldığı ve ilk kez aynı gün kararların alındığı görüldü.
2002 yılında Cumhuriyet Savcılığının ihbar ve talebi ile 15 ve mağdurun Sulh Hukuk Mahkemesinden talebi ile iki olmak üzere toplam 17 dava açıldı.
Bu davaların bir tanesi tedbir uygulanmasına yer olmadığı kararı ile sonuçlandı. 16 dosyada ise tedbir uygulanmasına karar verildi. En fazla yasanın 1/a ve 1/e bendleri uygulandı,. Bir dosyada mağdurun talebi ile mağdur lehine nafakaya da hükmedildi.
2003 Yılı
Bu yıl içinde yapılan başvuruların bir kısmı Sulh Hukuk Mahkemesine, bir kısmı ise yasa değişikliği nedeniyle Asliye Hukuk Mahkemelerine yapıldı.
2003 yılında Cumhuriyet Savcılığının talep ve ihbarı ile 13 ve mağdurun Mahkemelerden talebi ile 13 olmak üzere toplam 26 dava açıldı.
Bu davaların altı tanesi tedbir uygulanmasına yer olmadığı kararı ile sonuçlanırken, 11 dosyada tedbir uygulanmasına, dokuz dosyada ise yasadaki değişiklik nedeni ile görevsizlik kararları verildi. Ağırlıklı olarak yasanın 1/a bendi uygulanmıştır.
Bu yıl dava tarihi ile karar tarihi arasındaki sürelerin uzadığı ve görevli mahkeme ile ilgili yasa değişikliğinin, dava süreçlerini olumsuz etkilediği tespit edildi.
2004 Yılı
Bu yıl içinde davalar yasa değişikliği nedeniyle 1,2,3.Asliye Hukuk Mahkemelerinde açıldı. 2004 yılında Cumhuriyet Savcılığının talep ve ihbarı ile ve mağdurun mahkemelerden talebi ile olmak üzere toplam 44 dava açıldı.
Bu davaların iki tanesi tedbir uygulanmasına yer olmadığı kararı ile sonuçlandı. 37 dosyada tedbir uygulanmasına, yedi dosyada ise red kararları verildi.
Dava tarihleri ile karar tarihleri arasındaki süreler diğer yıllara oranla biraz daha kısaldı. Bu dönemde dosyaların dört tanesinde aynı günde karar verildi.
2005 Yılı
2005 yılı Eylül ayına kadar toplam 16 dava açıldı. Davaların 10 tanesi Cumhuriyet Savcılığının talep ve ihbarı ile ve altı tanesi de mağdurun mahkemelerden talebi ile açıldı.
Davaların 14'ü tedbir kararı ile ikisi ise red kararı ile sonuçlandı. Bu yıl içinde dosyalarda kararlar aynı gün ile üç ay gibi sürelerde verildiği görülürken bir dosyada aynı gün karar alındığı açıklandı. Diğer dosyalarda ise üç gün, yedi gün, 10 ile 16 gün gibi sürelerde kararlar verildiği tespit edildi.(AD)