*Fotoğraf:MA
Haberin Kürtçesi / İngilizcesi için tıklayın
Göç İzleme Derneği, 2015/2020 Dönemi Sokağa Çıkma Yasakları; Veri Derleme ve Medya İzleme Raporu'nu yayımladı.
Rapor, sokağa çıkma yasakları ve geçici özel güvenlikli bölgelerin ilan edilmesi sonucu oluşan hak ihlallerinin medyadaki yansımaları taranarak hazırlandı. Rapor, Diyarbakır, Batman, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Hakkâri, Mardin, Siirt, Dersim ve Muş ilerinde başlayan ve hala devam eden sokağa çıkma yasakları ve yerinden edilme verilerini kapsıyor.
Raporda, 11 ilin 52 ilçesinde 534 mahallesinde 426 köyünde 347 mezrasında 240 bölgesinde 439 kez 2926 gün boyunca sokağa çıkma yasağı ilan edildiği belirtildi. Sokağa çıkma yasakları ve sonrasında yaşanan ağır insan hakkı ihlalleri yaşayan, risk altında bulunan bireylerin; hak arama çabalarına yer verildi.
2015/2020 tarihleri arasında 11 ilin 52 ilçesinde 534 mahallesinde 426 köyünde 347 mezrasında 240 bölgesinde 439 kez 2926 gün boyunca sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Batman: Hasankeyf, Batman’a bağlı olan, iki yakasını Dicle’nin ayırdığı tarihi bir ilçedir. İlçenin tarihi, 12.000 yıl öncesine kadar gitmektedir. 1981’de doğal koruma alanı ilan edilmiştir. Ilısu Barajının su tutması sonucunda tarihi yerleşim 2020 yılı Mayıs ayında sular altında kaldı.
Sokağa Çıkma Yasakları ve Geçici Askeri Güvenlik Bölgeleri İlanlarıyla; 2019 itibariyle Nüfusu; Sason 30.911 Hasankeyf 6.859 Kozluk 60.375 olan bu ilçelerde yaşayan kişiler bu yasaklardan doğrudan etkilendi.
Batman’ın üç ilçesinde 2015/2020 tarihleri arasında. 1 Merkez ilçede 3 mahallede 17 köyde 5 mezrada 7 kez 14 gün süreyle sokağa çıkma yasağı ilan edilmişdi.
Bingöl: Bingöl’ün Genç ilçesinde 10 mahallede 54 köyde 7 kez 37 gün süreyle sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir. Bunun dışında; Geçici Özel Güvenlik Bölgesi ilanı ile yasaklar sürdü. 2019 tibariyle nüfusu; 34.181 olan genç ilçesi bu yasaklardan doğrudan etkilendi.
Bitlis: Adilcevaz. Ahlat. Güroymak. Hizan. Merkez. Mutki. Tatvan ilçeleri bulunuyor. 2015/2020 Sokağa Çıkma Yasakları ve Geçici Askeri Güvenlik Bölgeleri İlanlarıyla; 2019 itibariyle Merkez: 348.115 Tatvan: 93.189 Hizan: 33.331 Mutki: 31.869 Güroymak: 47.829 olan nüfusları bu yasaklardan etkilendi.
2015/2020 tarihleri arasında Bitlis te 5 il ve ilçede 22 mahalle 160 köy 65 mezrada toplam 60 kez 938 gün sokağa çıkma yasağı ilan edilmiş ayrı özel güvenlik bölgesi ilanıyla yasaklar devam edildi.
Diyarbakır: Sokağa Çıkma Yasakları ve Geçici Askeri Güvenlik Bölgeleri İlanlarıyla; 2019 itibariyle Nüfusu; Kocaköy: 16.106 Hazro: 16.618 Lice: 25.222 hani: 32.675 Kulp: 35.357 Dicle: 37.673 Silvan: 86.736 Sur: 106.108 Bismil: 118.250 Yenişehir: 210.927 Bağlar: 210.927 ilçelerinde yaşayanlar yasaklardan doğrudan etkilendi.
Diyarbakır’ın 11 ilçesinde 3’ü şehir merkezinde olmak üzere 318 mahallede 244 mezrada 213 kez, 837 gün boyunca sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Elazığ: Elâzığ’ın Karakoçan ve Arıcak merkez ilçelerinde 2 köyde 4 mezralarda 4 olmak üzere 2 kez 7 gün sokağa çıkma ilan edilmiş. Ayrıca 4 kez de özel güvenlik bölgesi ilan edilerek yasaklamalara devam edildi.
Hakkari: Hakkâri’nin 3 merkez ilçesin 7 mahallesinde 37 köyünde 10 mezrasında 149 bölgesinde 40 kez ve 189 gün boyunca sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir. Sokağa çıkma yasakları dışında 2015/2020 yılları boyunca Özel güvenlikli bölge ilanlarıyla yasaklar sürdürüldü.
Sokağa Çıkma Yasakları ve Geçici Askeri Güvenlik Bölgeleri İlanlarıyla; 2019 itibariyle Nüfusu 118.915 Yüksekova, 43.886 Şemdinli ve 16.141 Çukurca ilçeleri uygulanan sokağa çıkma yasaklarından doğrudan etkilendi.
Siirt: Siirt ve merkez ilçelerinde 12 mahallede 91 köyde 2 bölgede 14 kez ve 21gün süren sokağa çıkma yasağı ilan edilmiş. Sokağa çıkma yasakları Geçici güvenlik bölgeleri ilanıyla sürdürülmüştür. Yasağın ilan edildiği yerlerde Nüfus artış hızı azalmıştır.
2015/2020 Sokağa Çıkma Yasakları ve Geçici Askeri Güvenlik Bölgeleri İlanlarıyla; nüfusu 168.659 Siirt, 25.275 Baykan, 18.931 Eruh, 22.117 Şirvan, 4.260 Tillo 30.858 Pervari uygulanan yasaklardan etkilendi.
Şırnak: Şırnak Merkezde 2015/2020 yılları arasında 246 gün süren sokağa çıkma yasağının ardından yıkılan mahallelerin uydu görüntülerinde kentin yüzde 70’ine yakın bir bölümünün yok olduğu görüldü. Ayrıca birçok evin tank ve top atışları ile yıkıldığı görüldü.
Sokağa çıkma yasakları haricinde Şırnak ve ilçelerinde geçici özel güvenlikli bölgeler ilan edilerek bu durum2020 ye kadar sürdürüldü. Cizre’deki yasak döneminde mahsur kaldıkları bodrumlarda öldürülen 34 kişiyle ilgili tek tek yapılan suç duyuruları, “Olayda hukuka uygun gerekçeler mevcut” denilerek takipsizlikle sonuçlandı.
2015/2020 Sokağa Çıkma Yasakları ve Geçici Askeri Güvenlik Bölgeleri İlanlarıyla; Nüfusu 529.615 Şırnak, 148.697 Cizre, 136.749 Silopi, 76.993 İdil, 16.330 Beytüşşebap, 44.660 Uludere de yaşayanlar sokağa çıkma yasaklarından doğrudan etkilendi.
Şırnak’ta 2015/2020 yılları arasında 1 il merkezi olmak üzere 5 ilçede 15 kez il ve ilçe merkezlerinde 8 kez mahallelerde 11 kez Köylerde 4 kez olmak üzere toplamda 444 gün boyunca sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir. Ayrıca En az 4 kez 58 bölgede güvenlikli bölge ilan edilerek yasaklar devam ettirilmiştir. Yasağın ilan edildiği yerlerde Nüfus artış hızı azaldı.
Mardin: Mardin'in 8 ilçesinde ilçe merkezlerinde 4 mahallelerinde 122 mezralarında 4 olmak üzere 67 kez 424 gün sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir. 2015/2020 Sokağa Çıkma Yasakları ve Geçici Askeri Güvenlik Bölgeleri İlanlarıyla; 2019 itibariyle Nüfusu 108.172 Nusaybin, 27.711 Dargeçit, 178.154 Artuklu, 36.304 Mazıdağı, 114.763 Midyat, 14.026 Ömerli 61.706 Derik, 26.583 Savur ilçelerinde yaşayanlar uygulanan sokağa çıkma yasaklarından doğrudan etkilendi.
Muş: Muş merkez ve ilçelerinde 1merkezde 26 Mahallede 15 köyde ve 15 mezrada 7 kez ve 6 gün süreyle Sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir. Yasağın ilan edildiği yerlerde Nüfus artış hızı azaldı.
Sokağa Çıkma Yasakları ve Geçici Askeri Güvenlik Bölgeleri İlanlarıyla; nüfusu 408.809 Muş, 50,926 Malazgirt 30.897 Varto da yaşayan kişiler ilan edilen yasaklardan doğrudan etkilendi.
Dersim: Dersim merkez ve ilçelerinde; 1ilçe merkezinde 5 mahallede 44 köyde 7 kez 9 gün boyunca sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir. ‘Geçici Askeri Güvenlik Bölgesi’ ilanlarıyla yasaklar sürdürüldü.. Yasağın ilan edildiği yerlerde Nüfus artış hızı azalmıştır. 2015/2020 yasaklarla 2019 nüfusu; 84.660 Tunceli, 6.696 Ovacık, 3.189 Nazimiye, 7.778 Mazgirt’te yaşayanlar yasaklardan etkilendi. (RT)
