2021'de 2 milyon 777 bin kişi Türkiye içinde göç etti

Fotoğraf: bianet

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Türkiye İstatistik Kurumu, 2021’e ilişkin "Nüfus ve Konut Sayımı" verilerini açıkladı. Cumhuriyetin ilk yıllarında yapılan 1927 genel nüfus sayımı sonucuna göre 13 milyon 648 bin 270 kişi olan Türkiye nüfusu, yıllar içinde sürekli artma eğilimi göstererek 2021’de 84 milyon 680 bin 273 kişiye ulaştı.

Cinsiyete göre nüfusun dağılımına bakıldığında, Cumhuriyetin ilk yıllarında önceki savaş döneminin de etkisiyle kadın nüfus erkek nüfustan fazla iken yıllar içinde kadın ve erkek nüfus hemen hemen eşit büyüklüğe ulaştı.

Erkek nüfus 1927'de 6 milyon 563 bin 879 kişi iken 2021’de 42 milyon 428 bin 101 kişi oldu. Kadın nüfus ise 1927'de 7 milyon 84 bin 391 kişi iken 2021 yılında 42 milyon 252 bin 172 kişi oldu.

Türkiye'nin nüfus artış hızı yıllara göre incelendiğinde, 1935’te binde 21,1 olan yıllık nüfus artış hızının 2021’de binde 12,7 olduğu görüldü.

Nüfus ve yıllık nüfus artış hızı, 1927-2021

Nüfusun yaş yapısı değişti

Nüfus piramitleri, nüfusun yaş ve cinsiyet yapısında meydana gelen değişimi gösteren grafikler olarak tanımlanıyor.

Türkiye'nin 1935, 1960, 2000 ve 2021 yılı nüfus piramitleri incelendiğinde, sağlık alanında kaydedilen gelişmelere, yaşam standardının ve refah düzeyinin artmasına bağlı olarak doğurganlık ve ölümlülük hızlarının azalması ve doğuşta beklenen yaşam süresinin artmasıyla nüfusun yaş yapısının şekil değiştirdiği görüldü.

Bu duruma bağlı olarak yaşlı nüfus arttı, ortanca yaş yükseldi, çocuk ve gençlerin toplam nüfus içindeki oranı azaldı. Türkiye oransal olarak yaşlı nüfus yapısına sahip ülkelere göre hala genç bir nüfus yapısına sahip olsa da ülkede yaşlı nüfusun sayısal açıdan oldukça fazla olduğu kayıtlara geçti.

Nüfus piramidi 2021

Nüfusun ortanca yaşı yükseldi

Nüfusun yaş yapısının değerlendirilmesinde kullanılan önemli göstergelerden biri olan ortanca yaş, Türkiye'de 1935’te 21,2 iken 2021’de 33,1 oldu.

Cinsiyete göre incelendiğinde, 1935'te erkeklerde 19,1 olan ortanca yaşın 2021'de 32,4'e, kadınlarda ise 1935'te 23,4 iken 2021'de 33,8'e yükseldiği görüldü.

Cinsiyete göre ortanca yaş, 1935-2021

Çalışma çağındaki nüfusun oranı yüzde 67,9

Türkiye’de 1935’te yüzde 54,7 olan çalışma çağı olarak tanımlanan 15-64 yaş grubundaki nüfusun oranı, yıllar içinde artarak 2021’de yüzde 67,9'a ulaştı.

Diğer yandan çocuk yaş grubu olarak tanımlanan 0-14 yaş grubundaki nüfusun oranı 1935'te yüzde 41,4 iken yıllar içinde azalma eğilimi göstererek 2021’de yüzde 22,4'e düştü.

Yaşlı nüfus olarak tanımlanan 65 ve daha yukarı yaştaki nüfusun oranı ise 1935'te yüzde 3,9 iken 2021 yılında yüzde 9,7'ye yükseldi.

Yaş gruplarına göre nüfus oranı, 1935, 1960, 2000, 2021

Hiç evlenmeyenlerin oranı erkeklerde daha yüksek

Yıllara ve cinsiyete göre medeni durumun dağılımı incelendiğinde, erkeklerde hiç evlenmeyenlerin oranının kadınlara göre daha yüksek olduğu, kadınlarda ise eşi ölenlerin ve boşananların oranının erkeklerden daha fazla olduğu görüldü.

Diğer yandan büyük çoğunluğu oluşturan evlilerin oranının yıllara göre her iki cinsiyette de birbirine yakın oranlarda olduğu görüldü.

Medeni durum ve cinsiyete göre nüfus oranı, 1935, 1960, 2000, 2021

Okuma yazma bilmeyenlerin oranı kadınlarda yüzde 4,2

Türkiye'de okuma yazma bilmeyenlerin oranı 1935’te yüzde 80,8 iken bu oran yıllar içinde sürekli düşme eğilimi göstererek 2021’de yüzde 2,5'e düştü.

Cinsiyete göre incelendiğinde, erkeklerde okuma yazma bilmeyenlerin oranı 1935'te yüzde 70,7 iken 2021'de yüzde 0,8'e, kadınlarda ise 1935'te yüzde 90,2 iken 2021'de yüzde 4,2'ye geriledi.

Cinsiyete göre okuma yazma bilmeyenlerin oranı, 1935-2021

Yükseköğretim mezunlarının oranı yüzde 17,6

Türkiye'de 1970’te ilkokul mezunu olanların oranı yüzde 28,8 iken 2021’de yüzde 22,5 oldu.

İlköğretim, ortaokul veya dengi okul mezunlarının oranı 1970'te yüzde 3,6 iken 2021'de bu oran yüzde 25'e yükseldi. Lise veya dengi okul mezunu olanların oranı 1970'te yüzde 2,6 iken, 2021'de yüzde 22,4 oldu.

Diğer yandan yükseköğretim mezunu olanların oranı 1970'te yüzde 1 iken 2021'de bu oran yüzde 17,6'ya ulaştı.

Bitirilen eğitim durumu, 1970, 2021

Yükseköğretim mezunlarının oranı erkeklerde daha fazla

Türkiye'de bitirilen eğitim durumu yıllara ve cinsiyete göre incelendiğinde, 1970’te erkeklerde yüzde 36,5 ile ve kadınlarda ise yüzde 20,9 ile ilkokul mezunlarının oranının daha fazla olduğu görüldü.

2021’de erkeklerde yüzde 27,4 ile ilköğretim, ortaokul veya dengi okul mezunlarının oranının daha yüksek olduğu görülürken kadınlarda ise yüzde 25,6 ile ilkokul mezunlarının oranının daha fazla olduğu görüldü.

Yıllara ve cinsiyete göre yükseköğretim mezunlarının dağılımına bakıldığında, 1970’te erkeklerde yüzde 1,3 olan yükseköğretim mezunları oranı kadınlarda yüzde 0,6 oldu.

Diğer yandan 2021’de yükseköğretim mezunlarının oranı her iki cinsiyette de artış göstererek erkeklerde yüzde 18,5, kadınlarda ise yüzde 16,7 oldu.

Cinsiyete göre bitirilen eğitim durumu, 2021

2021'de 2 milyon 777 bin kişi iller arasında göç etti

Türkiye’de 2007-2008 döneminde yüzde 3,18 olan iller arası göç eden nüfus oranı, yıllar içinde inişli ve çıkışlı bir seyir izleyerek 2021’de yüzde 3,28 oldu.

Diğer bir ifadeyle Türkiye'de 2021’de 2 milyon 777 bin 797 kişi iller arasında göç etti. Bu nüfusun yüzde 47,5'ini erkekler, yüzde 52,5'ini ise kadınlar oluşturdu.

İller arası göç eden nüfus oranı, 2007-2021

İkamet eden nüfusun yüzde 3,7'si yurt dışı doğumlu

Türkiye'de ikamet eden 84 milyon 680 bin 273 kişinin yüzde 94,9'unun doğum yerinin Türkiye, yüzde 3,7'sinin ise yurt dışı olduğu görüldü. Doğum yeri bilinmeyenlerin oranı ise yüzde 1,4 oldu.

Diğer yandan ikamet ettiği ilde doğanların oranı yüzde 63,8 iken ikamet ettikleri ilden farklı bir ilde doğanların oranının yüzde 31,1 olduğu görüldü.

Doğum yeri durumuna göre nüfus, 2021

Bulgaristan doğumlular ilk sırada

Türkiye'de ikamet eden ancak doğum yeri yurt dışı olan 3 milyon 141 bin 351 kişi arasında Bulgaristan doğumlular yüzde 11,4 ile ilk sırada yer aldı.

Bulgaristan'ı sırasıyla yüzde 10,5 ile Almanya, yüzde 10,4 ile Irak, yüzde 8,8 ile Suriye, yüzde 5,7 ile Afganistan doğumlular izledi.

Yurt dışında doğanların ilk 20 ülkeye göre dağılımı, 2021

İkamet eden yabancı nüfus 1 milyon 792 bin kişi oldu

Türkiye’de ikamet eden yabancı nüfus 2021’de 1 milyon 792 bin 36 kişi olurken, bu nüfusun yüzde 49,7'sini erkekler, yüzde 50,3'ünü ise kadınlar oluşturdu.

Türkiye'de ikamet eden yabancı nüfusun vatandaşlık ülkelerine göre dağılımı incelendiğinde, yüzde 18 ile Irak vatandaşlarının ilk sırada yer aldığı görüldü.

Irak vatandaşlarını sırasıyla yüzde 10,2 ile Afganistan, yüzde 7,2 ile İran ve yüzde 6,9 ile Türkmenistan vatandaşları takip etti.

Türkiye'de ikamet eden yabancı nüfusun ilk 20 vatandaşlık ülkesine göre dağılımı, 2021

Çekirdek aile bulunmayan hanehalklarının oranı arttı

Türkiye'de hanehalkı tipleri incelendiğinde, yıllar içinde tek kişilik hanehalkları ile aralarında eş, anne-çocuk veya baba-çocuk ilişkisi olmayan fertleri içeren; diğer bir ifadeyle çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarının oranında artış olduğu gözlendi.

Hanehalkı tiplerine göre hanehalkı oranı, 2014-2021 

Tek çekirdek aile olarak ifade edilen, yalnızca eşlerden veya eşler ve çocuklarından veya tek ebeveyn ve en az bir çocuktan oluşan hanehalkları ile geniş aile olarak tanımlanan ve en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanehalklarının oranında yıllar içinde azalma olduğu görüldü.

Hanehalkı sayısı 25 milyon 329 bin

Aralarında akrabalık bağı bulunsun ya da bulunmasın aynı adreste yaşayan bir veya birden fazla kişiden oluşan topluluk olarak tanımlanan hanehalkı sayısı, Türkiye'de 2014’de 21 milyon 91 bin 75 iken 2021’de 25 milyon 329 bin 833'e ulaştı.

Türkiye'de 2008’de 4 kişi olan ortalama hanehalkı büyüklüğünün, yıllar içinde azalma eğilimi göstererek 2021’de 3,23 kişiye düştüğü görüldü.

Ortalama hanehalkı büyüklüğü, 2008-2021

En popüler bebek ismi Yusuf ve Zeynep

2021’de doğan bebeklere verilen isimler incelendiğinde, erkeklerde Yusuf, kızlarda ise Zeynep isminin ilk sırada yer aldığı görüldü.

Türkiye nüfusu içinde cinsiyete göre en çok kullanılan isimler incelendiğinde ise erkeklerde Mehmet, kadınlarda da Fatma isminin ilk sırada olduğu gözlendi.

Cinsiyete göre en çok kullanılan ilk 10 isim, 2021

Yüzde 60,7'sinin kendisine ait konutta oturuyor

Hanehalklarının konuttaki mülkiyet durumuna göre dağılımına bakıldığında, yüzde 60,7'sinin oturduğu konutun sahibi olan, yüzde 27,6'sının kiracı olan, yüzde 8,4'ünün oturdukları konutun sahibi olmayan fakat kira da ödemeyen ve yüzde 0,9'unun da lojmanda oturan hanehalklarından oluştuğu görüldü.

Hanehalklarının konuttaki mülkiyet durumlarına göre dağılımı, 2021

İşgücüne katılma oranı yüzde 51,9

Türkiye'de 15 ve daha yukarı yaştaki nüfusta işgücüne katılma oranı yüzde 51,9 oldu.

Cinsiyete göre incelendiğinde, işgücüne katılma oranının erkeklerde yüzde 69,9, kadınlarda ise yüzde 34 olduğu görüldü. İstihdam oranına bakıldığında, toplamda yüzde 46,2, erkeklerde yüzde 63,3 ve kadınlarda ise yüzde 29,2 oldu.

Diğer yandan işsizlik oranının toplamda yüzde 10,9, erkeklerde yüzde 9,4 kadınlarda ise yüzde 14,1 olduğu görüldü.

Cinsiyete göre temel işgücü göstergeleri, 2021

İstihdamın yüzde 57,7'si hizmet sektöründe

İstihdamın tarım, sanayi ve hizmet olarak üç ana sektöre göre dağılımı incelendiğinde, toplam istihdam içerisinde yüzde 57,7 ile hizmet sektörünün en yüksek paya sahip olduğu görüldü.

Cinsiyete göre değerlendirildiğinde, erkeklerin yüzde 55,5'i, kadınların ise yüzde 62,4'ü hizmet sektöründe yer aldı.

İstihdamda yüzde 26,9 ile ikinci büyük paya sahip olan sanayi sektörünün cinsiyete göre dağılımı incelendiğinde, erkeklerin yüzde 31,3'ünün, kadınların ise yüzde 17,6'sının bu sektörde yer aldığı görüldü.

İstihdamda yüzde 15,4 ile üçüncü büyük paya sahip olan tarım sektörünün cinsiyete göre dağılımına bakıldığında erkeklerin yüzde 13,2'sinin, kadınların ise yüzde 20'sinin tarım sektöründe yer aldığı görüldü.

İstihdamın cinsiyete göre sektörel dağılımı, 2021

İstihdam edilenler içinde çalışanların payı yüzde 71

İstihdamın işteki duruma göre dağılımı incelendiğinde, toplam istihdam içerisinde ücretli ve yevmiyeli olarak çalışanların yüzde 71 ile en yüksek paya sahip olduğu görüldü. Bunu sırasıyla yüzde 15,8 ile kendi hesabına çalışanlar, yüzde 8,5 ile ücretsiz aile işçileri ve yüzde 4,7 ile işverenler izledi.

Cinsiyete göre işteki durumun dağılımına bakıldığında, her ikisinde de yüzde 71 ile ücretli veya yevmiyeli çalışanların ilk sırada olduğu görüldü. Erkeklerde ikinci sırada yüzde 19,1 ile kendi hesabına çalışanlar yer alırken, kadınlarda yüzde 18,2 ile ücretsiz aile işçisi olarak çalışanlar yer aldı.

İstihdamın cinsiyete ve işteki duruma göre dağılımı, 2021

Ev işleriyle meşguliyet kadınlarda işgücünde olmama nedeni

Türkiye'de 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus içerisinde işgücüne dahil olmayan nüfusun çoğunluğunu yüzde 31,2 ile ev işleriyle meşgul olanlar oluşturdu.

Bunu yüzde 18,2 ile eğitim/öğretimine devam edenler, yüzde 16,6 ile emekliler, yüzde 15 ile çalışamaz halde olanlar izledi.

Cinsiyete göre işgücünde olmama nedenleri incelendiğinde, kadınlarda en önemli nedenin yüzde 45,2 ile ev işleri ile meşgul olma, erkeklerde ise yüzde 38,6 ile emeklilik olduğu görüldü.

İşgücüne dahil olmayanların cinsiyete ve nedene göre dağılımı, 2021

4 kişilik hanelerin yalnızca 1 kişi istihdamda

Hanehalkı büyüklüğüne göre istihdamdaki kişi sayısı incelendiğinde, yalnız yaşayanların yüzde 60,4'ünün, 2 kişilik hanelerin yüzde 44'ünün, 3 kişilik hanelerin yüzde 14,1'inin istihdamda yer almadığı görüldü. Diğer yandan 4 kişilik hanelerin yüzde 47'sinde istihdamda yalnızca 1 kişi, yüzde 34,3'ünde ise 2 kişi olduğu görüldü.

Hanehalkı büyüklüğüne göre istihdamdaki kişi sayısı, 2021

Yurt dışında doğanların istihdam oranı

Türkiye'de 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus içerisinde, doğum yeri Türkiye olanların işgücüne katılma oranı toplamda yüzde 52,6, erkeklerde yüzde 70,5 ve kadınlarda yüzde 34,7 oldu. Türkiye'de ikamet eden ancak yurt dışında doğanların işgücüne katılım oranı ise toplamda yüzde 44,3, erkeklerde yüzde 65,1 ve kadınlarda yüzde 25,8 oldu.

(HA)