2022’de 362 ekolojik ihtilaf yaşandı

* Fotoğraf: Mezopotamya Ajansı.

Polen Ekoloji Kolektifi, "2022 Ekolojik İhtilaflar" raporunu yayımladı.

Ağır sanayi üretiminden zehirli kimyasalların kullanılmasına dek Türkiye genelinde planlı bir kirletmenin olduğu belirtilen raporda "Yoksulluğu yaratan ve halkları faşist toplumlara dönüştürme arzusunu besleyen hükümetler ve şirketler, canlıların yerkürede eşit ve özgür yaşama hakkına karşı duramasınlar diye hafızamızı oluşturmaya devam ediyoruz," dendi.

2022 yılında toplam 362 ekolojik ihtilafın gerçekleştiğini belirtilen Polen Ekoloji Kolektifi ayrıca "2022 senesinde gerçekleşen 362 ekolojik ihtilafın 106'sı iklim krizi, 83'ü madencilik, 52'si enerji santralleri, 35'i doğa tahribatı, çevresel kirlilik ve ormansızlaş(tır)ma, 34'ü hayvan hakları ve türlerin yaşamı, 31'i emekoloji, 15'i kent suçları ve mülksüzleştirme ve 6'sı tarihi-kültürel miras tahribatı konularında olduğu analiz edildi," dedi.

Susuzluk tehlikesi

• Hava kirliliği ve kimyasal kirliliğinin yıl içinde arttığına dikkat çekilen rapordan öne çıkanlar şöyle:
• Bursa'nın içme suyunu karşılayan ve Nilüfer Çayı üzerinde kurulan ve 2007 yılından beri hizmet veren, yıllık 60 milyon metreküp su kapasiteli Nilüfer Barajı, son dönemdeki mevsimsel kuraklıktan olumsuz etkilendi. Bölgenin uzun süredir yağış almaması nedeniyle 1,47 kilometrekarelik barajdaki su bitme noktasına ulaştı. Bursa Su ve Kanalizasyon İdaresi'nin (BUSKİ) sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, Nilüfer Barajı'ndaki doluluğun yüzde 1'e düştüğü, kentin diğer içme suyu kaynağı Doğancı Barajı'ndaki doluluğun ise yüzde 50 olduğu belirtildi.
• Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Arazi ve Su Kaynakları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halim Orta, son kar ve yağmurların yeterli olmadığını belirterek, Trakya'nın yer altı ve yer üstü sularında kuraklık yaşandığını söyledi.
• Edirne'nin iki önemli su kaynağı Tunca ve Meriç nehirlerinin debileri sıcak hava ve su tüketimi nedeniyle dip seviyelere düştü. MGM-Temmuz 2022 Alansal Yağış Değerlendirmesi verilerine göre, Türkiye genelinde geçtiğimiz ay yağışlar, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 55 azaldı.
• Erzurum'un Karadeniz sınırındaki Oltu çayı, 35 ile 40 derece arası seyreden hava sıcaklığında tamamen kurudu. Kargapazarı Dağları'ndan doğan ve Oltu'yu ortadan ikiye bölen çaydaki kuraklık nedeniyle tarım arazileri de susuz kaldı.
• Büyük bir bölümü fosil yakıt kullanımından kaynaklanan iklim değişikliğinin neden olduğu kuraklık yüzünden Türkiye genelindeki nehirlerin neredeyse tamamında suyun akış hızı yüzde 70'lere varan oranda düştü. Göllerin ise yüzde 60'ı kurudu.

Ormansızlaştırma ve madenler

• AKP'ye yakınlığı ile bilinen Çalık Holding'in sahibi olan Ahmet Çalık'a ait Çalık Petrol Arama Üretim Sanayi ve Tic. A.Ş.'nin Amed'in Çınar ilçesinde üç sondaj kuyusu açarak kaya petrolü arayacağı duyuruldu. Proje kapsamında 12 bin 500 metrekarelik ruhsatlı alanda günlük 376 metreküp (m3) petrol çıkarılması öngörülüyor.
• Mersin'in Toroslar ilçesine bağlı Musalı Mahallesi'nde bulunan MMK Madencilik'e ait krom atık arıtma ve depolama havuzunda çökme oluştuğu öğrenildi. Çökme sonucu atıkların denize ulaşabileceği de kaydedildi. Zehirli atıkların derenin ardından Akdeniz'e ulaşabilme ihtimali de oldukça yüksek.
• Muğla'da özel koruma altındaki Datça'da taş ocağı için 'ÇED gerekli değildir' kararı verildi. Proje alanı, Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırları içinde ve doğal sit alanının yakınında yer alıyor. Datça-Bozburun bölgesi Türkiye'deki 12 Özel Koruma Bölgesi'nden biri ve burada yapılacak yatırımlar özel sınırlamalara tabi.
• Şırnak'ta Gabar ve Cudi Dağları ile Besta'ya sürülen korucular, askerler gözetiminde ağaç kesimi yapıyor. 'Özel Güvenlik' bölgesi olan Besta'nın Çemê Mezin, Ramûran, Nizarê Kûştîya bölgelerinde ağaç kıyımı yapan korucular, özel mülkleri de talan ediyor.
• Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü, 2014'te aldığı kararla, Dersim'in Çemişgezek ilçesine bağlı Usex (Paşacık) köyünde "Çemişgezek Göleti ve Sulama Projesi" yapma kararı aldı. Projenin hayata geçmesi halinde, köylülerin bağ ve bahçe ekebildiği alanın neredeyse yüzde 80'ni sulara gömülecek.
• Resmi Gazete'de yayımlanan MAPEG ilânında 58 ili kapsayan alanda maden saha ihale duyurusu yapıldı. 58 ilde 344 noktada ihale edileceği duyurulan doğal alanda 192 bin 410,17 hektar ihaleye çıktı. Bu alanlar içinde Kürt coğrafyası yine ağırlıklı yer tutarken 17 ilde toplam 92 bin 546,15 hektar doğal alan maden şirketlerine tahsis edilmek isteniyor.
• Van'ın Gürpınar ilçesinde yılda 300 bin ton kömür çıkarma girişimi başlatıldı. Vefa Group Madencilik İnşaat Petrol Ürünleri Gıda San. Ve Tic. A.Ş. tarafından ruhsatı daha önce alınmış olan 1.967 hektarlık (20 milyon metrekare) alanda açık ocak işletmeciliği ile üretim yapılacak.

Gıda güvenirliği

Kullanımda olan genetiği değiştirilmiş 13 soya çeşidi, üç enzim ve 23 mısır çeşidi bulunuyor. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın Genetiği Değiştirilmiş (GDO) bir mısır ve bir soya geninin hayvan yemi amaçlı kullanılmasına 10 yıl süreyle izin verdiği öğrenildi.

Tarım ve Orman Bakanlığı, Avrupa Birliği'nin sağlığa, çevreye ve biyolojik çeşitliliğe zararlı olduğu gerekçesiyle yasakladığı pestisitlerin kullanım süresini ikinci kez uzattığı ortaya çıktı.

Hayvanlar

Konya'nın Kulu ilçesinde bulunan Düden Göleti'nde yüzlerce martı ölü bulundu. Göçmen kuşların dinlenme ve beslenme alanları arasında yer alan gölette, bir günde yüzlerce yetişkin ince gagalı ve karabaş türü martının öldüğü ortaya çıktı.

Antalya Manavgat'a bağlı Side'nin sahilindeki bir plajda caretta carettaların olduğu yuvanın kürekle açılması nedeniyle onlarca yavru deniz kaplumbağası hayatını kaybetti.

2004 yılında Korunması Gereken Tehlike Altındaki Türler Kırmızı Listesi'ne alınan orfozun popülasyon kaybı, son 24 yılda yüzde 86'ya ulaştı. Türkiye'de orfozun avlanması, toplanması, gemilerde bulundurulması, karaya çıkarılması, nakledilmesi ve satılması yasak olmasına rağmen yasa dışı olarak avlanmaya devam ediyor."

(TY)