Haberin İngilizcesi için tıklayın
Temel Gelir Güvencesi Yaşatır Platformu, hükümetin koronavirüs salgını nedeniyle ihtiyacı olan kişilere bir kereye mahsus verdiği 1100 TL gelir desteğine karşı beş milyon kişiye ayda 2000 lira süresiz temel gelir güvencesi verilmesini önerdi.
İktidarın plansız ‘tam kapanma’yla birlikte Türkiye’de yaşayan milyonlarca insanı gelir desteksiz eve hapsettiğini belirten Platform, umutsuzluk ve çaresizlik nedeniyle insanların hayat bağlarının zayıfladığını kaydetti.
Son dönemde intiharlar vakalarındaki artışa değinen Platform “Oysa kamu kaynakları halkın ihtiyaçlarını önceleyerek kullanılırsa, bütçe, ağırlıklı olarak savaşa, operasyonlara, silahlanma harcamalarına ayrılmazsa gelir güvencesi mümkün. Savaş ve açlık mı, Barış ve Refah mı, sorusuna toplumun büyük çoğunluğunun vereceği yanıt açık değil mi?” dedi.
"Savaşa, operasyona değil gelir güvencesine bütçe"
Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI), 26 Nisan’da açıkladığı askeri harcama raporundan örnekler veren Platform açıklamasına şöyle devam etti:
“SIPRI geçen yıl salgına rağmen Türkiye’deki askeri harcamaların 17,7 milyar dolar civarında gerçekleştiğini açıkladı. Türkiye 2011’den bu yana askeri harcamalarını yüzde 77 (dünyada en hızlı artıran üçüncü ülke) artırmış. Bu para bugünkü kur ile 150 milyar TL’ye denk.
“Diğer yandan aynı Türkiye son bir yıldır salgın nedeniyle halkına o da işsizlik sigortası fonundan ve yapılan bağışlardan karşılanmak üzere sadece 60 milyar TL’lik bir maddi gelir desteği verdi. Bu yıl ise, göz boyamak için 5-6 milyon aileye bir kereliğine 1,100 TL destek verecek, bu amaçla da kurumlar vergisini de bu yıl için yüzde 25’e çıkarttı.
"5 milyon kişiye aylık 2000 TL"
“Başlangıçta 5 milyon kişiye Temel Gelir Güvencesi olarak aylık 2000 TL verilmesini öneriyoruz. Bunun için yıllık 120 milyar TL’lik bir kaynak gerekiyor. Bu kaynak kamu bütçesi üzerinden olmak üzere aşağıdaki yollarla sağlanabilir:
* Askeri harcamalar üçte bir oranında azaltıldığında 50 milyar TL kaynak yaratılır.
* Kalan 70 milyar TL ise;
* Sermayeye tanınan vergi muafiyet ve indirimleri %30 oranında azaltılarak (bu yıl toplamda 231 milyar TL’yi buluyor),
* Kamu Özel İşbirliği yatırımları kamulaştırılarak ve bunlarla ilgili olarak yapılmakta olan ödemeler (bu yıl sadece Şehir Hastanesi müteahhitlerine 16 milyar TL ödenecek) iptal edilerek,
* Büyük servetlerin sahiplerinden alınacak bir artan oranlı servet vergisiyle karşılanabilir.
"Kısaca, askeri harcamaları üçte bir oranında kısarak, muafiyet ve istisnaları yüzde 30 azaltarak, KÖİ’leri durdurarak ve/veya servet vergisi koyarak 5 milyon kişi hemen Temel Gelir Güvencesine kavuşturulabilir. İkinci aşamada bu sayı 10 milyon çıkartmak mümkündür.
"Temel Gelir Güvencesi Yaşatır Platformu olarak, kamu kaynakları halkın ihtiyaçlarına öncelik verilerek kullanıldığında iktidarın bir kereliğine 1,100 lira teklifine karşı, sürekli olarak aylık 2000 liralık temel gelir verilmesinin mümkün olduğunu kamuoyuna açıklıyoruz. Lütuf değil hak olan bu uygulamanın kadınlar ve gençler öncelikli olarak hemen başlatılmasını talep ediyoruz."
Temel Gelir Güvencesi Yaşatır Platformu hakkında
Mart 2021'de 92 kuruluşun imzasıyla kuruldu. Bünyesinde Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Kamu Emekçileri Sendikaları (KESK), Türk Tabipleri Birliği (TTB) Türkiye Esnaf Platformu, çok sayıda Kent Konseyi, turizm alanındaki sendikalar, inanç, ekoloji ve kadın örgütleri, çok sayıda siyasi parti, platform ve yerel dernek bulunuyor.
Nisan 2021’de TBMM’de bir basın açıklaması yapan platform, temel gelir güvencesinin hayata geçirilmesi için çalışmalarını çeşitli etkinliklerle sürdürüyor. (HA)
